Odnowiony, zabytkowy pałacyk i kompletnie nowa, spektakularna sala koncertowa. W centrum Warszawy powstała prawdziwa perła dla wszystkich miłośników klasycznych dźwięków. To nowa siedziba słynnej stołecznej szkoły muzycznej nr 1. W jej budowę zaangażowali się wybitni specjaliści od akustyki z Japonii.
Dla uczniów i nauczycieli to był grom z jasnego nieba. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych Nr 1 w Warszawie czekała przymusowa wyprowadzka ze swojej wieloletniej siedziby przy ul. Miodowej. Trudną sytuację placówki udało się jednak zażegnać dzięki pomocy państwa.
Szybko rozpisano konkurs na opracowanie koncepcji nowej siedziby. Wygrało go Konior Studio – zespół odpowiedzialny m.in. za siedziby Akademii Muzycznej w Katowicach czy Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. Budowy i remontu nowej szkoły podjęła się grupa ALSTAL, która ma na swoim koncie remont Opery Leśnej w Sopocie czy budowę gorzowskiego amfiteatru.
Szkoła muzyczna nr 1 w Warszawie. Budynek przy ulicy Rakowieckiej. Fot. Piotr Krajewski
Nowe życie Domu Sierot
Zadanie nie było łatwe. Na działce przy ul. Rakowieckiej 21 stał zaniedbany od lat neogotycki pałacyk, kupiony przez Skarb Państwa w 2014 r. To dawny Dom Sierot Dziewcząt, wybudowany na przełomie XIX i XX w. Czterokondygnacyjny gmach z czerwonej cegły zaprojektował Władysław Adolf Kozłowski. Budynek wymagał generalnego remontu. I to było pierwsze wyzwanie dla inżynierów z Bydgoszczy.
Remont dawnego Domu Sierot polegał nie tylko na odrestaurowaniu zabytkowej elewacji, ale i kompleksowej przebudowie pomieszczeń znajdujących się w środku. Efektem jest kompletnie nowa aranżacja wnętrz – mówi Witold Grajek – kierownik projektu z firmy ALSTAL.
Na poszczególnych kondygnacjach zmieniono układ pomieszczeń, dzięki czemu powstały przystosowane do najnowszych standardów sale dydaktyczne. W sąsiedztwie korytarza dobudowano kolei nowy szyb windowy, obsługujący wszystkie kondygnacje budynku, z wyłączeniem poddasza. Drugim, o wiele trudniejszym wyzwaniem, przed jakim stanęli architekci i wykonawcy, była budowa dla szkoły muzycznej nowej sali koncertowej. Z zewnątrz wykończona za pomocą szkła i betonu, prawdziwe skarby kryje w środku.
Zobacz też:
Akustyka pomieszczeń szkolnych – problemy i wymagania
Akustyka na przykładzie inwestycji Centrum Praskie Koneser
Jak będzie wyglądała Filharmonia Pomorska po remoncie?
Wrocławskie Narodowe Forum Muzyki
Ciekawostki akustyczne ze świata
Szkoła muzyczna w Warszawie z najwyższej jakości rozwiązaniami akustycznymi
Nad udźwiękowieniem sali czuwał Yasuhisa Toyota – wybitny specjalista inżynierii akustycznej, dyrektor Nagata Acoustics i współautor takich obiektów, jak Walt Disney Concert Hall, Elbphilharmonie w Hamburgu czy Suntory Hall w Tokio.
Wszystkie elementy wyposażenia, począwszy od foteli scenicznych, a kończąc na oprawach oświetleniowych, musiały być poddane specjalistycznym badaniom akustycznym. Dopiero po spełnieniu rygorystycznych norm, skierowane były do wbudowania – podkreśla Witold Grajek.
Majestatyczna sala ma amfiteatralną widownię, na której pomieści się ponad 300 osób, oraz estradę dla ok. 70 muzyków. Będą w niej koncertować uczniowie szkoły i zapraszani z zewnątrz artyści. Sala ma też stanowić komfortowe środowisko do codziennych ćwiczeń.
Wolno stojące pomieszczenie jest umiejscowione w otwartej przestrzeni wnętrza budynku, co zapewnia dodatkową izolację akustyczną. Wykonawca użył przy jego budowie wysokiej jakości naturalnych materiałów, które zapewniają wyjątkowe doznania muzyczne i wizualne.
Szkoła muzyczna w Warszawie – sala koncertowa
Żagle wypełnione dźwiękiem
Unikatowa koncepcja geometrii sali koncertowej autorstwa Konior Studio bazuje na okrągłym obrysie ścian zewnętrznych i wewnętrznych oraz ogromnych, wypukłych żaglach umieszczonych na ścianach. Te masywne konstrukcje to ustroje akustyczne wykonane z drewna jesionowego.
Ten fragment realizacji był zdecydowanie najbardziej wymagający. Żagle składane były z tysięcy mniejszych, drewnianych elementów. Udało się je jednak zamontować bez większych przeszkód – wyjaśnia kierownik projektu.
Efekt jest piorunujący. Drewniane wykończenie sali sprawia wrażenie, jakby tworzenie muzyki w tym miejscu było czymś absolutnie naturalnym. Kształt pomieszczenia oraz struktura wewnętrznych powierzchni służy wyrównaniu i rozproszeniu rozchodzenia się odbić dźwięku. Na analizę akustyki na wszystkich etapach projektowania i realizacji pozwoliły trójwymiarowe symulacje komputerowe.
Wokół estrady zaprojektowano nadwieszenia tworzące kąt prosty ze ścianami. Taki zabieg zapewni odpowiednie odbicia dźwięku bezpośredniego. Nadwieszenia znajdujące się w tylnej części sali mają z kolei za zadanie uniemożliwić powrót dźwięku odbitego od tej części sufitu w kierunku estrady.
Co ciekawe, część tych nadwieszeń pokryta została materiałami pochłaniającymi dźwięk. Pomiędzy i ponad wspomnianymi żaglami przewidziano natomiast odstępy, które zapewniają dodatkową kubaturę, umożliwiającą akustyczne dostrojenie sali.
Sufit zaprojektowano na wysokości 14 m w postaci plafonu, którego konstrukcja została szczegółowo przeanalizowana. Wszystko po to, by zapewnić równomierną dystrybucję wczesnych odbić dźwięku. A na poziomie +1 zlokalizowane zostało pomieszczenie reżyserki.
Polecamy też: Systemy dźwiękochłonne do kształtowania akustyki
Szkoła muzyczna przy Rakowieckiej w Warszawie – podstawowe informacje o budynku
Sal muzycznych jest jednak więcej. Oprócz dużej, koncertowej, w budynku jest też m.in. sala kameralna organowa na 91 miejsc, sala kameralna duża mieszcząca na widowni 86 osób i sala kameralna mała na 52 osoby. W nowej siedzibie szkoły muzycznej na uczniów czekają także biblioteka, sala gimnastyczna, studio nagrań i aż 132 sale lekcyjne.
Łączna kubatura budynku to aż 46 523 m3. Łączna powierzchnia – 12 942 m2. Poza salą koncertową pojawił się natomiast parking i wewnętrzny ogród.
Projekt zrealizowany przez ALSTAL to zgrabne połączenie historii i nowoczesnej architektury. Wejście do pałacyku prowadzi nas do przestronnego atrium, łączącego zabytkowy budynek dydaktyczny i nowo wybudowany gmach. To metafora – trudna droga muzycznego kształcenia prowadzi do występów w oszałamiającej sali koncertowej.
Tym samym, mimo iż szkoła na zawsze znika już z Miodowej, tradycja związana z Elsnerem, Moniuszką czy Szymanowskim w naturalny sposób przeniesie się do nowego miejsca – na Rakowiecką.
Grzegorz Łaguna
Fot. Piotr Krajewski
Sprawdź: Produkty budowlane
