Kontynuacja ambitnych programów inwestycyjnych w zakresie budownictwa drogowego i kolejowego, transformacja energetyczna polskiej gospodarki, rozwój rynku e-commerce, przyspieszający trend nearshoringu i friendshoringu oraz ożywienie w budownictwie militarnym powodują, że potencjał polskiego rynku budowlanego w perspektywie do 2028 r. pozostaje znaczący. Zdecydowana większość planowanych inwestycji zlokalizowana jest na obszarze sześciu najbardziej rozwiniętych województw, które łącznie odpowiadają za dwie trzecie rynku budowlanego.
Rośnie wartość kluczowych inwestycji
Jak wynika z raportu firmy badawczej Spectis zatytułowanego „Rynek budowlany w Polsce 2023-2028 – analiza 16 województw”, łączna wartość 960 największych realizowanych i planowanych inwestycji w 16 regionach Polski szacowana jest na ok. 865 mld zł, wobec 690 mld zł rok wcześniej. Na tak znaczący wzrost wartości największych inwestycji główny wpływ miał wyraźny przyrost wielomiliardowych inwestycji energetycznych oraz powszechny wzrost wycen we wszystkich segmentach budownictwa.
Na potrzeby raportu analitycy firmy Spectis przeanalizowali prawie tysiąc inwestycji mających największy wpływ na przyszłą koniunkturę na lokalnych rynkach budowlanych. W każdym województwie analizie poddano 60 najważniejszych inwestycji (po 30 z segmentów budownictwa kubaturowego oraz inżynieryjnego). Łączna wartość flagowych projektów w fazie budowy wynosi 152 mld zł, a projektów na etapie przetargu, planowania bądź wstępnej koncepcji – 713 mld zł.
Średnio na jedną analizowaną inwestycję przypada kwota blisko 900 mln zł (720 mln zł rok wcześniej), z czego dla budynków jest to 434 mln zł, a dla obiektów inżynieryjnych – 1,37 mld zł. Jeśli chodzi o inwestycje inżynieryjne, na tak wysoką średnią wartość wpływ ma kilkanaście mega-projektów, wartych dziesiątki miliardów złotych. W przypadku tych inwestycji istnieje jednak poważne ryzyko opóźnień oraz tego, że niektóre z nich w ogóle nie zostaną zrealizowane.
Największe inwestycje pod względem wartości realizowane będą na Pomorzu i na Mazowszu
Analiza planów inwestycyjnych wskazuje na to, iż liderami pod względem wartości projektów są województwa pomorskie i mazowieckie. W każdym z tych regionów wartość 60 największych inwestycji przekracza 130 mld zł.
Jeśli chodzi o region pomorski, wiodącymi segmentami w przyszłości będą: budownictwo energetyczno-przemysłowe i hydrotechniczne, a także kolejowe, drogowe i mieszkaniowe. Natomiast na Mazowszu najwięcej dużych inwestycji planowanych jest w segmentach: energetyczno-przemysłowym, drogowym, biurowym, hydrotechnicznym, kolejowym oraz przemysłowo-magazynowym.
Na trzecim miejscu znajduje się woj. wielkopolskie z wartością inwestycji na poziomie ponad 100 mld zł, z czego ponad 90 mld zł przypada na obiekty inżynieryjne, głównie projekty energetyczne, drogowe i kolejowe.
Na kolejnych pozycjach, jeśli chodzi o łączną wartość projektów, plasują się województwa śląskie, dolnośląskie i małopolskie (powyżej 60 mld zł).
Największe inwestycje to elektrownie jądrowe i CPK
W przypadku planowanych spektakularnych inwestycji inżynieryjnych, oprócz przygotowywanego Centralnego Portu Komunikacyjnego (Mazowieckie) i dwóch elektrowni jądrowych (Pomorskie i Wielkopolskie), należy wymienić także: Port Gdańsk – Port Centralny, drogę wodną Gdańsk-Warszawa, kopalnię miedzi (Lubuskie), Kanał Śląski, tunel kolejowy Łódź Fabryczna-Lublinek, linię kolejową Podłęże-Szczyrzyc-Tymbark/Mszana Dolna (Małopolskie), most energetyczny północ-południe, rozbudowę autostrady A4, S6 Zachodnią Obwodnicę Szczecina, a w dalszej perspektywie także realizację kilku małych reaktorów jądrowych (SMR).
Centralny Port Komunikacyjny – wizualizacja. Źródło: materiały prasowe CPK
>>> Jest decyzja środowiskowa dla CPK. Zielone światło dla budowy
>>> Projekt koncepcyjny CPK gotowy
>>> Inwestycje kolejowe w Polsce warte 125 mld złotych
Duże planowane kubaturowe inwestycje publiczne, poza CPK, to np.: Pałac Saski, Centrum Badawczo-Analityczne Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego oraz rozbudowa i modernizacja Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie (Mazowieckie), Szpital Uniwersytecki w Świlczy (Podkarpackie), a także Szpital Onkologiczny we Wrocławiu (Dolnośląskie).
Wśród znaczących planowanych przez przemysł inwestycji kubaturowych, których realizacja może w istotnym zakresie wpłynąć na rozwój całych regionów, są m.in.: zakład integracji i testowania półprzewodników Intel, fabryka elektrycznych samochodów dostawczych Mercedes Benz oraz fabryka pomp ciepła Bosch (Dolnośląskie); fabryka samochodów elektrycznych Izera oraz fabryka ogniw fotowoltaicznych Giga PV (Śląskie); a także fabryki elementów do farm wiatrowych offshore (Pomorskie).
Do projektów mixed-use o dużej skali (integrujących funkcje mieszkaniowe z komercyjnymi), które w przyszłości mają stanowić wręcz nowe dzielnice, a będących obecnie na etapie przygotowania, projektowania lub koncepcji należą m.in.: Towarowa 22 (Mazowieckie), Essa Kliny (Małopolskie), Wolne Tory (Wielkopolskie), Nowy Wełnowiec (Śląskie), czy Gdynia Centrum (Pomorskie).
Bartłomiej Sosna, Ekspert rynku budowlanego, Spectis
