Warto się przyjrzeć normom krajowym serii PN-M-47900 w kontekście aktualnych przepisów i zapisów norm europejskich.
Normy techniczne w branży rusztowaniowej
Normy techniczne są dokumentami, które ustalają zasady i wytyczne dotyczące funkcjonowania określonej dziedziny działalności. Od wielu już lat system normalizacji w Polsce funkcjonuje na zasadzie dobrowolności, a normy mają status dokumentów technicznych, opisujących sprawdzony stan wiedzy technicznej. Dla branży rusztowaniowej istotne znaczenie ma kilka grup norm odnoszących się do konstrukcji rusztowaniowych, ich projektowania, eksploatacji, poszczególnych rodzajów rusztowania czy też rur i złącz rusztowaniowych (najważniejsze dla branży normy przedstawiamy w tab. 1). Najstarszą z tych grup jest seria Polskich Norm zaktualizowanych w 1996 r.:
- PN-M 47900-1 Rusztowania stojące metalowe robocze – Określenia, podział i główne parametry,
- PN-M 47900-2 Rusztowania stojące metalowe robocze – Rusztowania stojakowe z rur,
- PN-M 47900-3 Rusztowania stojące metalowe robocze – Rusztowania ramowe.
Właśnie kwestii Polskich Norm serii PN-M-47900 poświęcone zostało 11 lutego 2021 r. spotkanie dyskusyjne w Polskiej Izbie Gospodarczej Rusztowań (PIGR). Celem spotkania było omówienie zapisów wymienionych norm w kontekście ich aktualności i zgodności z zapisami rozporządzeń i norm europejskich.
Analizując normy serii PN-M-47900, można wyszczególnić trzy zakresy, w których ich zapisy są nieaktualne bądź dyskusyjne:
- odwołania do norm wycofanych i oczywiste pomyłki edycyjne;
- różnice w zapisach w porównaniu z innymi dokumentami;
- kwestie sporne i wzbudzające wątpliwości co do zgodności z aktualnym stanem wiedzy.
Ostatni z wymienionych zakresów jest oczywiście najbardziej problematyczny i to właśnie on wywołał ożywioną dyskusję wśród uczestników ww. spotkania. W niniejszym artykule nie przedstawimy i nie omówimy wszystkich zapisów, które są nieaktualne lub dyskusyjne, ale skupimy się na tych najbardziej oczywistych i najważniejszych z punktu widzenia odbiorcy reprezentującego branżę rusztowaniową.
Sprawdź:
Rusztowania przejezdne aluminiowe – wymagania techniczne i zapowiedź zmian
Rusztowanie wyprzedzające – bezpieczeństwo pracy i zysk ekonomiczny
Urządzenia samohamowne w ochronie przed upadkiem z wysokości – wymogi normatywne i zastosowania
Wykonawcy elewacji chcą zmiany przepisów dotyczących rusztowań
Fot. stock.adobe.com/bnorbert3
Odwołania do norm wycofanych
Korzystając z norm serii PN-M-47900, należy mieć na względzie fakt, że odwołują się one do innych norm, które były aktualne w czasie ich ostatniej aktualizacji, tj. w latach 90. XX w., a od tamtego czasu zdecydowana większość z nich została wycofana i zastąpiona przez nowsze normy. Zestawienie dokumentów wycofanych, do których się odwołują zapisy norm przedmiotowej serii, przedstawiamy w tab. 2. Ponadto norma PN-M-47900-1 ukazuje schemat podziału rusztowań z podaniem symbolu wyrobów zgodnym z nieaktualnym już Systematycznym Wykazem Wyrobów.
Jeśli natomiast chodzi o kwestie związane z oczywistymi błędami, to chyba najistotniejszy jest błędny zapis dotyczący nośności gruntu w normie PN-M-47900-2, który brzmi: „4.3.1 Nośność podłoży gruntowych. Nośność podłoży gruntowych, na których jest montowane rusztowanie, nie może być mniejsza niż 10 MPa”. Podana wartość w wysokości 10 MPa jest omyłkowa i powinna wynosić 0,1 MPa, co Polski Komitet Normalizacyjny potwierdził w piśmie do PIGR z 2005 r.
W dalszej części artykułu:
Normy rusztowaniowe – różnice w zapisach
Tabelaryczne zestawienie najważniejszych norm dotyczących rusztowań
Tabelaryczne zestawienie norm wycofanych, do których odwołują się normy serii PN-M-47900
Kwestie dyskusyjne związane z zapisami w normach serii PN-M-47900
Czy normy serii PN-M-47900 są branży potrzebne?
mgr Dagmara Tyc, dyrektor Polskiej Izby Gospodarczej Rusztowań
Polecamy:
Przyczyny wypadków na rusztowaniach
Czego brakuje rusztowaniom – przepisy a praktyka
Wymagania związane z transportem mechanicznym przy budowie i eksploatacji rusztowań