Szanowni Państwo,
Adresujemy do Państwa ten list, gdyż jest on zasadniczym krokiem w kierunku unormowania stosunków biznesowych w Procesie Budowlanym, jako, że przedstawia wyniki I-go Etapu prac Grupy Roboczej Uniwersytetu Jagiellońskiego których celem jest przygotowanie „projektu zmian” ustawodawstwa w zakresie Gwarancji Zapłaty w Procesie Budowlanym.
Jak sami Państwo wiecie, Brak Należytych Gwarancji Zapłaty jest jednym z głównych powodów nieszczęść w Gospodarce Narodowej, gdyż budownictwo będąc „motorem / kołem zamachowym” Gospodarki pociąga w dobrym i złym kierunku związane działy, jak przetwórstwo i przemysł, produkcję materiałów budowlanych i powszechnego użytku, maszyn i sprzętu a nawet w pewnym sensie przemysł kopalniany / surowcowy.
Monitoring gospodarki prowadzony przez Gazetę Prawną (red. Marek Matusiak) wykazuje od lat Budownictwo jako lidera obrotu wierzytelnościami (co trzeci dług dotyczy Procesu Budowlanego) co przy ostatnich prognozach Firm Windykacyjnych przerobu 9-ciu miliardów złotych w 2006-tym roku, pokazuje wymiernie rangę problemu.
Szanowni Państwo, przedstawiony w załączeniu materiał (podsumowanie) będzie po konsultacjach z Państwem / Środowiskiem Uczestników Procesu Budowlanego podstawą do przygotowania Projektu Zmian Ustawodawstwa, który jest zaplanowany na koniec sierpnia bieżącego roku.
Dlatego też, serdecznie prosimy o analizę przedstawionych założeń jak i materiału uzupełniającego ( xxx stron), który możemy Państwu dostarczyć na zamówienie telefoniczne 022 847 / faksem 022 lub emailem piphb@piphb.com) jak i przedstawienie nam do 15-go sierpnia Państwa sugestii tak merytorycznych jak i administracyjno – formalnych w kwestii złożenia niniejszych propozycji zmian do realizacji.
Szczególnie prosimy o wypełnienie i przesłanie nam opisu Typowych przypadków „poszkodowanych” w Procesie Budowlanym, wynikających ze „złego / martwego” prawa w zakresie Gwarancji Zapłaty (Ankieta w załączeniu).
Wierząc w aktywne zaangażowanie się Państwa / Państwa Członków jak i wszystkich zainteresowanych właściwym uregulowaniem tak ważnej kwestii w procesie Budowlanym, oczekujemy Państwa sugestii, komentarzy i poparcia, tez finansowego (szczegóły poniżej) Inicjatywy.
Analizując przedstawione materiały prosimy szczególnie o zwrócenie uwagi na:
merytoryczną stronę;
”wypełnienie” tematu;
odpowiedź na oczekiwania w kwestii Zabezpieczenia należności;
sugestie, komentarze….. braki do uzupełnienia….
Wszelkie Państwa uwagi. Komentarze i sugestie prosimy o przesłanie nam na załączonym formularzu – odpowiedzi (jeśli potrzeba prosimy uzupełnić na osobnej kartce) terminie jak najkrótszym pocztą lub najlepiej pocztą elektroniczną na adres: tadejurkiewicz@hotmail.com, piphb@piphb.com, prawo@mwtb.pl
Za Grupę Inicjatywną UOI GZ
T.Jurkiewicz
inż. Tadeusz Jurkiewicz
koordynator Inicjatywy OIU GZ
0600 209 893
tadejurkiewicz@hotmail.com
{mospagebreak}
Propozycja finansowania Inicjatywy:
Dla umożliwienia prawidłowego przygotowania pełnego Projektu zmian Ustawodawstwa i przeprowadzenia publicznych konsultacji (seminaria, konferencje, publikacje prasowe….) proponujemy stworzenie funduszu Inicjatywy, zarządzanego przez PIPHB w Warszawie , pod kontrolą Grupy Inicjatywnej. Proponujemy wpłaty dobrowolne na poziomie:
1 zl – od Profesjonalisty – inżynier, architekt itd…
10 zl mała Firma (3 – 5 osób) / Rzemieślnik
100 zl średnia firma ( 10 – 50 osób)
x 100 zl za każde 100 osób, min 100 zl dla Firmy pow. 50 osób
wkłady indywidualne, lub w formie niepieniężnej (druk informacji, wysyłka dokumentów, organizacja seminariów informacyjnych itd.…) do uzgodnienia.
