W ramach konsultacji publicznych Polska Izba Inżynierów Budownictwa przesłała do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane. Uwagi zostały opracowane przy udziale okręgowych izb inżynierów budownictwa. Przedstawiamy szczegóły.
Dokument przekazano w dniu 29 kwietnia 2019 r. do Artura Sobonia – Sekretarza Stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.
Uwagi ogólne do zmiany Prawa Budowlanego
1. W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że powodem wyodrębnienia projektu technicznego, niepodlegającego ocenie organów AAB jest to, iż już obecne przepisy Prawa budowlanego wskazują, które elementy projektu budowlanego są weryfikowane przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, wobec czego zbędne jest przedkładanie tych części projektu, które nie są przez organ sprawdzane. Zauważono także, iż pracownicy administracji architektoniczno–budowlanej nie są uczestnikami procesu budowlanego, ani nie mają obowiązku posiadać uprawnień budowlanych, a w związku z tym, ocena rozwiązań technicznych zastosowanych w projekcie budowlanym jest poza kompetencją organu administracji architektoniczno–budowlanej. Jednocześnie projektanci bardzo często wskazują na negatywne praktyki niektórych organów AAB, które pomimo braku podstaw prawnych weryfikują tę część dokumentacji projektowej.
Spostrzeżenie poczynione w uzasadnieniu do projektu ustawy należy uznać za trafne, a problem realny. Jednak sposób jego rozwiązania należy ocenić negatywnie z uwagi na fakt, iż projekt techniczny w zaproponowanym w projekcie ustawy wariancie bardzo często nie będzie w ogóle wykonywany (ewentualnie będzie wykonywany jako projekt powykonawczy), a niemal zawsze będzie wykonywany na dalszym etapie projektowania niż pozwolenie na budowę. Należy zauważyć, że projekty branżowe, które rzeczywiście nie powinny być przedmiotem oceny przez organy AAB, są jednak bardzo istotne z punktu widzenia spełnienia wymagań podstawowych zawartych w art. 5 ustawy Prawo budowlane. Projekty te, sporządzane przez inżynierów budownictwa o różnych specjalnościach m.in.:
- zawierają elementy budynku zapewniające nośność i stateczność konstrukcji (zasadniczy element obiektu budowlanego – jego konstrukcja),
- zawierają instalacje zapewniające bezpieczeństwo pożarowe (np. hydrantowe, alarmowe, tryskaczowe),
- zapewniają odpowiednie warunki higieny, zdrowia i środowiska (np. wentylacyjne, wodociągowe, grzewcze, kanalizacyjne),
- muszą zapewnić skuteczną ochronę przed hałasem (wszelkie instalacje,wktórych generowany jest hałas przez urządzenia),
- powinny uwzględniać oszczędność energii i izolacyjności cieplnej (wszelkie instalacje służące temu celowi: grzewcze, klimatyzacyjne, służące do odzysku ciepła),
- służą zrównoważonemu wykorzystaniu zasobów naturalnych (np. instalacje odzyskujące energię, czy wykorzystujące wodę szarą lub deszczową).
Brak zapewnienia koordynacji projektu architektury budynku z ww. opracowaniami na wczesnym etapie projektowania będzie rodził bardzo poważne negatywne konsekwencje dla inwestora, w tym m.in.:
- pomimo ustawowych zapisów o obowiązku zapewnienia zgodności projektu technicznego z zatwierdzonym projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym – zabraknie współpracy i koordynacji wszystkich branż na początkowym etapie projektu, co będzie skutkowało koniecznością dostosowania się w projekcie technicznym do wcześniej wykonanego projektu architektoniczno-budowlanego,
- w efekcie projekt techniczny będzie siłą rzeczy często musiał zawierać rozwiązania, choć technicznie poprawne, to nieoptymalne z punktu widzenia interesu inwestora,
- zdarzyć się może, że projekt zagospodarowania działki lub architektoniczno-budowlany zostanie sporządzony tak, iż niemożliwe będzie odpowiednie wykonanie projektu technicznego. Oczywiście odpowiedzialność za ten stan ponosić będą projektanci, ale negatywne konsekwencje w postaci wydłużenia procesu budowlanego i wzrostu kosztów będzie ponosił inwestor,
- podział projektu budowlanego na trzy części, w zaproponowanej formie, skutkuje dodatkowo zbędnym powielaniem nie tylko okładek czy stron tytułowych dokumentacji projektowej, ale także tych samych dokumentów określonych w art. 34 ust. 3d nowelizowanej ustawy Prawo budowlane we wszystkich trzech częściach projektu, a w efekcie przeczy zapewnieniom projektodawcy o odchudzeniu dokumentacji niezbędnejdo realizacji procesu budowlanego.
