– Liebe Hörer, herzlich willkommen zu unserer Sendung „auf dem Bau“. Wir treffen uns heute, um Ihnen in der Begleitung unseres Experten – Herrn Christian Deka das Thema „die Dächer in Einfamilienhäusern“ anzunähern.
– Guten Tag Herr Deka!
– Guten Tag Herr Redakteur, guten Tag liebe Hörer!
– Pult-, Sattel-, Walm- oder Flachdach. Das sind nur einige Dachformen, die im Falle von Einfamilienhäusern in unserer Umgebung zu treffen sind.
– Ja, das stimmt. Abgesehen aber davon, mit welchem Dachtyp wir zu tun haben, erfüllt er immer die gleiche Rolle. Vor allem schließt das Dachdas Gebäude von oben ab und schützt dieses vor Niederschlägen und ungünstigen atmosphärischen Bedingungen.
– Dürfen wir also völlig frei beschließen, welche Dachform wir für unser Zuhause wählen möchten.
– Die Konstruktion des Daches ist eng mit dem Hausentwurf verbunden. Seine Gestalt beeinflusst nicht nur das Aussehen des ganzen Gebäudes, sondern auch seine Funktionalität. Nicht selten muss die Dachkonstruktion auch mit dem örtlichen Raumordnungsplan übereinstimmen.
– Herr Deka, aus welchen Elementen besteht ein Dach?
– Jedes Dach besitzt vor allem einen tragenden Teil und eine Dachhaut. Das Tragwerk bestimmt, ob wir mit einem Flachoder Steildach zu tun haben. Die geneigten Dächer werden in Anbetracht der Art ihres Dachstuhls in Sparren-, Pfetten- oder Kehlbalkendächer geteilt. Das Sparrendach besteht aus mehreren gegenüber montierten Balken, die Sparren genannt werden. Zusammen mit den darunter liegenden Deckenbalken oder der Stahlbetondecke machen sie ein Gebinde aus, das die Form eines Dreiecks annimmt. Im Unterschied zu dem Sparrendach, stützen sich die Sparren beim Pfettendach auf die Längsbalken, die Pfetten heißen. In diesem Fall sprechen wir über First-, Mittel-, und Fußpfetten. Charakteristisch für die Konstruktion des Kehlbalkendaches sind die waagerechten Balken, die sogenannten Kehlbalken, die der Aussteifung der Sparrenpaaren dienen. Als Flachdächer bezeichnet man die Dächer, derer Neigung der Dachfläche nicht mehr als 5 Grad beträgt. Die Grundlage der Flachdachkonstruktion ist die Decke des letzten Geschosses. Die Flachdächer können als Kaltdächer – auch belüftetes Dach genannt, Warmdächer – auch als nicht belüftetes Dach bezeichnet oder Umkehrdächer aufgebaut werden.
– Herr Deka, wenn wir mit der Konstruktion unseres Daches schon fertig sind, bleibt es uns nichts anderes übrig, als zu seiner Eindeckung zu übergehen.
– Ja, genau. Die Dachhaut ist einer der wichtigsten Schritte beim Hausbau. Die Art des Materials soll der Dachform, den Wetterbedingungen, unserem Budget und natürlich auch unserem Geschmack angepasst werden.
Manchmal müssen wir auch die Anforderungen des örtlichen Bebauungsplans in Rücksicht nehmen.
Verschiedene Möglichkeiten stehen uns zur Verfügung. Die Dachbaustoffe unterscheiden sich u. a. in Lebensdauer, Preis oder Gewicht. Dazu gehören Stahl-, Titanzink-, Aluminium-, Kupferblech, Metalldachpfanne, Bitumenschindel, Naturschiefer, Aluminiumschindel, Fasserzementplatten, Tondachziegel, Betondachsteine oder Dachpappe.
– Herr Deka, unsere Zeit ist langsam um. Könnten wir kurz die Vor- und Nachteile der Steil- und Flachdächer besprechen?
– Beide Lösungen haben ihre Anhänger und Gegner. Die Flachdächer lassen sich relativ kostengünstig errichten. Sie können als Terrasse oder Dachgarten genutzt werden. Gegen Flachdächer spricht ihre geringere Haltbarkeit und begrenzte Belastbarkeit. Im Vergleich zu Flachdächern weisen die geneigten Dächer größeren Regen-, Schnee und Windwiderstand auf. Zu ihren Nachteilen gehören höhere Baukosten.
– Herr Deka, ich bedanke mich bei Ihnen fürs Gespräch und bei Ihnen, liebe Hörer, für die Aufmerksamkeit.
– Auf Wiederhören!
Dachy w zabudowie jednorodzinnej – część 1
– Drodzy słuchacze, serdecznie witam w naszej audycji „Na budowie”. Spotykamy się dzisiaj, aby w towarzystwie naszego eksperta – pana Christiana Deki przybliżyć państwu temat dachów w zabudowie jednorodzinnej.
– Dzień dobry, panie Deka!
– Dzień dobry, panie redaktorze, dzień dobry, drodzy słuchacze!
– Dach jedno-, dwu-, czterospadowy czy też dach płaski to tylko kilka kształtów dachów domów jednorodzinnych, które można spotkać w naszym otoczeniu.
– Tak, to prawda. Niezależnie jednak od tego, z jakim typem dachu mamy do czynienia, spełnia on zawsze tę samą rolę. Przede wszystkim zamyka budynek od góry i chroni go przed opadami oraz niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.
– Czy mamy zatem całkowitą swobodę w decydowaniu o kształcie dachu naszego domu?