Wpłat prosimy dokonywać do PIPHB z dopiskiem „Inicjatywa Gwarancje Zapłaty”
Za wniesione wpłaty, zostanie wystawiona faktura przez PIPHB za konsultacje w kwestii Gwarancji zapłaty.
Biuro Organizacyjne OIU GZ
przy Polskiej Izbie Przemysłowo Handlowej Budownictwa
00 – 641 Warszawa ul. Mokotowska 4 / 6
piphb@piphb.com
Tel.: (0 22) 875 86 63; 875 97 45, fax. (022) 825 35 47
Koordynator Biura
Pani Joanna OPAS
email: piphb@wp.pl, piphb@o2.pl
http://www.gwarancjezaplaty.mwtb.pl
kontakt: prawo@mwtb.pl
Założenia zmian do istniejącego Ustawodawstwa – I-y Etap Prac
„hipoteka budowlana” – Hipoteka na nieruchomości, na której realizowana jest inwestycja budowlana („hipoteka budowlana”) – propozycja konstrukcji
Art. 6471 Kodeksu cywilnego: wykładnia przepisu oraz wady unormowania
Instytucja unormowana w art. 6471 k.c. wprowadzona została przede wszystkim w celu ochrony interesów tylko podwykonawców robót budowlanych. Dla zapewnienia współodpowiedzialności (solidarnej odpowiedzialności Inwestora) Przewidziano w niej takie rozwiązania jak:
wymóg uzyskania zgody inwestora na zawarcie przez generalnego wykonawcę umowy z podwykonawcą;
zastrzeżenie formy pisemnej ad solemnitatem dla umów (o roboty budowlane) zawieranych między wykonawcą i podwykonawcą oraz między kolejnymi podwykonawcami;
solidarną odpowiedzialność inwestora i generalnego wykonawcy wobec podwykonawcy.
stwarza sytuację ryzyka podwójnej zapłaty przez Inwestora
Regulacja art. 6471 k.c. zawiera wiele niejasnych sformułowań, dających podstawę do różnej interpretacji co pokazuje orzecznictwo i praktyka. Jednocześnie nie zapewnia skutecznej ochrony dla wszystkich uczestników inwestycji budowlanej./ Procesu Budowlanego m. innymi nawet w przypadku spełnienia wszystkich warunków koniecznych do solidarnej odpowiedzialności Inwestora, nie daje narzędzi do jej egzekwowania.
Inny zapis prawa, jak Ustawa o Gwarancji Zapłaty z lipca 2003 roku przez swe niewłaściwe / niespójne zapisy jest również martwa i nie spełnia zamierzonego przez twórcę i Ustawodawcę celu.
Taki stan rodzi konieczność wprowadzenia rozwiązania służącego realizacji celu podobnego lecz skutecznego jaki spełniać miała instytucja z art. 6471 k.c.
Rozwiązaniem właściwym wydaje się przyznanie Podmiotom Uczestniczącym w Procesie Budowlanym / inwestycji budowlanej prawa do zabezpieczenia hipotecznego na nieruchomości, na której realizowana jest ta inwestycja (tzw. „hipoteka budowlana”).
