– Guten Tag liebe Hörer, guten Tag Herr Deka!
– Guten Tag!
– Herr Deka, da wir nach unserer letzten Sendung viele Anrufe zum Thema der Gründächer bekommen haben, möchte ich heute mit Ihnen dieser Sache näher zu kommen. Soviel ich weiß, reichen die Anfänge der Dachbegrünungen bis ins 6. Jahrhundert vor Christus zurück. Sie werden aufs Neue im 20. Jahrhundert entdeckt und sind heutzutage stark im Kommen. Stimmt das, Herr Deka?
– Ja, Sie haben Recht. Für die Gründächer entscheiden sich unter anderem diejenigen, die über ein kleines Grundstück verfügen und zugleich von einem großen Haus träumen.
– Ich habe letztens irgendwo gelesen, dass schon mehrere Quadratmeter eines grünen Daches den Sauerstoff für ein paar Personen jährlich erzeugen kann. Herr Deka, haben Sie davon gehört?
– Ja, natürlich! Das ist sicherlich nicht einziger Vorteil der grünen Dachflächen. Sie binden den Feinstaub und andere schädliche Partikel aus der Luft und führen zur Verbesserung des Mikroklimas. Im Winter bildet die natürliche Dacheindeckung eine Art der zusätzlichen Dämmschicht und beugt dem Wärmeverlust vor. Im Sommer dagegen schützt sie das Gebäude vor übermäßiger Erwärmung. Die Gründächer schaffen auch perfekten Entspannungsort und ermöglichen den Bewohnern die Natur in Reichweite zu haben. Wer sich für das Anlegen eines Gründaches entschieden hat, muss auch ein paar seine Nachteile in Kauf nehmen. Schweres Gewicht, hohe Baukosten und nicht selten das Bedürfnis an regelmäβiger Pflege liegen in diesem Fall auf der Hand.
– Herr Deka, ist es möglich die Gründächer in jedem Fall zu schaffen?
– Ich muss eigentlich Jein sagen. Aus der theoretischen Sicht darf sowohl auf dem Flach- als auch auf dem Steildach die Dachbegrünung gebildet werden. Diese müssen aber sehr genau auf Wasserdichtigkeit und Tragfähigkeit der Konstruktion geprüft oder entworfen werden. Je nach der Art des von uns gewählten Gründaches kann ihre Flächenlast sogar ein paar kN/m2 betragen.
– Und welche Möglichkeiten stehen uns zur Verfügung?
– Im Großen und Ganzen unterscheiden wir zwischen extensiver und intensiver Dachbegrünung. Die Extensivbegrünung kennzeichnet sich durch dünnschichtigen Bodenaufbau der Vegetationsschicht und wird in der Regel mit wasserspeichernden und dürresistenten Pflanzen wie Moose, Sukkulenten, Kräuter, Gräser, Stauden und manchmal Zwiebel- oder Knollenpflanzen bepflanzt. Diese Art des Gründaches ist relativ pflegeleicht, erfordert ein Minimum an Kontrolle und erfüllt eher eine dekorative Funktion. Ganz anders ist es im Falle von Intensivbegrünung, die zu wahrem Garten wird und regelmäßige Wartung verlangt. Neben Stauden, Sträuchern und Gräsern sind hier auch sogar Bäume zu treffen. Das mit Pergolen und Loggien ausgestattete intensive Gründach dient zu Erholungszwecken.
– Herr Deka, wie wird ein Gründach konstruiert?
– Jedes Dach von diesem Typ besteht aus mehreren Schichten, die bestimmte Funktionen zu erfüllen haben. Die oberste Schicht bildet das Substrat, das eine Mischung von organischen und mineralischen Stoffen wie Humus, Kompost, Zuschlagstoffe des vulkanischen Ursprungs, Ziegel- und Kalksteingrieβ oder Blähton ist. Es soll leicht und durchlässig sein. Darunter befindet sich eine Filterschicht, die der Verschlammung der Dränschicht vorbeugt. Die oben genannte Drainage ist auch beim Aufbau einer Dachbegrünung notwendig, weil sie für die Abführung des überschüssigen Regenwassers verantwortlich ist. Direkt unter der Drainage befindet sich eine oft mit einer Wurzelschutzfolie verstärkte Schutzschicht, die das Dringen der Wurzeln unmöglich macht. Wenn wir mit einem Umkehrdach zu tun haben, kommt der Reihe nach Wärmedämmung und Wasserabdichtung. Im Falle der nicht umgekehrten Dachkonstruktion werden Wasserabdichtung, Wärmedämmung und Dampfsperre verlegt.
– Liebe Hörer ich hoffe, dass Sie sich mit den Antworten unseres Experten zufrieden fühlen. Wir müssen leider Schluss machen.
– Wir wünschen Ihnen schönen Tag und auf Wiederhören!
Dachy w zabudowie jednorodzinnej – część 2
– Dzień dobry, drodzy słuchacze, dzień dobry, panie Deka!
– Dzień dobry!
– Panie Deka, ponieważ po naszej ostatniej audycji otrzymaliśmy wiele telefonów dotyczących tematu zielonych dachów, chciałbym dziś wraz z panem przybliżyć naszym słuchaczom tę właśnie kwestię. Z tego, co wiem, początki zielonych dachów sięgają VI w. p.n.e. Zostały one ponownie odkryte w XX w. i są obecnie bardzo popularne. Czy to prawda, panie Deka?
– Tak, ma pan rację. Na zielone dachy decydują się m.in. ci, którzy dysponują niewielką działką, a jednocześnie marzą o dużym domu.
