Od 1 kwietnia 2020 roku obowiązuje ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw. Przedstawiamy zmiany w prawie, które dotyczą sektora budownictwa.
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2020/568
31.03.2020 roku ustawa została opublikowana w dzienniku ustaw Dz.U.2020. poz. 568 i obowiązuje od 1 kwietnia 2020.
Przedstawiamy kilka zmian w ustawach jakie wprowadza powyższy akt prawny.
Zmiany w zakresie prowadzenia robót budowlanych
- Zmiany w ustawie mają na celu wyłączenie zastosowania aktów planistycznych wydanych na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19.
- Nałożono na inwestora obowiązek niezwłocznego poinformowania organu administracji architektoniczno-budowlanej o robotach budowlanych oraz o zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, które następują w związku z przeciwdziałaniem COVID-19. Wymóg przekazania tej informacji nie jest przy tym warunkiem przystąpienia do wykonywania robót budowlanych albo dokonania zmiany sposobu użytkowania.
W przypadku robót budowlanych należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Z kolei dla zmiany sposobu użytkowania konieczne jest wskazanie dotychczasowego i zamierzonego sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.
Zobacz: Stan epidemii – wytyczne i ograniczenia od 2 kwietnia 2020
Fot. stock.adobe
Zmiany w zakresie umów w sprawie zamówień publicznych
Ewentualne naruszenia przez wykonawców obowiązków umownych, np. w zakresie terminu spełnienia świadczenia, mogą być kwalifikowane przez zamawiających jako niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. Może to oznaczać przypisywanie wykonawcom odpowiedzialności odszkodowawczej, uprawniającej np. do egzekwowania przewidzianych kar umownych, w sytuacji gdy nieprawidłowe wykonanie umów spowodowane było przez okoliczności związane bezpośrednio z występowaniem COVID-19, a więc niezależnymi i zewnętrznymi wobec wykonawców.
W związku z powyższym projekt ustawy przewiduje:
- możliwość dostosowania treści łączącego strony stosunku prawnego do zmian warunków społeczno-gospodarczych wywołanych przez COVID-19,
- wyłączenie odpowiedzialności zamawiających, w tym zamawiających sektorowych, za odstąpienie od ustalenia i dochodzenia od wykonawców należności (np. kar umownych) lub dokonanie zmiany umowy, na zasadach określonych w ustawie.
Ustawa nakłada na każdą ze stron umowy, tj. zarówno wykonawcę, jak i zamawiającego, obowiązek niezwłocznego informowania drugiej strony o wpływie ww. okoliczności na należyte wykonanie umowy, o ile oczywiście taki wpływ wystąpił lub może wystąpić w przyszłości. Nie obejmuje on jednak zdarzeń o charakterze generalnym, powszechnym, co prawda związanych z występowaniem COVID-19, lecz nie odziaływujących negatywnie na proces wykonania danego zamówienia. Dlatego też strona umowy przekazująca stosowne informacje będzie zobowiązana potwierdzić istnienie takiego wpływu. Inaczej mówiąc, będzie zobligowana wykazać istnienie związku pomiędzy okolicznościami wywołanymi COVID-19 a niemożliwością należytego wykonania danej umowy.
Zgodnie z ustawą zmiana umowy będzie mogła dotyczyć, w szczególności:
- zmiany terminu wykonania umowy lub jej części, lub czasowego zawieszenia wykonania umowy lub jej części,
- zmiany sposobu wykonania dostawy, usługi lub robót budowlanych,
- zmiany zakresu zamówienia, wraz z jednoczesną odpowiednią zmianą wynagrodzenia.
Strony umowy będą uprawnione do dokonania zmian umowy w sprawie zamówienia publicznego, o ile wzrost wynagrodzenia spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekroczy 50% wartości pierwotnej umowy.
Przeczytaj też: Budowanie w czasach SARS-CoV-2 a siła wyższa
Zmiana w zakresie rozwiązania umowy o organizacji wydarzenia z powodu siły wyższej
Przedłużeniu ulega termin na zwrot wpłat klienta w przypadku rozwiązania umowy z powodu siły wyższej – epidemii wirusa SARS-CoV-2, która to okoliczność powoduje obowiązek zwrotu środków ze względu na niemożność zorganizowania wydarzenia. Termin ustawowy na zwrot środków wynosi 180 dni, co daje duże możliwości w zachowaniu płynności finansowej
Zmiany w zakresie biegu terminów przewidzianych w przepisach prawa cywilnego i administracyjnego
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 bieg przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów:
1) od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem,
2) do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki,
3) przedawnienia,
4) których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności, a także popadnięcie w opóźnienie,
5) zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,
6) do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju
– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID bieg terminów procesowych i sądowych w:
1) postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych,
2) postępowaniach egzekucyjnych,
3) postępowaniach karnych,
4) postępowaniach karnych skarbowych,
5) postępowaniach w sprawach o wykroczenia,
6) postępowaniach administracyjnych,
7) postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
8) kontrolach celno-skarbowych,
9) postępowaniach w sprawach, o których mowa w art. 15f ust. 9 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 847 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284),
10) innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw
– nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.
Zmiany w zakresie świadectw kwalifikacyjnych na podstawie ustawy Prawo energetyczne
Termin ważności świadectw kwalifikacyjnych, o których mowa w art. 54 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne, a które tracą ważność w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 30 czerwca 2020 r., wydłuża się do dnia 31 grudnia 2020 r.
Świadectwa kwalifikacyjne wydane w ww. okresie i wcześniej, zachowują ważność zgodnie z dotychczasowymi przepisami.
Zmiany w ustawie o dozorze technicznym
W okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii organ właściwej jednostki dozoru technicznego może w 2020 r., na wniosek eksploatującego, odroczyć termin wykonania badań technicznych i zezwolić na eksploatację urządzenia technicznego na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy pod warunkiem, że eksploatujący złoży oświadczenie, że od dnia przeprowadzenia ostatniego badania urządzenia technicznego nie wprowadzono zmian dotyczących eksploatacji urządzenia technicznego oraz, że jego dalsza eksploatacja, w ocenie eksploatującego, nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska.
Źródło: FB Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa