Nowoczesne sieci telekomunikacyjne są najważniejszym elementem infrastruktury technicznej państwa, budującego gospodarkę opartą na wiedzy, i jednym z podstawowych atutów w epoce globalizacji i informatyzacji.
Miejsce analogowych usług głosowych, telefaksów, dostępu wdzwanianego i usług ISDN-BR zajmuje stopniowo dostęp szerokopasmowy do Internetu, telewizja, gry sieciowe i inne usługi, wymagające łącza stałego o przepływności do abonenta co najmniej 10 Mbit/s. Operatorzy telekomunikacyjni poszukują różnych architektur sieci, aby umożliwić realizację dużej przepływności do i od abonenta. Jednym ze sposobów przystosowania sieci stałej do dostępu szerokopasmowego jest struktura FTTC (Fiber To The Curb), w której światłowód jest doprowadzony do jednostki sieci optycznej ONU, zainstalowanej w szafce kablowej w pobliżu ulicy lub drogi. Podłączenie do użytkownika jest realizowane z wykorzystaniem kabli miedzianych oraz zastosowaniem technik transmisyjnych xDSL. Zakres dostępnych usług multimedialnych jest uzależniony od długości i jakości kabla miedzianego. Zainteresowanie operatorów budową sieci nowej generacji rodzaju FTTC jest duże z powodu stosunkowo niskich kosztów budowy sieci; projekty takie realizują np. Deutsche Telekom (Niemcy), KPN (Holandia), Telefonica (Hiszpania).
Fabryka Kabli Madex ma w swojej bogatej ofercie produkcyjnej nowoczesne kable miedziane telekomunikacyjne i teleinformatyczne. W niniejszym artykule przedstawione zostaną dwa rodzaje kabli wieloparowych, których wszystkie pary mogą być wykorzystywane do realizacji usług szerokopasmowych.
.jpg)
Rys. 1. Kabel XzTKMDXpw 100x2x0,5 120?: 1 – powłoka zewnętrzna, czarny polietylen, 2 – bariera przeciwwilgociowa poprzeczna oraz ekran kabla, taśma aluminiowa pokryta jednostronnie warstwą kopolimeru etylenu, 3 – żyła uziemiająca, drut CuSn o średnicy 0,5 mm, 4 – obwój ośrodka, taśma z tworzywa, 5 – ośrodek kabla wypełniony żelem hydrofobowym, bariera przeciwwilgociowa wzdłużna, 6 – pęczki elementarne 10-parowe, owinięte tasiemką polipropylenową, 7 – pęczek rezerwowy 4-parowy
Kable typu XzTKMDXpw – do instalacji zewnętrznych
Podstawowa różnica w konstrukcji tych kabli w stosunku do tradycyjnych kabli miejscowych polega na zastosowaniu parowego skrętu żył. Krótkie i odpowiednio zaprojektowane skoki skrętu par zapewniają tłumienność zbliżnoprzenikową oraz zdalnoprzenikową na poziomie gwarantującym transmisję sygnału bez zakłóceń, powodowanych przenikaniem energii z sąsiadujących ze sobą wiązek. Kable mają żyły jednodrutowe o średnicy 0,5 mm, izolowane polietylenem piankowym z zewnętrzną warstwą z polietylenu pełnego (foam-skin). Wiązki parowe skręcone są w pęczki elementarne, składające się z 5 lub 10 par. Barwny kod izolacji, zgodny z normą IEC 60189-2, zapewnia identyfikację żył w pęczkach elementarnych, obwój pęczków barwną tasiemką polipropylenową pozwala na ich identyfikację w ośrodku kabla. Ośrodki kabli wypełnione są żelem hydrofobowym, co zapobiega wnikaniu wody i wilgoci do ośrodka w wypadku uszkodzenia powłoki. Poprzeczna bariera przeciwwilgociowa wykonana z taśmy aluminiowej, pokrytej jednostronnie warstwą kopolimeru etylenu, spełnia równocześnie rolę ekranu, chroniąc kabel przed zakłóceniami zewnętrznymi. Pod taśmą aluminiową ułożony jest wzdłużnie drut miedziany ocynowany, pełniący funkcję żyły uziemiającej. Powłoka zewnętrzna kabli wykonana jest z polietylenu odpornego na działanie promieniowania ultrafioletowego oraz wpływ niskiej i wysokiej temperatury (w zakresie od –40 do +70oC). Kable mają liczbę par od 10 do 100. Na rys. 1 przedstawiony jest przekrój poprzeczny kabla XzTKMDXpw 100x2x0,5 120Ω.
