Wprowadzenie brakujących ram prawnych dla prowadzenia procesów rewitalizacji oraz regulacji ułatwiających samorządom ich podejmowanie i prowadzenie zakłada przygotowywany przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju projekt ustawy o rewitalizacji.
Chcemy, by projekt ustawy został uchwalony jeszcze przed końcem kadencji obecnego parlamentu – powiedziała na konferencji po posiedzeniu rządu premier Ewa Kopacz. Minister Maria Wasiak podkreśliła, że na szeroko rozumiane działania rewitalizacyjne na lata 2014-2020 przewidziano 25 mld zł, z czego 22 mld zł będzie pochodzić z programów unijnych (ok. 15 mld zł z regionalnych, 7 mld z krajowych), a 3 mld ze środków budżetu państwa oraz budżetów samorządów.
Szefowa resortu podkreśliła, że ustawa kładzie silny akcent na partycypację społeczną, a więc realne włączenie społeczeństwa we wszystkie etapy procesu rewitalizacji – od planowania, przez realizację, po ocenę działań. Poinformowała, że w niedługim czasie zostanie ogłoszony specjalny konkurs dla gmin z Programu Pomoc Techniczna 2014-2020 na opracowanie wysokiej jakości programów rewitalizacji: Chcemy już teraz zachęcić samorządy do korzystania z proponowanych przez nas rozwiązań i tworzenia dobrych programów rewitalizacji, nie czekając na przyjęcie ustawy – zaznaczyła minister infrastruktury i rozwoju.
Projektowana ustawa uporządkuje dzisiejsze pojmowanie rewitalizacji. Powinna być ona dobrze zaplanowana i uwzględniać sferę społeczną, gospodarczą i przestrzenną. Nie będzie jedynie remontem, modernizacją czy odbudową, a kompleksowym, wielowymiarowym procesem, którego głównym celem jest trwałe podniesienie jakości życia na obszarze zdegradowanym. Musi więc zawierać dopasowane do danego miejsca działania aktywizacyjne, edukacyjne, kulturalne, integrujące lokalną społeczność.
Jednym z istotniejszych elementów ustawy jest uregulowanie kwestii dotyczących gminnych programów rewitalizacji (GPR). Będą one podstawowym narzędziem prowadzenia rewitalizacji, zapewniającym jej kompleksowość oraz działania w ścisłej współpracy ze społecznością lokalną (a także realizowanych przez nią samą). Jego podstawą powinno być wyznaczenie obszarów wymagających działań oraz przedstawienie całościowej strategii ich prowadzenia.
Kolejnym rozwiązaniem jest możliwość powołania Komitetu Rewitalizacji, czyli forum opiniującego i doradczego, w skład którego wejdą przedstawiciele gminy i lokalnej społeczności. Komitet będzie współpracował z samorządem w czasie realizacji procesu rewitalizacji.
Założenia ustawy przewidują także dwa specjalne rozwiązania ułatwiające prowadzenie rewitalizacji w gminie. Nie będą one obowiązkowe – będą mogły być stosowane w zależności od potrzeb i charakterystyki zaplanowanych działań. Są nimi:
– utworzenie na obszarach rewitalizowanych Specjalnej Strefy Rewitalizacji (SSR). Status SSR umożliwi korzystanie ze szczególnych udogodnień (np. możliwość przyznania dotacji na remonty budynków), a także uprości procedury administracyjne związane z realizacją gminnego programu rewitalizacji;
– uchwalenie miejscowego planu rewitalizacji (szczególna forma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego), który będzie podstawą realizacji przekształceń urbanistycznych oraz prac inwestycyjno-budowlanych ujętych w GPR. Regulacje cechujące tę specjalną postać planu miejscowego to np. możliwość zawarcia w planie miejscowym koncepcji urbanistycznych czy przypisania do nieruchomości szczegółowych warunków realizacji inwestycji przewidzianych w planie.
Prace nad założeniami ustawy o rewitalizacji prowadzone są przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju z udziałem przedstawicieli miast, organizacji społecznych, urbanistów, ekspertów, organizacji samorządowych. Zapisy założeń są w znacznej mierze efektem tej współpracy. Niektóre rozwiązania projektowanej ustawy wynikają także z propozycji zawartych w samorządowym projekcie ustawy o rewitalizacji.
Źródło: MIiR