{mospagebreak}
Hipoteka budowlana:
charakterystyka i założenia instytucji na tle rozwiązań przyjętych w obcych porządkach prawnych
Instytucja hipoteki budowlanej jest rozwiązaniem funkcjonującym już w innych porządkach prawnych państw o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego (jak Niemcy, Francja, Szwajcaria, Kanada, USA ); instytucja ta znana jest także jako „hipoteka legalna” – kanada, hipoteczne zabezpieczenie rzemieślników budowlanych Francja / Niemcy; Jej istota przejawia się w tym, iż stanowi ona zabezpieczenie należności za wkład w wartość dodaną do nieruchomości w wyniku realizacji Procesu Budowlanego
Do pozostałych prawnych cech konstrukcyjnych tej instytucji należą w szczególności:
ograniczony zakres podmiotowy (wierzyciele określonej kategorii),
jak i przedmiotowy (możliwość ustanowienia tylko na niektórych nieruchomościach i dla zabezpieczenia niektórych wierzytelności),
szczególna procedura jej powstania; obligatoryjny charakter; uprzywilejowanie wobec hipotek zwykłych.
Propozycja / założenia regulacji hipoteki budowlanej w prawie polskim
Mając na względzie potrzebę zapewnienia efektywnej ochrony interesów uczestniczących w Procesie Budowlanym (ponoszących szczególne ryzyko związane z takich przedsięwzięciem), a także rozwiązania funkcjonujące w obcych porządkach prawnych, wskazanym jest, aby wprowadzana do polskiego porządku prawnego instytucja hipoteki budowlanej odznaczała się (m.in.) następującymi cechami:
szeroki (jakkolwiek precyzyjnie prawnie ustalony) krąg podmiotów uprawnionych do zabezpieczenia hipotecznego;
możliwość jej ustanowienia wyłącznie na nieruchomości, na której odbywa się realizacja inwestycji budowlanej (z jednoczesnym szczególnym uregulowaniem odnoszącym się do przypadku, kiedy inwestorowi przysługuje inny niż własność tytuł prawny do danej nieruchomości);
hipoteka budowlana miałaby charakter hipoteki kaucyjnej oraz przymusowej oraz byłaby hipoteką wspólną (tj., przysługującą wszystkim uprawnionym, między którym nie obowiązywałaby zasada pierwszeństwa wpisu hipoteki do ksiąg wieczystych); – szczególny tryb powstania i podstawa wpisu hipoteki budowlanej, zawierający obowiązek zawiadomienia inwestora do rozważenia jest możliwość przyznania inwestorowi – w ściśle określonych przypadkach – prawa sprzeciwu)
wspomniana procedura narzuca system kontroli obiegu / przepływu należności i wierzytelności pomiędzy Inwestorem / generalnym Wykonawca i innymi Uczestniczącymi w Procesie budowlanym. Co eliminuje m.in. ryzyko „podwójnej zapłaty”
Hipoteka budowlana jako nowa instytucja, z natury rzeczy, stanowiłaby odstępstwo od niektórych, aktualnie obowiązujących regulacji dotyczących hipoteki (jak np. podstawa wpisu do ksiąg wieczystych; zasada szczegółowości hipoteki). Interes inwesora przemawia za rozważeniem wprowadzenia szczególnego (obowiązującego – obok zasad ogólnych) przypadku wygaśnięcia hipoteki budowlanej.
Rozwiązanie Zabezpieczeń Należności w przypadkach specyficznych, gdzie instytucja „hipoteki budowlanej” nie może mieć efektywnego zastosowania, a w szczególności :
Zabezpieczanie przy inwestycjach liniowych
Zabezpieczenie przy Inwestycjach na Obiektach „Użytku Publicznego” (patrimoine)
W tych przypadkach Hipoteka Budowlana nie będzie stanowić należytego zabezpieczenia roszczeń dla Uczestniczących w Procesie Budowlanym . m. in. inwestycji liniowych (brak możliwości przeprowadzenia skutecznej egzekucji z takich nieruchomości) czy też Inwestycji dotyczących obiektów Użytku publicznego (gmach Sejmu, Prezydenta…) . W związku z tym konieczne staje się wprowadzenie innej formy zabezpieczenia – „adekwatnej” do wskazanego przypadku.
Jak się wydaje, godne rozważenia jest w szczególności przyznanie uczestnikom tego typu inwestycji uprawnienia do żądania ustanowienia zastawu na udziałach (akcjach) w spółce będącej inwestorem.
