Odpowiada inż. Anna Sas-Micuń – Stowarzyszenie Nowoczesne Budynki.
Jesteśmy właścicielami samodzielnego wydzielonego lokalu mieszkalnego w domu jednorodzinnym naI piętrze. Wejście z klatki schodowej, która jest naszą własnością, do lokalu jest przedstawione na załączonym rysunku.
Prosimy uprzejmie o pomoc w interpretacji przepisu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, § 68 ust. 1 dotyczący granicznych wymiarów schodów stałych w budynkach. Dla budynków jednorodzinnych minimalna szerokość użytkowa biegu wynosi 0,80 m, spocznika 0,08 m, co według nas jest spełnione, gdyż przepis ten nie określa minimalnej głębokości początku schodów przed drzwiami na piętrze.
W naszym przypadku podest ma wymiary: 82 cm szerokości i 36 cm głębokości. Drzwi wejściowe do mieszkania otwierają się do środka. W związku z wykonaną ekspertyzą domu jednorodzinnego w celu legalizacji budynku (wybudowanego w latach 1964-67.) PiNB w Dąbrowie Górniczej uznał, że taka głębokość podestu, nazwanego przez nich spocznikiem, przed naszymi drzwiami jest zbyt mała i nie zapewnia bezpiecznego użytkowania, inspektor powołuje się także na ustawę – Prawo budowlane art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. c. istniejące rozwiązanie uważamy za bezpieczne. W przypadku konieczności powiększenia głębokości podestu do wymiaru 0,8 m, co sugeruje PiNB, drzwi wejściowe wejdą w środek mieszkania i znacznie utrudnią nam korzystanie z wąskiego już teraz przedpokoju. Trzeba będzie wyburzyć jedną ze ścian działowych. Dom wybudowany był jako jednorodzinny. Później zamieszkały dwie rodziny i trzeba było na piętrze wstawić drzwi po wyodrębnieniu oddzielnego lokalu mieszkalnego. Ponieważ przesunięcie drzwi spowoduje wejście w ścianę, którą trzeba byłoby wyburzyć, PiNB zaproponował alternatywnie wstawienie drzwi wahadłowych na półpiętrze klatki schodowej w miejscu w połowie schodów pomiędzy piętrami. Takie drzwi są ciężkie i sprężynują.
Jaki może być dopuszczalny wymiar podestu przed drzwiami? Spotkaliśmy się z opinią, że powinno to być 50 cm.
Na potrzeby ustalenia zgodności zastosowanych rozwiązań techniczno-budowlanych z przepisami istotne jest określenie, jakie przepisy były obowiązujące w okresie realizowanej przebudowy budynku. Przepis rozporządzenia Ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1422), zawarty w § 68 ust. 1, w odniesieniu do budynków mieszkalnych jednorodzinnych, w niezmienionym kształcie do dzisiaj, ma zastosowanie do przebudów realizowanych po 16 grudnia 2002 r.
Z kolei dla wskazanego okresu wznoszenia budynku (1964-1967) właściwe były przepisy zawarte w rozporządzeniu Przewodniczącego Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury z dnia 21 lipca 1961 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane budownictwa powszechnego (Dz.U. Nr 38, poz. 196). W świetle § 37 ust. 1 najmniejsza użytkowa szerokość spocznika musiała wynosić w domach jednorodzinnych 0,70 m. Rozporządzenie weszło w życie 13 sierpnia 1961 r., a zostało uchylone 1 września 1966 r.
Obecnie w świetle ustaleń § 68 ust. 1 wymienionego na wstępie rozporządzenia minimalna szerokość użytkowa spocznika wynosi 0,80 m. Graniczne wymiary dotyczyły i dotyczą szerokości użytkowej spocznika schodów stałych w budynkach. W obu przypadkach przepis odnosi się do spocznika schodów bez ustalenia, czy jest to spocznik międzypiętrowy czy też inny spocznik, tj. w poziomie kondygnacji. Warunki techniczne dla budynków w słowniczku nie zawierały i nie zawierają nadal definicji pojęcia „spocznik”.
W myśl ustaleń zawartych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.) obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając spełnienie podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w załączniku 1 do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz.Urz. UE L88 z 4 kwietnia 2011 r., s. 5, z późn. zm.).
Zgodnie z wiedzą techniczną, do której odwołuje się art. 5 ust. 1 ww. ustawy, przez spocznik schodów w poziomie kondygnacji należy rozumieć płytę stanowiącą początek lub koniec biegu schodowego, natomiast przez spocznik między dwiema kondygnacjami należy rozumieć płytę przedzielającą biegi schodowe (spocznik międzypiętrowy). Zadaniem spocznika jest umożliwienie wypoczynku osobie przemieszczającej się na wyższe kondygnacje oraz zapewnienie wygodnego dojścia do pomieszczeń/lokali mieszkalnych. W tym przypadku mamy dojście tylko do jednego mieszkania znajdującego się na I piętrze oraz płytę spocznika w poziomie kondygnacji, która nie spełnia wymiarów minimalnych określonych dla spoczników. Płyta ta stanowi koniec biegu schodowego.
W świetle powyższego stanowisko Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Dąbrowie Górniczej, dotyczące doprowadzenia wymiarów spocznika do zgodności z obowiązującymi wymaganiami, należy uznać za właściwe i zasadne. Kwestią do dyskusji jest sposób rozwiązania problemu, tj. jakie rozwiązanie techniczne należałoby zastosować, aby zwiększyć wymiar rzeczywisty spocznika przed drzwiami na I piętrze. Skoro klatka schodowa jest własnością właścicieli mieszkania na I piętrze, może należałoby włączyć ją w całości do mieszkania, tak by wejście do klatki schodowej stanowiło wejście do mieszkania. Wówczas można by zrezygnować z drzwi wejściowych do mieszkania zainstalowanych na I piętrze.