Nie bez znaczenia jest również fakt, że dokumentacja projektowa obiektu powinna być dostępna jako kompletna w jednym miejscu – najlepiej organie AAB, m.in. na wypadek akcji ratowniczej. Ma to szczególnie istotne znaczenie w razie takich wypadków jak wybuch gazu w wieżowcu w Gdańsku.
W związku z powyższym wnioskujemy, aby wszystkie trzy części projektu budowlanego, które przewiduje nowelizowana ustawa:
- mogły być umieszczone w jednym opracowaniu,
- każda z nich była załącznikiem do wniosku do pozwolenia na budowę bądź zgłoszenia,
- dokumenty, o których mowa w dodanym art. 34 ust. 3d nowelizowanej ustawy Prawo budowlane, były umieszczane wyłącznie w projekcie zagospodarowania działki lub terenu.
Jednocześnie należy wskazać klarowny zakaz weryfikacji projektu technicznego przez organy administracji architektoniczno-budowlanej.
Zobacz też: Nowelizacja ustawy Prawo budowlane
Fotolia
2. Po raz kolejny dostrzegamy, że projektowane zmiany konsekwentnie nie uwzględniają specyfiki obiektów liniowych oraz wielu negatywnych zjawisk jakie wynikają tego stanu rzeczy, przy formułowaniu definicji istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu zagospodarowania terenu lub innych warunków pozwolenia na budowę. Specyfika obiektów liniowych nie została również uwzględniona w przepisach dotyczących zakresu i formy projektu budowlanego.
3. Planowane zmiany w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych ograniczają się wyłącznie do kwestii zmiany nazewnictwa projektu budowlanego i nazw procedur udzielających zgody na rozpoczęcie robót budowlanych, podczas gdy zmianie wymaga znacznie szerszy zakres przepisów, które obecnie stanowią bariery w procesie budowlano-inwestycyjnym.
4. W projekcie ustawy zabrakło jednoznacznego rozwiązania bardzo nabrzmiałego problemu z odbiorami Państwowej Straży Pożarnej, skutkującego potężnymi negatywnymi konsekwencjami dla inwestorów – projektowana ustawa zmienia częściowo w tym zakresie art. 56 ustawy Prawo budowlane, ale nadal pozostawia problem nierozwiązany w art. 57 tejże ustawy.
5. Zabrakło także przepisów umożliwiających szybką aktualizację map do celów projektowych, które w obecnym stanie prawnym mogą być nieaktualne w dniu kiedy został przekazane przez geodetę inwestorowi lub projektantowi, co także stanowi poważny problem, szczególnie przy realizacji liniowych inwestycji infrastrukturalnych, prowadzonych na dużych obszarach.
6. Wskazane jest aby przy kwalifikacji odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego umożliwić dokonanie uzgodnienia zamiennego z podmiotem, który wydał daną decyzję, pozwolenie lub uzgodnienie, a w efekcie takie odstąpienie traktować jako nieistotne – w projekcie ustawy tę zasadę ograniczono wyłącznie do kwestii uzgodnień p.poż. i konserwatora zabytków.
7. Zabrakło rozwiązania problemów z uzyskiwaniem zgód na lokalizację infrastruktury w pasach drogowych i w ich otoczeniu, a także w otoczeniu obszaru kolejowego i na terenach rolnych, które nie zmieniają przeznaczenia tych gruntów na cele nierolnicze.
8. Nie usunięto konieczności dołączania wypisów i wyrysów z miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego z wniosków, które stanowią część porządku prawnego i są publikowane, np. ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Prawo wodne, Prawo energetyczne, ustawa o gospodarce nieruchomościami, ustawa o odnawialnych źródłach energii, Prawo ochrony środowiska, ustawa o ochronie przyrody, ustawa Prawo lotnicze.
9. Nie usunięto konieczności dołączania wypisów z rejestru gruntów z wszelkich wniosków, a także nie umożliwiono organom władzy publicznej dostępu do wypisu z rejestru gruntów, np. ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, ustawa o ochronie przyrody, Prawo geodezyjne i kartograficzne.
10. Zabrakło jednoznacznych przepisów zapewniających dostęp do danych osobowych EGiB dla inwestorów niebędących operatorami sieci w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych lub projektantów obiektów liniowych, którzy muszą posiadać taki dostęp w celu realizacji projektu budowlanego inwestycji celu publicznego, w celu wykonania swoich obowiązków określonych w art. 20 ustawy Prawo budowlane
Zobacz koniecznie: 38 uwag szczegółowych do ustawy Prawo Budowlane
Polska Izba Inżynierów Budownictwa