Minimalizacja wypadków i kolizji drogowych, a w konsekwencji także redukcja liczby poszkodowanych i ofiar to jeden z najważniejszych celów stawianych m.in. w zapisach unijnej „Wizji Zero”. Jednym z nowszych sposobów podwyższenia bezpieczeństwa na drogach może stać się trójwymiarowe oznakowanie poziome. Jego głównym zadaniem jest zwiększenie widoczności przejść dla pieszych i przejazdów rowerowych oraz zmobilizowanie kierowców do redukcji prędkości w strefach wzmożonego ruchu pieszego.
W Polsce, tak jak w większości krajów na całym świecie, obserwuje się dużą liczbę wypadków i kolizji drogowych spowodowanych nadmierną prędkością pojazdów, niedostosowaniem prędkości do panujących warunków atmosferycznych oraz otoczenia, a także niewłaściwą oceną sytuacji na drodze. Przekraczanie dopuszczalnej prędkości nie jest korzystne w żadnej sytuacji, jednak jest szczególnie niebezpieczne w terenie zabudowanym, gdzie oprócz ruchu pojazdów mechanicznych pojawiają się również niechronieni użytkownicy ruchu. Ich zdrowie lub życie jest szczególnie zagrożone w sytuacji, gdy kierowca nie dostosuje prędkości do obowiązujących przepisów, a także zdroworozsądkowo nie obniży prędkości, np. z uwagi na opady deszczu, mgłę czy porę nocną, lub błędnie oszacuje możliwości swojego pojazdu w momencie wykonywania manewru wyprzedzania. Odpowiedzią zarządcy drogi, a poniekąd także projektanta, w kwestii zapewnienia bezpieczeństwa na drodze jest wprowadzenie wielu rozwiązań mających na celu poinformowanie kierowcy o możliwych zagrożeniach, zastosowanie ograniczeń lub utrudnień zmuszających do redukcji prędkości, a także maksymalizacja widoczności wszystkich elementów związanych z drogą. Niejednokrotnie nie wystarcza to, by uniknąć tragedii, stąd zarówno zarządy dróg, jak i projektanci oraz naukowcy nie ustają w swoich wysiłkach, by proponować nowoczesne rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego (BRD).
>>> Przepusty drogowe z elementów prefabrykowanych według Eurokodów
>>> Nawierzchnie drogowe – metody diagnostyczne stanu technicznego
W początkowej fazie zmotoryzowania świata pojazdy poruszały się z małą prędkością, a dodatkowo automobile nie były powszechne – stanowiły domenę najbogatszych. Z tych względów nie wprowadzano szczególnych zasad regulujących ruch drogowy, pieszy i rowerowy. Wraz z postępem cywilizacyjnym oraz rozwojem techniki samochodowej zwiększyły się prędkości, z jakimi pojazdy przemierzały ulice i drogi, a w kolejnym etapie zaczęto się zastanawiać, jak usankcjonować zasady poruszania się na drogach, oraz sformalizowano zasady określające obowiązkowe wyposażenie pojazdów. W pewnych odstępach czasu pojawiły się w obrębie dróg: oznakowanie pionowe i poziome, skrzyżowania skanalizowane oraz typu rondo, sygnalizacja świetlna czy ronda turbinowe. Każde z wypracowanych rozwiązań miało usprawnić ruch, zoptymalizować przepustowość, a także podnieść walory bezpieczeństwa ruchu drogowego. Zachowania kierowców za każdym razem były weryfikowane przez nowe elementy w infrastrukturze transportowej i choć wiele z nich stało się nieodłącznym elementem dróg i ulic, to konieczność wypracowywania dalszych zmian oraz udoskonaleń nie straciła na ważności.
Fot. Oznakowanie 3D w postaci pasów „zebra” na przejściu dla pieszych. Źródło: K. Purohit, Assessment of 3D roadmarking (preformed thermoplastic road markings) for its long term durability, skid resistance and texture functionality, praca magisterska, Londyn 2018.
W dalszej części artykułu:
Oznakowanie poziome – rys historyczny
Trójwymiarowe oznakowanie poziome (charakterystyka, rodzaje, materiały i metody wykonania, zalety i wady)
Cały artykuł dostępny jest w numerze 6/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
dr inż. Przemysław Rokitowski
CGR Biuro Ekspertyz Drogowych
>>> Drogowe obiekty inżynierskie. Mocowanie elementów i obiektów wyposażenia
>>> Wymiana nawierzchni drogowej