– Bądź też narzucenie systemu kontroli podobnego jak przewiduje procedura Hipoteki Budowlanej lecz „bardziej rygorystycznego podlegającego kontroli jednostek finansujących i kontrolujących te Inwestycje będące / pozostające w zakresie Interesu Publicznego.
Opracował Zespół: Prof. dr Fryderyk Zoll, dr Konrad Kohutek, Dominika Rogoń; Agnieszka Grzywacz
Centrum Prawa Bankowego UJ
Mec. Paweł Kuglarz, Centrum Prawa Bankowego UJ, Beiten Burkhardt P.Daszkowski,
Za Grupę Inicjatywną: Inicjatywy Ustawodawczej Gwarancje Zapłaty w Procesie Budowlanym
inż. Tadeusz Jurkiewicz – koordynator
dr Małgorzata Rytwińska – koordynator prawny
Dyr. Zbigniew Bachman – PIPHB, biuro organizacyjne OIU GZ
Prezes Zbigniew Janowski – ZZ Budowlani
Dyr. Jacek Małęczyński – SMDB
Dyr. Poitr Kopidurski – PSD
Dyr. Danuta Gawecka – PIGR
{mospagebreak}
MECHANIZMY „UNIKÓW PŁATNOŚCI”
Niniejsze przedstawienie motywów / skutków / przyczyn niepłacenia pozwoli Zespołowi Programowemu opracować bazę „mechanizmów niepłacenia”, która będzie podstawą do weryfikacji efektywności proponowanych zmian w ustawodawstwie.
Wierzymy w Państwa wyrozumiałość i zaangażowanie w ochronę własnych interesów a w szczególności własnych wypracowanych pieniędzy.
1. Identyfikacja Firmy Poszkodowanej:
Adres / Kontakt:
Utracona Kwota:
2. Charakterystyka Poszkodowanego:
Profesjonalista Generalny Podwykonawca Dostawca Usług Wynajem Sprzętu Dostawca Sprzętu Dostawca Materiałów Producent
3. Natura Robót: obiekt Kubaturowy obiekt liniowy
4. Uczestnicy Procesu Budowlanego / pozycja Poszkodowanego w PB/:
– Inwestor –
– Generalny Wykonawca (GW)
– Podwykonawcy:
–
–
5. Opis sytuacji: / krótki opis przebiegu „transakcji” i PB/
1) konstrukcja Kontraktu – niekorzystne warunki umowne
6. Skutki: / opis sytuacji „niepłacenia”/
7. Efekt końcowy: / sytuacja Poszkodowanego – konkretne efekty niepłacenia /
8. Podsumowanie: /wyszczególnienie elementów niefunkcjonowania prawa w kontekście sytuacji Poszkodowanego/
PRZYKŁAD
Generalny Wykonawca – zmienia kilkakrotnie obsługę księgową, wyprowadza środki z firmy, zmienia skład udziałów Firmy;
w sześć miesięcy ogłasza bankructwo z układem !!
po dalszych 3-ch miesiącach nie ma układu
zaległości ZUS, US; wyroki sądowe przekraczają dostępne środki;
Podwykonawcy – niezapłaceni – kłopoty z personelem
– nie zapłacone Fraco sp. z o.o.
noty za kary umowne = pozew do sądu od Syndyka =
– konieczność zapłacenia kar przekraczających niezapłacone należności
Fraco sp. z o.o. – łączna strata około 140 000 zł
– uzyskana Cesja Płatności od Spółdzielni – nieefektywna gdyż zaległości GW w stosunku do Spółdzielni przekraczały należności dla FRACO
PODSUMOWANIE:
Brak realnych zabezpieczeń należności spowodowało:
trudności w Firmie Fraco sp. z o.o.
wycofanie się z działalności gospodarczej Firm „A” i „B”, a więc utrata:
łącznie około 30 –tu miejsc pracy
straty dla US i ZUS-u
co oczywiście jest wymierne w złotówkach jak i społecznie.
Nie muszę wspominać, że GW / osoba w ciągu miesiąca podjęła nową działalność gospodarczą, której efekty będą podobne !
