1. Wozu dient die Wärmedämmung?
Bis 70% des Energieverbrauchs in Haushalten fließt in die Heizung. Die gute Wärmedämmung kann im Winter sogar 50% der Heizkosten reduzieren. Und das ist noch nicht alles. In unseren Breiten gibt es ja wenige Tage mit hohen Lufttemperaturen und intensiver Sonneneinstrahlung, doch auch im Sommer hilft die Wärmedämmung und hält die Hitze draußen. Also, die Wärmedämmung dient vor allem zur Herabsetzung von Wärmeenergieverlusten und als Hitzeschutz, das heißt, die Wärmedämmung schont unsere Umwelt, Gesundheit und Geldbeutel.
2. Welche Materialien lassen sich als Wärmedämmung ausnutzen?
Als Wärmedämmung gebraucht man Stoffe, deren spezifische Wärmeleitfähigkeit – ist kleiner als 0,175 [W/(m•K)]. Gewöhnlich sind das:
1. Mineralische Dämmstoffe (Stein, Beton, Gips, Glas);
2. Organische Dämmstoffe aus nachwachsenden Rohstoffen (Baumwolle, Flachs, Hanf, Holz, Kokos, Kork, Schafwolle, Zellulose, Jute);
3. Organische Dämmstoffe aus fossilen Rohstoffen (Melaminharz, Phenolharz, Polystyrol, Polyurethan, Harnstoff-Formaldehyd (UF), Polyurethan).
Alle diese Wärmdämmstoffe sind in differenten Formen gängig: Platten, Matten, Schäume, Einblasprodukte, Schüttungen, Stopfmassen, Hartschaumplatten.
3. Welche Wärmedämmungsstoffe sind am besten?
Bei der Wahl des Dämmstoffes sind folgende Faktoren zu analysieren:
– Wärmedurchgangswiderstand (R-Wert), Wärmedurchgangskoeffizient (U-Wert), die Wärmeleitfähigkeit (λ-Wert);
– das Vorhandensein vom Platz – die meisten Stoffe brauchen eine große Schichtdicke, um die gewünschte Dämmwirkung zu erreichen;
– die Brennbarkeit;
– die Diffusionsoffenheit;
– die Verarbeitungsform;
– den Preis.
Die besten Dämmstoffe verbinden die gute Dämmleistung mit der Sicherheit und dem günstigen Preis, sind dabei leicht zu bearbeiten. Leider sind die Dämmstoffe mit hoher Dämmwirkung, Hitzeschutz, Wasserdampfdurchlässigkeit (wie zum Beispiel, Holzfaserdämmplatte oder Vakuumisolationspaneele – VIP), meistens teuer oder sehr teuer. Ob sich eine Dämmung überhaupt rechnet, hängt vor allem von der sorgfältigen Planung und Kalkulation in der Vorbereitungsphase ab.
4. Kann eine gedämmte Wand nicht mehr „atmen” und führt das zu Schimmel?
Die richtig gebauten Wände „atmen” nicht, egal ob sie gedämmt sind oder nicht. Eine natürliche Lüftung läuft nicht durch die Wände sondern durch die Fenster ab und wenn sie nicht reicht, dann kommen Lüftungsanlagen infrage.
Zum Schimmelbewuchs führen Feuchtigkeitsansammlungen entlang undichter Gebäudestellen im Winter, wo feuchtwarme Luft auf kalte Bauteile trifft. Das heißt, wer Schimmelprobleme hat, sollte sein Haus gut dämmen.
5. Was sind die Wärmebrücken?
Das sind Bereiche in Bauteilen eines Gebäudes, durch die die thermische Transmission von innen nach außen verläuft. Das sind vor allem Risse, Undichtigkeiten oder unzureichend gedämmte Stellen, Außenecken einer Wand, Fassadenanker, Heizkörpernischen, auskragende Stahlträger, Pfeiler, Gebäudesockel usw.
