Co roku na budowach ginie kilkadziesiąt osób. Wśród przyczyn można wymienić brak środków ochrony indywidualnej, szkoleń i nadzoru, a także tolerowanie odstępstw od obowiązujących przepisów bhp.
Nie można wznieść budynku, budowli czy jakiejkolwiek trochę bardziej skomplikowanej technicznie konstrukcji bez dokumentacji wykonawczej, gdyż wyzwania, z którymi trzeba się zmierzyć, są zbyt złożone. Ochrona przed upadkiem z wysokości ludzi, którzy wykonują prace budowlane, jest zadaniem równie skomplikowanym, a jednak realizacja wielu projektów budowlanych rozpoczyna się bez efektywnego zaangażowania osób kierujących takimi pracami w rozwikłanie związanych z tym problemów. Wypadki przy pracy w budownictwie ze skutkiem śmiertelnym, spowodowane upadkami z wysokości, od zawsze zajmują pierwsze miejsce w statystykach Państwowej Inspekcji Pracy w tej kategorii. Dlaczego więc, mimo upływu lat, rozwoju technologicznego i myśli technicznej, sytuacja w tym obszarze nie ulega znaczącej poprawie? Udzielenie odpowiedzi na tak postawione pytanie powinno pozwolić wskazać i w efekcie ostatecznie wyeliminować te czynniki, które prowadzą do materializacji zagrożenia upadkiem z wysokości. W praktyce jednak nie jest to takie proste. Stwierdzenie to brzmi dziwnie, ponieważ informacje na temat bezpieczeństwa prac na wysokościach są powszechnie dostępne. Jest to częściowo związane z działalnością inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy, którzy prowadzą kontrole mające na celu ustalenie okoliczności oraz przyczyn ciężkich, śmiertelnych i zbiorowych wypadków przy pracy, do czego są zobligowani odpowiednimi zapisami ustawowymi.
>>> Środki ochrony indywidualnej a bezpieczeństwo pracy w budownictwie
>>> Bhp na placu budowy – wymogi dotyczące maszyn i innych urządzeń technicznych
>>> Praca na rusztowaniach budowlanych – zagrożenia
Fot. stock.adobe.com/ shake_pl
Główny Inspektor Pracy cyklicznie publikuje sprawozdania z działalności Państwowej Inspekcji Pracy z kolejnych lat i tam właśnie m.in. można znaleźć dane statystyczne podsumowujące ustalenia poczynione przez inspektorów pracy badających tego rodzaju zdarzenia. Każdy może zapoznać się z tymi informacjami, gdyż są one dostępne na stronie internetowej www.pip.gov.pl. Znajdują się tam również dane na temat przyczyn wypadków spowodowanych upadkiem z wysokości. Okazuje się jednak, że samo nazwanie po imieniu przyczyny, czyli np. brak właściwego zabezpieczenia stanowiska pracy na wysokości środkami ochrony zbiorowej, mimo że jest krokiem we właściwym kierunku, niczego nie rozwiązuje. W tym miejscu dochodzimy do kluczowego pytania: dlaczego ta przyczyna w ogóle wystąpiła? Jeżeli wyeliminowanie przyczyny upadku, który potencjalnie może zakończyć się śmiercią pracownika, sprowadza się do tak prostego działania jak zapewnienie balustrady w miejscu jego pracy na wysokości, to dlaczego jej tam po prostu nie zamontować?
W dalszej części artykułu:
Wypadki przy pracy w budownictwie – analiza drzewa przyczyn
Na co zwracać uwagę
Przykłady źle zabezpieczonych robót i wypadków na budowie
Cały artykuł dostępny jest w numerze 11/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
Bogdan Solawa
specjalista w zakresie badania wypadków przy pracy