– Ostatnio przeczytałem, że już kilkanaście metrów kwadratowych zielonego dachu jest w stanie rocznie wygenerować tlendla kilku osób. Czy słyszał pan o tym, panie Deka?
– Tak, oczywiście! To z pewnością nie jedyna zaleta zielonych dachów. Wiążą one pochodzący z powietrza pył oraz inne szkodliwe cząsteczki, prowadząc tym samym do poprawy mikroklimatu. Zimą naturalne pokrycia dachowe stanowią dodatkową warstwę izolacyjną i zapobiegają utracie ciepła. Latem natomiast chronią budynek przed nadmiernym nagrzewaniem się. Zielone dachy tworzą również idealne miejsce do wypoczynku i dzięki nim mieszkańcy mają naturę na wyciągnięcie ręki. Każdy, kto zdecydował się na montaż zielonego dachu, musi także liczyć się z jego kilkoma wadami. Duża waga, wysokie koszty budowy i nierzadko konieczność regularnej pielęgnacji są w tym wypadku kwestiami oczywistymi.
– Panie Deka, czy wykonanie zielonego dachu jest możliwe w każdym przypadku?
– I tak, i nie. Z teoretycznego punktu widzenia zielone dachy można tworzyć zarówno na dachach płaskich, jak i skośnych. Należy je jednak bardzo dokładnie sprawdzić lub zaprojektować pod kątem wodoszczelności i nośności konstrukcji. W zależności od tego, jaki rodzaj zielonego dachu wybierzemy, jego obciążenie powierzchniowe może wynosić nawet kilka kN/m2.
– A jakie opcje są dla nas dostępne?
– Najogólniej mówiąc, rozróżniamy dachy zielone ekstensywne i intensywne. Zazielenianie ekstensywne charakteryzuje się cienkowarstwową budową podłoża warstwy wegetacyjnej i jest zwykle obsadzane roślinami magazynującymi wodę oraz odpornymi na suszę, takimi jak: mchy, sukulenty, zioła, trawy, byliny, czasami rośliny cebulowe lub bulwiaste. Ten rodzaj zielonego dachu jest stosunkowo łatwy w utrzymaniu, wymaga minimum kontroli i pełni raczej funkcję dekoracyjną. Zupełnie inaczej jest w przypadku zazieleniania intensywnego, które staje się prawdziwym ogrodem i wymaga regularnej pielęgnacji. Oprócz bylin, krzewów oraz traw można tu spotkać nawet drzewa. Dach zielony intensywny wyposażony w pergole i loggie służy celom rekreacyjnym.
– Panie Deka, jak zbudowany jest zielony dach?
– Każdy taki dach składa się z kilku warstw, które spełniają określone funkcje. Najwyższą warstwę tworzy substrat, który jest mieszanką substancji organicznych i mineralnych, takich jak humus, kompost, kruszywo pochodzenia wulkanicznego, grys ceglany lub wapienny czy też keramzyt. Powinien być lekki i przepuszczalny. Tuż pod nim znajduje się warstwa filtracyjna, która zapobiega zamulaniu warstwy drenażowej. Wspomniany powyżej drenaż jest również niezbędny przy budowie zielonego dachu, gdyż odpowiada za odprowadzenie nadmiaru wody deszczowej. Bezpośrednio pod drenażem znajduje się warstwa ochronna, często wzmocniona folią zapobiegającą przerastaniu korzeni. Jeśli mamy do czynienia z dachem odwróconym, kolejno pojawiają się warstwa termoizolacji i izolacji przeciwwodnej. W przypadku konstrukcji dachu nieodwróconego najpierw układa
się hydroizolację, izolację termiczną i paroizolację.
– Drodzy słuchacze, mam nadzieję, że czujecie się usatysfakcjonowani odpowiedziami naszego eksperta. Nasz czas dobiegł końca.
– Życzymy państwu dobrego dnia i do usłyszenia!
Słownictwo/Vokabeln
Gründach n/Dachbegrünung f – dach zielony
Quadratmeter m/n – metr kwadratowy
Sauerstoff m – tlen
erzeugen – wytwarzać
binden – wiązać
Feinstaub m – pył
Wärmeverlust m – utrata ciepła
Entspannungsort m – miejsce wypoczynku
Regenwasser n – woda deszczowa
Wasserdichtigkeit f – wodoszczelność
prüfen auf – sprawdzić pod kątem
extensive/intensive Dachbegrünung f – dachy zielone ekstensywne/intensywne
Flächenlast f – obciążenie powierzchniowe
dünnschichtig – cienkowarstwowy
wasserspeichernd – magazynujący wodę
dürresistent – odporny na suszę
Moos n – mech
Sukkulente f – sukulent
Kraut n – ziele
Gras n – trawa
Staude f – bylina
Zwiebel-/Knollenpflanze f – roślina cebulowa/bulwiasta
Strauch m – krzew
Substrat n – podłoże, substrat
durchlässig – przepuszczalny
Filter-/Drän-/Schutzschicht f – warstwa filtrująca/drenująca/ochronna
Verschlammung f – zamulenie
Drainage f – drenaż
Dampfsperre f – paroizolacja
Wurzelschutzfolie f – folia chroniąca
przed przerastaniem korzeni
Wärmedämmung f – izolacja termiczna
Wasserabdichtung f – izolacja przeciwwodna
Użyteczne zwroty/Nützliche Ausdrücke
einer Sache näher kommen – zapoznać się z tematem
aufs Neue – na nowo
stark im Kommen sein – cieszyć się popularnością
etw. in Reichweite haben – mieć coś w zasięgu ręki
etw. in Kauf nehmen – liczyć się z czymś
auf der Hand liegen – być oczywistym
Jein – i tak, i nie
Przygotowała Agnieszka Czech