mgr germ., inż. ochr. środ. Inessa Czerwińska
dr inż. Ołeksij Kopyłow (ITB)
Vokabeln:
ab|hängen von (Dativ) – zależeć (od)
atmen – oddychać
dämmen – uszczelniać
die Dämmung-en – izolacja
die Dämmleistung-en – efektywność izolacyjna
die Diffusionsoffenheit – otwartość dyfuzyjna
erreichen – osiągać
die Faser-n – włókno
die Feuchtigkeitsansammlung-en – nagromadzenie wilgoci
der Flachs – len
fossil – skamieniały, kopalny
gängig – powszechnie stosowany, chodliwy
der Gebäudesockel- – cokół budynku
günstig – korzystny
der Hanf – konopie
die Lüftungsanlag-en – urządzenie wentylacyjne
die Leitfähigkeit – przewodność
nachwachsend – odnawialny (o surowcach)
der Pfeiler- – filar
rechnen sich – opłacać się
der Riss-e – rysa
die Schichtdicke-n –grubość warstwy
der Schimmel – pleśń
die Umwelt – środowisko naturalne
die Undichtigkeit-en – nieszczelność
der Wärmedurchgang – przenikanie ciepła
Fot. I. Czerwińska
Tłumaczenie
Izolacja cieplna w pytaniach i odpowiedziach
1. Czemu służy izolacja cieplna?
Do 70% zużywanej w gospodarstwach domowych energii przypada na ogrzewanie. Dobra izolacja termiczna może zmniejszyć nawet o 50% koszty ogrzewania w zimie. A to jeszcze nie wszystko. W naszych szerokościach geograficznych jest co prawda niewiele dni z wysokimi temperaturami powietrza oraz intensywnym działaniem promieni słonecznych, ale również latem izolacja cieplna pomaga i utrzymuje ciepło na zewnątrz. Tak więc izolacja cieplna służy głównie do zmniejszenia strat energii cieplnej i ochrony przed upałami, czyli termoizolacja chroni nasze środowisko, zdrowie i pieniądze.
2. Jakie materiały mogą być wykorzystane jako izolacja cieplna?
Jako termoizolacja służą materiały, których przewodność cieplna jest mniejsza niż 0,175 [W/(m•K)]. Zwykle są to:
1. izolacja mineralna (kamień, beton, gips, szkło);
2. organiczne materiały izolacyjne z odnawialnych surowców (bawełna, len, konopie, drewno, kokos, korek, wełna, celuloza, juta);
3. izolacja organiczna pochodząca z surowców paliwowych (żywica melaminowa, żywica fenolowa, polistyren, poliuretan, żywica mocznikowo-formaldehydowa (UF), poliuretan).
Wszystkie te materiały termoizolacyjne są dostępne w różnych formach: płyty, maty, pianki, prefabrykaty do maszyn do wdmuchiwania izolacji, granulaty, masy uszczelniające, twarde płyty piankowe.
3. Jakie materiały izolacyjne są najlepsze?
Przy wyborze materiału izolacyjnego muszą być przeanalizowane następujące czynniki:
– opór cieplny (współczynnik R), współczynnik przenikania ciepła (współczynnik U), przewodność cieplna (współczynnik λ);
– dostępna przestrzeń – większość materiałów wymaga grubej warstwy w celu uzyskania pożądanego efektu izolacyjnego;
– palność;
– otwartość dyfuzyjna;
– sposób obróbki;
– cena.
Najlepsze materiały izolacyjne łączą dobre parametry izolacyjne z bezpieczeństwem i korzystną ceną, są łatwe w obróbce. Niestety, materiały izolacyjne z silnym działaniem izolacyjnym, ochroną przed wysokimi temperaturami, przepuszczalnością pary wodnej (np. płyty izolacyjne z włókien drzewnych lub próżniowe panele izolacyjne – VIP) często są drogie albo bardzo drogie. Czy termoizolacja opłaci się w ogóle, zależy głównie od starannego planowania i obliczeń w fazie przygotowawczej.
4. Czy ocieplona ściana nie „oddycha” i powoduje pleśń?
Prawidłowo zbudowane ściany nie „oddychają”, wszystko jedno czy są one ocieplone, czy nie. Naturalna wentylacja odbywa się nie przez ściany, lecz przez okna, a kiedy jej nie wystarczy, wtedy przychodzi czas na systemy wentylacyjne.
Do rozwoju pleśni prowadzi kondensacja wilgoci wzdłuż nieszczelnych miejsc w budynkach zimą, kiedy ciepłe, wilgotne powietrze natrafia na zimne elementy budowlane. To oznacza, że ten, kto ma problemy z pleśnią, powinien dobrze uszczelnić swój dom.
5. Co to są mostki termiczne?
Są to obszary w elementach budowlanych, w których przebiega transmisja ciepła z wewnątrz na zewnątrz. Są to przede wszystkim spękania, nieszczelności lub niewłaściwie ocieplone miejsca, zewnętrzne kąty ścian, kotwy elewacyjne, nisze grzejnikowe, wspornikowe belki stalowe, filary, cokoły itd.