– Konstrukcja dachu jest ściśle związana z projektem budynku. Jego kształt wpływa nie tylko na wygląd całego domu, ale także na jego funkcjonalność. Nierzadko konstrukcja dachu musi być również zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
– Panie Deka, z jakich elementów składa się dach?
– Każdy dach ma przede wszystkim część nośną i pokrycie dachowe. Konstrukcja nośna decyduje o tym, czy mamy do czynienia z dachem płaskim czy spadzistym. Dachy skośne dzielimy, w zależności od rodzaju więźby dachowej, na krokwiowe, płatwiowe lub jętkowe. Dach krokwiowy składa się z kilku zamontowanych naprzeciw siebie belek zwanych krokwiami. Razem z leżącymi pod nimi belkami stropowymi lub stropem żelbetowym tworzą wiązar, który przyjmuje kształt trójkąta. W odróżnieniu od dachu krokwiowego, krokwie dachu płatwiowego opierają się na podłużnych belkach zwanych płatwiami. W tym wypadku mówimy o płatwiach kalenicowych, pośrednich i murłatach. Cechą charakterystyczną konstrukcji dachu jętkowego są poziome belki, tzw. jętki, które służą usztywnieniu par krokwi. Dachy płaskie to dachy o nachyleniu połaci nie większym niż 5 stopni. Podstawą konstrukcji tego rodzaju dachu jest strop ostatniej kondygnacji. Dachy płaskie mogą być budowane jako dachy zimne – zwane również wentylowanymi, dachy ciepłe – inaczej niewentylowane lub dachy odwrócone.
– Panie Deka, jeśli konstrukcja naszego dachu jest już gotowa, to nie pozostaje nam nic innego jak przejść do jego pokrycia.
– Zgadza się. Krycie dachu to jeden z najważniejszych etapów budowy domu. Rodzaj materiału należy dostosować do kształtu dachu, warunków atmosferycznych, naszego budżetu i oczywiście gustu. Czasami trzeba uwzględnić także wymogi miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Mamy wiele możliwości do wyboru. Materiały na poszycie dachu różnią się od siebie m.in. żywotnością, ceną czy też wagą. Należą do nich: blacha stalowa, z tytan-cynku, aluminium, miedzi, blachodachówka, gont bitumiczny, łupek naturalny, gont aluminiowy, płyty z cementu włóknistego, dachówki ceramiczne i betonowe czy papa.
– Panie Deka, nasz czas powoli się kończy. Czy moglibyśmy pokrótce omówić zalety i wady dachów spadzistych i płaskich?
– Obydwa rozwiązania mają swoich zwolenników i przeciwników. Dachy płaskie można zbudować stosunkowo niedrogo. Mogą tworzyć bazę pod taras czy ogród. Na ich niekorzyść przemawia mniejsza trwałość oraz wytrzymałość na obciążenie. W porównaniu z dachami płaskimi dachy skośne charakteryzują się większą odpornością na deszcz, śnieg i wiatr. Ich wadą są natomiast wyższe koszty budowy.
– Panie Deka, bardzo dziękuję za rozmowę, a państwu, drodzy słuchacze, za uwagę.
– Do usłyszenia!
Słownictwo/Vokabeln
Dach n – dach
Pult-/Sattel-/Walm-/Flach-/Steildach n – dach jedno-/dwu-/czterospadowy/płaski/ spadzisty
Dachform f – kształt dachu
erfüllen – spełniać
abschlieβen – zamykać
von oben – od góry
beschließen – zdecydować
Gestalt f – postać, kształt
übereinstimmen mit – zgadzać się z
örtlich – miejscowy
Raumordnungsplan m/Bebauungsplan m – plan zagospodarowania przestrzennego
Dachhaut f/Dacheindeckung f – pokrycie dachowe
geneigtes Dach n – dach spadzisty
Dachstuhl m – więźba dachowa
Sparren-/Pfetten-/Kehlbankendach – dach krokwiowy/płatwiowy/jętkowy
Balken m – belka
Sparre f – krokiew
Pfatte f – płatew
First-/Mittel-/Fußpfette f – płatew kalenicowa/pośrednia/murłata
Kehlbalken m – jętka
Längsbalken m – belka podłużna
waagerecht – poziomy
Neigung f – nachylenie
Dachfläche f – połać dachu
(nicht) belüftet – (nie)wentylowany
Umkehr-/Kalt-/Warmdach – dach odwrócony/zimny/ciepły
Geschmack m – gust
anpassen + D. – dopasować do
Anforderung f – wymaganie
Lebensdauer f – żywotność
Stahlblech n – blacha stalowa
Bitumen-/Aluminiumschindel f – gont bitumiczny/aluminiowy
Metalldachpfanne f – blachodachówka
Naturschiefer m – łupek naturalny
Fasserzementplatte f – płyta z cementu włóknistego
Tondachziegel m – dachówka ceramiczna
Betondachstein m – dachówka betonowa
Titanzink n – tytan-cynk
Aluminium n – aluminium
Kupfer n – miedź
Dachpappe f – papa
Anhänger m – zwolennik
Gegner m – przeciwnik
Haltbarkeit f – wytrzymałość
Użyteczne zwroty/Nützliche Ausdrücke
abgesehen davon – niezależnie od tego
eng verbunden sein mit – być ściśle powiązanym z
in Anbetracht – z uwzględnieniem
etwas in Rücksicht nehmen – brać coś pod uwagę
es bleibt nichts anderes übrig, als… – nie pozostaje nic innego, jak…
Przygotowała Agnieszka Czech
