Kalendarium – wrzesień, październik

 

W dniu 9 września br. odbyło się w Sejmie, w Komisji Infrastruktury, pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o gwarancji zapłaty za roboty budowlane. Projekt ma na celu dostosowanie ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o gwarancji zapłaty za roboty budowlane (Dz.U. Nr 180, poz. 1578 ze zm.) do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2006 r., sygn. akt K 47/04, stwierdzającego niezgodność art. 4 ust. 4 oraz art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z konstytucją. Projekt zakłada m.in., że koszty udzielenia gwarancji zapłaty będą ponosili w równych częściach inwestor oraz wykonawca robót budowlanych. Określono 30-dniowy termin na złożenie gwarancji zapłaty przez inwestora, po tym terminie wykonawca będzie uprawniony do wstrzymania się od wykonywania robót i oddania obiektu inwestorowi. Po wyznaczeniu dodatkowego, nie krótszego niż 7 dni, terminu do udzielenia gwarancji zapłaty i jego bezskutecznym upływie wykonawca będzie mógł odstąpić od umowy z winy inwestora. Projekt przewiduje także, że wykonawca robót będzie mógł żądać od inwestora gwarancji zapłaty w każdym czasie do wysokości ewentualnego roszczenia z tytułu wynagrodzenia wynikającego z umowy.

weszło w życie

Rozporządzenie określa szczegółowe przeznaczenie, warunki i tryb udzielania pomocy na wsparcie projektów w zakresie transportu intermodalnego, na liniach kolejowych i w portach morskich w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007–2013. O pomoc mogą ubiegać się zarządy portów morskich oraz przedsiębiorcy z państw członkowskich Unii Europejskiej, którzy wykonują lub zamierzają wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność gospodarczą w zakresie transportu intermodalnego. Pomoc może być udzielona na budowę, przebudowę i remont terminali kontenerowych i centrów logistycznych na liniach kolejowych i w portach morskich. Pomoc będzie udzielana do 31 grudnia 2015 r.

wszedł w życie

 

Trybunał Konstytucyjny po rozpoznaniu skargi konstytucyjnej Andrzeja J. dotyczącej sankcji za brak pozwolenia na użytkowanie stacji dystrybucji gazu płynnego propan-butan orzekł, że art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane jest zgodny z art. 45 ust. 1 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 42 konstytucji.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wymierzył Andrzejowi J. karę w wysokości 75 tysięcy złotych wobec stwierdzenia nielegalnego użytkowania stacji dystrybucji gazu płynnego propan-butan. Skarżący twierdził m.in., że kara ta wykracza poza zakres niezbędny dla przywrócenia stanu zgodnego z prawem, a jej celem staje się prewencja generalna mająca na celu odstraszenie innych podmiotów od naruszenia prawa oraz że należy rozważyć, czy orzeczenie tak wysokiej kary jest zgodne z zasadą konieczności, która nakazuje, aby spośród przydatnych środków wybierać środki jak najmniej uciążliwe dla jednostki.

TK nie podzielił zarzutów skarżącego, że kwestionowany przepis prawa budowlanego godzi w konstytucyjne prawo do sądu, i uznał, że przepis ten jest zgodny z konstytucją. Trybunał wskazał, że „w obecnym stanie prawnym kary wymierzane na podstawie kwestionowanego artykułu prawa budowlanego są karami administracyjnymi, niemieszczącymi się w systemie prawa karnego. Skoro te kary są karami administracyjnymi, to ich wymierzanie przez organ administracji, w drodze decyzji administracyjnej, nie może budzić konstytucyjno-prawnych zastrzeżeń. Decyzje administracyjne kończą postępowanie administracyjne, nie zaś sądowe i z istoty rzeczy wydawane są przez organ pozasądowy”. Trybunał stwierdził również, że „pociągnięcie do odpowiedzialności karnoadministracyjnej następuje w trybie ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, a kontrolę w tym zakresie sprawują sądy administracyjne. Jeśli sankcje administracyjne nie mieszczą się w systemie prawa karnego, nie są również objęte konstytucyjnymi regułami odpowiedzialności karnej”.