Kable typu XzTKMDXpw mogą być układane w kanalizacji kablowej oraz bezpośrednio w ziemi na terenach o małym zagrożeniu uszkodzeniami mechanicznymi. Wykonywane są również kable z linką nośną typu XzTKMDXpwn, przeznaczone do podwieszania na podporach drewnianych lub prefabrykowanych. Ilość par w kablu – od 10 do 50.
Parametrami decydującymi o jakości transmisji sygnału są tłumienność falowa toru (?) oraz parametry przenikowe. Wewnątrz kanału główną rolę odgrywa przesłuch zbliżny (NEXT), ponieważ indukowane zakłócenia są silniejsze na początku kanału, a, ze względu na tłumienność kanału, słabsze na jego końcu.
Kable XzTKMDXpw zostały zaprojektowane na impedancję falową 120Ω, pozostałe parametry transmisyjne spełniają z zapasem wymagania zawarte w normie IEC 62255-3 dla kabli o maksymalnym zakresie częstotliwości do 60 MHz. W zakresie tłumienności przenikowych norma IEC 62255-3 określa wymagania dla parametrów określanych jako PS NEXT oraz PS ELFEXT, które określają sumę energii przeniku zbliżnego lub zdalnego ze wszystkich par w pęczku elementarnym w stosunku do pary mierzonej. Tak określone parametry charakteryzują jakość kabla, w przypadku gdy wszystkie pary wykorzystywane są do przesyłania i odbierania sygnału przemiennie w obydwu kierunkach (transmisja podwójna). Na rys. 2 i 3 przedstawione są typowe charakterystyki tłumienności falowej oraz PS NEXT torów transmisyjnych pęczka 10-parowego kabla XzTKMDXpw 100x2x0,5 120Ω w zakresie częstotliwości do 60 MHz.
Rys. 2. Charakterystyka tłumienności falowej w funkcji częstotliwości torów transmisyjnych w pęczku 10-parowym kabla XzTKMDXpw 100x2x0,5 120Ω w porównaniu z wymaganiami normy IEC 62255-3 dla kabli do 60 MHz
Rys. 3. Charakterystyka tłumienności zbiżnoprzenikowej (PS NEXT) w funkcji częstotliwości torów transmisyjnych w pęczku 10-parowym kabla XzTKMDXpw 100x2x0,5 120Ω w porównaniu z wymaganiami normy IEC 62255-3 dla kabli do 60 MHz
Kable typu NzTKMDXp – do budowy szerokopasmowej sieci telekomunikacyjnej wewnątrz budynku
Konstrukcja żył i ośrodków kabli jest zgodna z opisaną wyżej kabli zewnętrznych. Ośrodki owinięte są taśmą ze spienionego polipropylenu. Ekran ośrodka stanowi ułożona wzdłużnie taśma aluminiowa, pokryta jednostronnie warstwą kopolimeru etylenu, pod taśmą jest ułożony drut miedziany ocynowany, pełniący funkcję żyły uziemiającej. Powłoka zewnętrzna kabli wykonana jest z tworzywa bezhalogenowego, nierozprzestrzeniającego płomienia, o ograniczonym wydzielaniu dymów i gazów korozyjnych. Kable spełniają próbę palności według normy PN-EN 60332-1. Całkowicie bezhalogenowa konstrukcja kabli zapewnia bezpieczeństwo urządzeń elektronicznych, jakie są np. instalowane w centralach telefonicznych i serwerowniach komputerowych, w przypadku wystąpienia pożaru. Kable mają liczbę par od 10 do 100.
