Miasto Brańsk w województwie podlaskim otrzyma z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ponad 14 mln zł na budowę zbiornika wodnego małej retencji oraz uregulowanie rzeki Nurzec.
Przedsięwzięcie ma na celu zabezpieczenie Brańska i okolicznych terenów przed skutkami zmian klimatycznych, takich jak powodzie lub susze. Zaplanowano zbudowanie zbiornika wodnego małej retencji o powierzchni 8,8 ha. Nie będzie on rezerwuarem przepływowym, dlatego w celu pozyskiwania wody do jego napełniania niezbędne jest wykonanie tzw. jazu stałego bez progu piętrzącego. Zbiornik o długości ok. 520 m ma mieć zmienną szerokość lustra wody – średnio od 39 m do 265 m. Pojemność rezerwuaru przy normalnym poziomie piętrzenia wyniesie 136 500 m³, a przy maksymalnym 177 300 m³.
W planie projektu przewidziano również liczne prace regulacyjne przy innym cieku wodnym – rzece Nurzec. Na obu jej brzegach przeprowadzone zostaną działania porządkujące i zabezpieczające, co ochroni koryto rzeczne przed procesami erozyjnymi i postępującym wymywaniem gruntu.
Rzeka Nurzec (fot. jdx, Wikipedia)
Całkowity koszt projektu to 14 704 717 zł, a kwota dofinansowania z NFOŚiGW wyniesie 14 189 551 zł. Ukończenie inwestycji planowane jest na 15 lutego 2021 r. Prace przy inwestycji (szczególnie przy zbiorniku) docelowo spowodują poprawę bilansu wodnego zlewni poprzez zwiększenie retencji dolinowej oraz przyczynią się do spowolnienia odpływów wody. W rezultacie ograniczy to obniżenie się poziomu wód gruntowych, a na powierzchni przeszło 100 ha zmeliorowanych terenów rolnych zostaną przywrócone optymalne warunki wilgotnościowe. Walor zabezpieczenia przeciwpowodziowego doliny rzeki Nurzec i ochrony przed zalaniem oraz podtopieniem będzie szczególnie ważny w okresie wiosennych roztopów i nadmiernych opadów atmosferycznych.
Działania podjęte w Brańsku na Podlasiu są krokiem w kierunku rozbudowywania małej retencji w całej Polsce. Stworzenie pełnego, sprawnie działającego systemu retencyjnego, odpowiadającego aktualnym wyzwaniom klimatycznym, staje się coraz ważniejszą kwestią ekologiczną. Na potrzebę prowadzenia takich inwestycji wskazuje wielu ekspertów zaangażowanych w ochronę środowiska.
Źródłem dofinansowania projektu w Brańsku jest program priorytetowy NFOŚiGW Przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska z likwidacją ich skutków – część 1). Dostosowanie do zmian klimatu, którego celem jest podniesienie poziomu ochrony przed skutkami zagrożeń naturalnych i poważnych awarii, a także usprawnienie usuwania ich skutków oraz wzmocnienie wybranych elementów zarządzania środowiskiem. Program zmierza do realizacji działań zapisanych w „Strategicznym Planie Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030”.