 

Sąd Najwyższy stwierdził, że przepisy art. 629 i art. 632 § 2 kodeksu cywilnego mogą mieć zastosowanie – w drodze analogii – do umowy o roboty budowlane.

wszedł w życie

 

 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu w sprawie zgodności art. 49b ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, w części obejmującej wyrażenie: „w dniu wszczęcia postępowania”, z art. 2 i art. 32 ust. 1 konstytucji. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że obowiązek przedstawienia w postępowaniu legalizacyjnym ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy w dniu wszczęcia postępowania rozbiórkowego jest niezgodny z konstytucją. Sprawa dotyczyła nakazania przez powiatowego inspektora nadzoru budowlanego Markowi O. rozbiórki miejsc postojowych wydzielonych na terenie działki w Kamiennej Górze. Organ stwierdził, że ponieważ dla terenu, na którym zlokalizowana jest działka, nie ma opracowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz na dzień wszczęcia postępowania nie została wydana ostateczna decyzja o warunkach zabudowy, brak było możliwości zastosowania procedury legalizacyjnej. TK stwierdził, że „zawarte w zaskarżonym przepisie sformułowanie »w dniu wszczęcia postępowania« prowadzi do niekonstytucyjnego zróżnicowania sytuacji osób, które wybudowały obiekty bez wymaganego prawem budowlanym zgłoszenia. Następuje ono w zależności od tego, czy na danym obszarze obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, czy też planu takiego brak. W tym pierwszym wypadku dla legalizacji samowoli budowlanej konieczne jest przedstawienie zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – bez żadnych warunków co do daty jego wydania. W drugim natomiast wymagane jest przedstawienie ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy już w dniu wszczęcia postępowania w sprawie samowoli budowlanej”. Ponadto TK stwierdził, że „rozbiórce powinny podlegać przede wszystkim te obiekty budowlane, które nie spełniają materialnoprawnych kryteriów zgodności z prawem budowlanym i innymi przepisami, a przez to godzą w takie wartości konstytucyjne, jak bezpieczeństwo publiczne i ochrona praw osób trzecich. Termin uzyskania ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy ma w tym kontekście znaczenie drugorzędne i nie powinien ograniczać możliwości legalizacji samowoli”.

weszły w życie

 

 

 

 

Nowelizacja wyżej wymienionych rozporządzeń wynika z konieczności dostosowania programu horyzontalnej pomocy publicznej do nowych wytycznych wspólnotowych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska, które weszły w życie z dniem 2 kwietnia 2008 r. Wprowadzono warunek, że pomoc państwa może być udzielona, jeżeli wniosek o jej udzielenie został złożony przed rozpoczęciem realizacji inwestycji, przez co należy rozumieć rozpoczęcie robót budowlanych lub zaciągnięcie zobowiązania do zamówienia urządzeń lub robót budowlanych. Określono przypadki, kiedy przedsiębiorca, inny niż mikroprzedsiębiorca, mały lub średni przedsiębiorca, będzie mógł uzyskać pomoc, a mianowicie gdy z dokumentacji załączonej do wniosku o udzielenie pomocy będzie wynikało, że inwestycja bez pomocy nie byłaby w ogóle realizowana. Dostosowano do nowych wytycznych maksymalne wartości intensywności pomocy na inwestycje w ochronie środowiska. Wprowadzono obowiązek notyfikacji Komisji Europejskiej, jeżeli wartość pomocy przekracza 7,5 mln euro.