Parametry transmisyjne kabli NzTKMDXp są zgodne z wymaganiami zawartymi w normie IEC 62255-2 dla kabli o maksymalnym zakresie częstotliwości do 60 MHz.
Warunki instalacji i eksploatacji kabli NzTKMDXp oraz XzTKMDXpw są następujące:
– zakres temperatur instalacji kabli: od –10oC do +50oC,
– temperatura eksploatacji kabli: od –40oC do +70oC,
– wilgotność względna środowiska eksploatacyjnego: do 90%,
– wartość szczytowa napięcia przy ciągłej eksploatacji: ≤ 300V,
– dopuszczalny promień zginania kabli podczas instalacji i eksploatacji bez ryzyka trwałych zmian parametrów transmisyjnych: ≥ 15 średnic kabla,
– siła zaciągania kabla: ≤ 20 N na jedną parę.
Kable XzTKMDXpw 100x2x0,5 120Ω oraz NzTKMDXp 100x2x0,5 120Ω naszej produkcji zostały zbadane przez Laboratorium Pomiarów Szerokopasmowych Pracowni Badania Miedzianych Sieci Dostępowych Telekomunikacji Polskiej S.A. w Krakowie na zgodność z parametrami elektrycznymi i transmisyjnymi zawartymi w Warunkach Techniczno-Odbiorczych TP S.A. „Telekomunikacyjne kable miejscowe parowe szerokopasmowe” i w wyniku stwierdzonej zgodności z tymi parametrami zostały zakwalifikowane do stosowania w sieci kablowej TP S.A. W zakresie parametrów przenikowych warunki TP S.A. określają wymagania dla wartości NEXT oraz FEXT – są to parametry charakteryzujące wielkość zakłóceń pochodzących z sąsiadujących ze sobą torów transmisyjnych. Kable te są stosowane przez TP S.A. jako korespondencyjne w procesie uwolnienia pętli lokalnej (LLU). Jesteśmy jedynym dostawcą tej grupy wyrobów dla TP S.A.
Na rys. 4 i 5 przedstawione są typowe charakterystyki tłumienności falowej oraz NEXT torów transmisyjnych pęczka 10-parowego kabla NzTKMDXp 100x2x0,5 120Ω w zakresie częstotliwości do 12 MHz (wymaganie WTO TP S.A.).
Rys. 4. Charakterystyka tłumienności falowej w funkcji częstotliwości torów transmisyjnych w pęczku 10-parowym kabla NzTKMDXp 100x2x0,5 120Ω w porównaniu z wymaganiami WTO TP S.A.
Rys. 5. Charakterystyka tłumienności zbliżnoprzenikowej (NEXT) w funkcji częstotliwości torów transmisyjnych w pęczku 10-parowym kabla NzTKMDXp 100x2x0,5 120Ω w porównaniu z wymaganiami WTO TP S.A.
W artykule przedstawiono dwa rodzaje kabli wieloparowych do realizacji usług szerokopasmowych z oferty produkcyjnej Fabryki Kabli Madex. Produkujemy również kable wieloparowe kategorii 3 i kategorii 5, które od 5 lat sprzedajemy z powodzeniem głównie na eksport. Jesteśmy wiodącym producentem kabli teleinformatycznych 4-parowych, przeznaczonych do sieci strukturalnych wewnątrzbudynkowych i zewnętrznych. Szczegółowe informacje nt. produkowanych przez Fabrykę Kabli Madex wyrobów znajdują się na stronie internetowej www.madex.pl.
Bożena Jarząbek
Fabryka Kabli Madex
Bibliografia:
– IEC 62255-3 „Multicore and symmetrical pair/quad cables for broadband digital communications (high bit rate digital access telecommunication networks) – Outside plant cables – Part 3: Filled cables – Sectional specification”
– WTO TP S.A. „Telekomunikacyjne kable miejscowe parowe szerokopasmowe”
– Telekomunikacja 1-2/2008 – Światłowodowe sieci dostępowe – Krzysztof Borzycki
– Raporty z badań wewnętrznych Fabryki Kabli Madex
