Unikatowa podnośnia statków na kanale Odra – Hawela.
Harmonogram szkoleń LOIIB na 2011 r. przewidywał wycieczkę techniczną na podnośnię statków do Niederfinow pod Eberswalde w Niemczech. Odbyła się ona 24 maja.
Podnośnia statków jest jedną z najciekawszych budowli inżynierskich w Europie Środkowej. Zbudowano ją w latach 1927–1934. Jej zadaniem jest pokonanie działu wodnego między zlewniami rzek Odry i Haweli. Ogromnym wyzwaniem technicznym było pokonanie tzw. uskoku Niederfinow o wysokości 36 m. Dopiero po I wojnie światowej rozwój wiedzy inżynierskiej był na takim poziomie, że opracowano projekt zakładający: pionowe podnoszenie barek w wannie z wodą, pionowy transport wanny napędem elektrycznym, zrównoważenie mas przy pomocy przeciwciężarów zawieszonych na linach stalowych, zabezpieczenie przeciwciężarów za pomocą rygli zapadkowych.
Fot. Wikipedia
W wykonaniu podnośni dużą rolę odegrał zakład konstrukcji stalowych inż. Beuchelta z Zielonej Góry (później ZASTAL – obecnie nieistniejące). Ciekawostką techniczną jest fakt, iż przy budowie używano wyłącznie połączeń nitowanych.
Wymiary podnośni to 60 x 94 x 27 m (h x l x s); pozostałe dane techniczne: skok jazdy wanny – 36 m, prędkość – 12 cm/s, napęd – 4 silniki prądu stałego o mocy 55 kW, za pomocą 256 lin stalowych o średnicy 52 mm.
Ponieważ uskok Niederfinow pokonują obecnie coraz większe statki i coraz dłuższe barki, istniejąca podnośnia jest za krótka i stanowić zaczyna wąskie gardło ze względu na wymienione wyżej przyczyny, a nie, co należy podkreślić, na jej rozwiązania inżynierskie i stan techniczny. Obecnie jest budowana obok istniejącej nowa, większa podnośnia statków o identycznej idei rozwiązań technicznych. Zakończenie budowy przewiduje się na 2014 r. Istniejąca podnośnia będzie powoli wygaszana, aż przejmie rolę muzeum techniki.
Zenon Pilarczyk
Współpraca: Jerzy Flader