 

Sąd Najwyższy stwierdził, że przepis art. 2 ustawy z dnia 30 maja 1962 r. – Prawo wodne (Dz.U. Nr 34, poz. 158 ze zm.) stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej nabycia prawa własności przez Skarb Państwa bez potrzeby stwierdzenia nabycia tego prawa orzeczeniem sądu, chyba że zachodzi konieczność uzgodnienia stanu prawnego księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

 

Sąd Najwyższy stwierdził, że art. 25 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.) nie ma zastosowania, jeżeli właściciele lokali tworzący tzw. małą wspólnotę mieszkaniową (art. 19 ustawy) nie określili sposobu zarządu nieruchomością wspólną w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali lub umowie zawartej później w formie aktu notarialnego.

weszły w życie

Ustawa nowelizuje ustawę z dnia 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012. Wprowadzono możliwość wyboru przez inwestora trybu realizacji przedsięwzięcia Euro 2012. Przedsięwzięcia te mogą być realizowane zgodnie z niniejszą ustawą albo zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (w zakresie przygotowania i wykonania inwestycji dotyczących dróg publicznych) albo ustawą z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego w rozumieniu tej ustawy (w zakresie przygotowania i wykonania inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego). Uproszony został proces lokalizacji i nabywania nieruchomości na cele realizacji przedsięwzięć Euro 2012, który ograniczy się do wydania przez wojewodę jednej decyzji „o ustaleniu lokalizacji przedsięwzięcia Euro 2012”. Istotną zmianą jest przepis dotyczący trybu ustalania wysokości odszkodowania za nieruchomości przejęte pod realizacje przedsięwzięć Euro 2012. Jeżeli w terminie dwóch miesięcy od dnia, w którym decyzja o lokalizacji przedsięwzięcia Euro 2012 stanie się ostateczna, nie dojdzie do uzgodnienia wysokości odszkodowania z dotychczasowym właścicielem nieruchomości, wysokość odszkodowania ustali wojewoda, w drodze decyzji, w terminie 30 dni od dnia wszczęcia postępowania o ustalenie wysokości odszkodowania. Postępowanie to wojewoda zobowiązany jest wszcząć niezwłocznie po upływie terminu na dokonanie uzgodnienia z dotychczasowym właścicielem.

 

Wprowadzone zmiany mają na celu dostosowanie dotychczasowych regulacji do Dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków.

W zakresie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane dokonane zmiany dotyczą uszczegółowienia przypadków, w jakich wymagane jest sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej. Przy sprzedaży budynku lub lokalu zbywca zobowiązany będzie do przekazania nabywcy świadectwa, natomiast przy najmie budynku lub lokalu wynajmujący zobowiązany będzie do udostępnienia najemcy takiego świadectwa. Uregulowano zasady sporządzania świadectw dla lokali mieszkalnych będących w budynkach z instalacją centralnego ogrzewania zasilaną ze źródła w budynku lub poza nim, a także zasady sporządzania świadectw dla lokali mieszkalnych należących do grupy lokali mieszkalnych o jednakowych rozwiązaniach konstrukcyjno-materiałowych, instalacyjnych oraz o takim samym stopniu zużycia. Rozszerzono katalog osób uprawnionych do sporządzania świadectw o inżynierów kierunków: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewnych. Określono przypadki, kiedy osoba posiadająca uprawnienia do sporządzania świadectw może je utracić. Rejestr osób, które utraciły uprawnienia, będzie prowadził w formie elektronicznej minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Minister ten będzie prowadził postępowanie w sprawie utraty uprawnień, a także orzekał, w drodze decyzji, o utracie uprawnień. Ponowne uzyskanie uprawnień będzie możliwe wyłącznie w wyniku pozytywnego złożenia egzaminu, do którego będzie można przystąpić nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy, licząc od dnia utraty uprawnień. Na osoby sporządzające świadectwa nałożono m.in. obowiązek przechowywania sporządzonego świadectwa przez okres 10 lat, a także zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku ze sporządzaniem świadectwa.

Zmiany w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami polegają na dodaniu świadectwa charakterystyki energetycznej do katalogu dokumentów, które są wykorzystywane przy wykonywaniu czynności zawodowych przez rzeczoznawcę majątkowego, pośrednika w obrocie nieruchomościami oraz zarządcę nieruchomościami.

weszło w życie

Zgodnie z rozporządzeniem z dniem 1 stycznia 2010 r. nastąpi połączenie Instytutu Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa z siedzibą w Warszawie oraz Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych z siedzibą w Falentach. W wyniku połączenia powstanie jednostka badawczo-rozwojowa pod nazwą Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, z siedzibą w Falentach.