Odpowiada dr hab. Joanna Smarż– główny specjalista Krajowego Biura PIIB.
Zmieniłem stan cywilny. Z różnych powodów podjąłem decyzję o zmianie nazwiska i teraz posługuję się nazwiskiem mojej żony. Szybko udało się zmienić wszystkie osobiste papiery typu dowód osobisty, paszport, prawo jazdy, konto banku, firmowe itd. Jednym słowem, stare nazwisko już nie istnieje. Niestety jednej rzeczy nie mogę zmienić. Mam uprawnienia budowlane i wykonawcze w zakresie konstrukcji. Okazało się, że okręgowa izba nie zmieni mi decyzji o uprawnieniach na nowe nazwisko.
Decyzja o nadaniu uprawnień budowlanych wydawana jest bezterminowo, dlatego też zdarza się, że w związku z sytuacją życiową posiadacze decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych występują o zmianę danych osobowych (imienia lub nazwiska) w treści posiadanej decyzji. Najczęściej dotyczy to kobiet zmieniających nazwisko w związku ze zmianą stanu cywilnego, ale oczywiście nie tylko. Zdarzają się bowiem także mężczyźni, którzy z różnych względów chcą dokonać zmiany imienia lub nazwiska w posiadanej decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych.
Niestety obowiązujące przepisy nie zezwalają na dokonanie takiej zmiany, co zostało potwierdzone w orzecznictwie. Za przykład można podać m.in. wyrok NSA z dnia 20 kwietnia 2006 r., sygn. akt II OSK 769/2005 (LexPolonica nr 418803). Zgodnie z przedmiotowym orzeczeniem: W aktualnym stanie prawnym nie jest możliwe uzyskanie decyzji administracyjnej o zmianie (wymianie) decyzji nadającej uprawnienia budowlane w przypadku zmiany danych osobowych uprawnionego (imienia, nazwiska). Nie przewiduje takiej możliwości prawo administracyjne materialne (ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane – Dz.U. 1994 r. Nr 89, poz. 414 ze zm.), a także nie można do tych celów wykorzystać przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 155 kpa).
Możliwość, a nawet obowiązek wymiany dokumentów w związku ze zmianą danych osobowych przewidują natomiast przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U. 2006 r. Nr 139, poz. 993 z późn. zm.). Zgodnie z art. 40 ust. 1 tej ustawy posiadacz dowodu osobistego ma obowiązek wymienić ten dokument w razie zmiany danych, które zamieszcza się w dowodzie osobistym. Podobną regulację zawierają też przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.), w której przewidziano możliwość wymiany prawa jazdy w razie zmiany danych w nim zawartych.
Powyższe przepisy nie mają jednak zastosowania do zmiany danych osobowych w treści decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych, ponieważ zmiana tych danych nie następuje w formie decyzji, czyli władczego rozstrzygnięcia właściwego organu administracji publicznej, lecz jest czynnością materialno-techniczną, tj. potwierdzeniem dokonanej już wcześniej, zgodnie z prawem, zmiany danych osobowych. Dlatego też możliwości zmiany decyzji w omawianym zakresie nie przewidują ani przepisy ustawy – Prawo budowlane, ani przepisy ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego.
Na podkreślenie zasługuje jednocześnie fakt, że zmiana danych osobowych posiadacza decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych nie pozbawia go prawa do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie wynikających z treści posiadanej decyzji.Z pewnością sytuacja powyższa utrudnia jednak wykonywanie tych funkcji, ponieważ osoba wykonująca samodzielne funkcje techniczne na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej o nadaniu uprawnień budowlanych w przypadku zmiany danych osobowych zmuszona jest posługiwać się zarówno dokumentem potwierdzającym fakt nadania uprawnień, jak i dokumentem stwierdzającym zmianę danych osobowych, czyli decyzją o zmianie imienia lub nazwiska.
Opisaną niedogodność zauważył Naczelny Sąd Administracyjny, który w przywołanym na wstępie wyroku stwierdził, iż wskazane byłoby rozważenie potrzeby zmiany dotychczasowych uregulowań prawnych (normatywnych) tak, aby podobnie jak to jest w przypadku dowodów osobistych, czy też dokumentów uprawniających do prowadzenia pojazdów, zobligować osoby, których dane osobowe zostały zmienione, do wymiany również dokumentów uprawniających do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.
Niestety do dzisiaj nikt nie podjął żadnej dyskusji w tym zakresie, a zatem stan prawny w opisanej sprawie nie uległ zmianie.
