Dekarbonizacja zasobów budowlanych – wytyczne unijne

Zmiany wprowadzone w dyrektywie unijnej w sprawie charakterystyki energe­tycznej budynków (EPBD) postawiły sobie za cel pełną dekarbonizację europejskich zasobów budowlanych do 2050 roku. Oznacza to ograniczenie zużycia energii konsumowanej przez budynki o 50-60 proc. i niemal całkowitą redukcję emisji gazów cieplarnianych. Spełnienie tego celu wy­maga dynamicznego zwiększenia tempa termomodernizacji istniejących budynków. Eksperci twierdzą, że aby osiągnąć cel konieczne jest zwiększenie skali termomodernizacji w Polsce z około 1 proc. do 3 proc. A do tego potrzebne jest skuteczne wdrożenie przepisów i wzrost świadomości społecznej. Ważne jest też powszechne stosowanie odna­wialnych źródeł energii, a także zmiany struktury wykorzystywanych dotąd źródeł ciepła, w kierunku tych odnawialnych. Państwa członkowskie mają czas do 10 marca 2020 roku na wdrożenie zmienionej dyrektywy.

Znowelizowane przepisy dyrektywy EPBD mają stanowić narzędzie do osiągnięcia dekarbonizacji i pomóc w odpowiednim ukierunkowaniu polityki krajowej. O tym, czy będzie to rozwiąza­nie skuteczne zdecyduje sposób i tempo wdrożenia przepisów do prawa krajowego. Wprowadzone w dyrektywie zmiany nie są rewolucyjne i bazują na wcześniejszych przepisach, które często wzmacniają.
 

Fot. stock.adobe / olegkruglyak3
 

Oto najważniejsze kierunki zmian według znowelizowanej dyrektywy (EPBD), opracowane przez dr. inż. Szymona Firląga z Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej:

Dążenie do dekarbonizacji poprzez strategie termomodernizacji

Państwa członkowskie muszą przygotować plan działania i określić na poziomie krajowym cele pośrednie na rok 2030 i 2040, służące osiągnięciu wysokiej efektywności energetycznej i dekarbonizacji krajowych zasobów budowlanych do 2050 roku. Wsparciem dla zwiększenia tempa termomodernizacji mają być różnego rodzaju mechanizmy polegające na agregacji projektów, zmniejszeniu ryzyka finansowego, efektywnym wykorzystaniu funduszy publicznych i tworzeniu narzędzi doradczych. Z punktu widzenia krajowego szczególnie ważne jest uwzględnienie w strategii problemu niskiej jakości powietrza zewnętrznego (smog).

Zobacz też: Termomodernizacja domu – korzyści ekonomiczne

Świadectwa energetyczne i paszporty termomodernizacyjne budynków

Poprawa jakości i wiarygodności świadectw ma być osiągnięta dzięki ich losowym kontrolom. Ilość kontrolowanych świadectw powinna pozwalać na uzyskanie statystycznie istotnych wyników. Komisja Europejska zajmie się możliwością wprowadzenia paszportów termomodernizacji jako dokumentów uzupełniających do świadectw energetycznych. Paszporty mają mieć charakter indywidualnych, długoterminowych planów etapowej termomodernizacji, wykonanych dla konkretnego budynku. Ich wprowadzenie na poziomie krajowym będzie miało dobrowolnych charakter.

Dekarbonizacja to też modernizacja instalacji budowlanych

Dyrektywa wprowadza wymagania stosowania urządzeń do automatycznej regulacji temperatury w pomieszczeniach budynków nowych i modernizowanych. Zmianie uległy przepisy dotyczące okresowych przeglądów systemów ogrzewania, klimatyzacji i wentylacji, np. zwiększono moc kontrolowanych urządzeń. Dodano nowe przepisy dotyczące instalacji systemów automatyki i sterowania budynkami oraz monitorowania elektronicznego.

Elektromobilność a dekarbonizacja

Dużo uwagi poświęcono rozwojowi elektromobilności i roli budynków w tym procesie. Wprowadzono wymóg dotyczący punktów ładowania pojazdów elektrycznych i infrastruktury kanałowej, którą należy zapewnić na parkingach związanych z budynkami, zarówno nowymi jak i poddawanymi termomodernizacji. Dodatkowa infrastruktura ma stwarzać odpowiednie warunki dla szybkiego instalowania punktów łado­wania tam, gdzie będą potrzebne.

Obliczanie charakterystyki energetycznej budynku

Wprowadzone zmiany mają na celu zwiększenie przejrzystości i ujednolicenie stosowanych metod obliczeniowych. Charakterystyka energetyczna budynku powinna być wyrażona za pomocą wskaźnika zużycia energii pierwotnej a krajowe metodologie obliczeniowe mają bazować na normach z rodziny ISO 52000.

Zobacz też: Wizja branży budowlanej 2025. Raport

Dekarbonizacja to też gotowość budynków do obsługi inteligentnych sieci

Wprowadzenie wskaźnika gotowości ma pomóc w ocenie przygotowania budynku do integracji inteligentnych technologii, które odpowiadają potrzebom użytkownika, zwiększają efektywność energetyczną i umożliwiają interakcję z inteligentną siecią elektroenergetyczną. Dotyczy to w szczególności budynków o wysokiej charakterystyce energetycznej, które mają systemy do lokalnej produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Jednym z celów jest zwiększenie efektywności wykorzystania tej energii na miejscu. Wprowadzenie wskaźnika gotowości na poziomie krajowym będzie miało dobrowolnych charakter.
 

Jak podkreślają eksperci, procesowi implementacji dyrektywy powinna towarzyszyć skuteczna kampania społeczna. Bez niej nowe przepisy nie zyskają zrozumienia spo­łecznego i staną się tylko „unijną biurokra­cją”. Tymczasem korzyści z dekarbonizacji odczujemy wszyscy, bo oznacza to czyste powietrze i większy komfort życia.
 

Infografika nawiązująca do głównych przekazów zawartych w znowelizowanej dyrektywie EPBD.

Źródło: Velux