Pomimo przejściowej głębokiej korekty, przyszłość rynku materiałów termoizolacyjnych w Polsce rysuje się w jasnych barwach. Po dwucyfrowych realnych spadkach odnotowanych w latach 2022-2023, od 2024 r. rynek termoizolacji stopniowo odbudowuje swoją wartość, głównie za sprawą ożywienia notowanego w budownictwie mieszkaniowym. W ujęciu długoterminowym, na znaczeniu wyraźnie zyskiwać będzie segment remontów i modernizacji.
2022 r. z rekordowymi przychodami producentów termoizolacji
Jak wynika z raportu firmy badawczej Spectis zatytułowanego „Rynek materiałów termoizolacyjnych w Polsce 2024-2029”, całkowite przychody 100 badanych producentów wyniosły w 2022 r. blisko 40 mld zł, z czego 12,1 mld zł przypadło na materiały termoizolacyjne. Po doszacowaniu do pełnej zbiorowości (przeprowadzanym z osobna dla każdego z 11 segmentów), wartość rynku materiałów termoizolacyjnych wyniosła w 2022 r. rekordowe 12,9 mld zł, z czego 8,9 mld zł przypadło na sprzedaż krajową a 4 mld zł stanowił eksport. Wprawdzie w 2022 r. rynek materiałów termoizolacyjnych wzrósł w ujęciu nominalnym o 28%, jednak uwzględniając ponad 40% wzrost cen, dynamika rynku w ujęciu realnym wyniosła -14%.
2023 rokiem bolesnej korekty
Rok 2023 był okresem dalszego wyhamowania aktywności na rynku materiałów termoizolacyjnych. Zgodnie z wcześniejszymi prognozami, w 2023 r. rynek materiałów termoizolacyjnych odnotował dwucyfrowy spadek, zarówno w ujęciu ilościowym (-12%) jak i wartościowym (-20%). Głównym czynnikiem wpływającym na wyhamowanie rynku była korekta w budownictwie mieszkaniowym. Jeżeli chodzi o liczbę mieszkań i domów, których budowę rozpoczęto, po rekordowej liczbie 277 tys. lokali odnotowanej w 2021 r., rynek w połowie 2023 r. osiągnął dno na poziomie blisko 170 tys. lokali.
Stopniowy powrót optymizmu obserwowany w trakcie 2024 r.
Po okresie korekty, ostatnie 12 miesięcy przyniosło przeważające wzrosty liczby rozpoczynanych inwestycji mieszkaniowych, w wyniku których po I połowie 2024 r. odczyt za ostatnie pełne 12 miesięcy wskazuje już na 226 tys. mieszkań i domów, których budowę rozpoczęto. Lepsze dane z rynku mieszkaniowego znajdują również odzwierciedlenie we wzrostach produkcji większości podstawowych materiałów termoizolacyjnych. Z uwagi na efekt przesunięcia czasowego, wzrostów wolumenu rynku spodziewać się można również w 2025 r.
>>> Ocieplenie elewacji wentylowanej w konstrukcji szkieletowej – najczęstsze błędy
>>> Zrównoważony rozwój w zakresie stosowania systemów ETICS
>>> System ETICS – jak uniknąć problemów eksploatacyjnych – wybrane zagadnienia
W najbliższych latach głównymi czynnikami wspierającymi proces odbudowy potencjału rynku materiałów termoizolacyjnych będą: solidne długoterminowe fundamenty makroekonomiczne Polski, utrzymujący się niedobór mieszkań w Polsce na tle średniej unijnej, konieczność ograniczenia emisyjności polskiej gospodarki zgodnie z celami polityki unijnej, odblokowanie wiosną 2024 r. funduszy unijnych dla Polski, walka ze smogiem i wspieranie programów termomodernizacji w segmencie budynków mieszkaniowych oraz publicznych, wysoki udział rynkowy segmentu remontów i modernizacji, planowany dalszy wzrost wymagań dotyczących energooszczędności budynków, wyraźnie odbudowujący się popyt na rynku mieszkaniowym a także ograniczenia napływu do polski konkurencyjnych materiałów z kierunku wschodniego.
Istotnymi czynnikami oddziaływującymi negatywne na rynek materiałów termoizolacyjnych będą natomiast: niekorzystne prognozy demograficzne dla polskiej gospodarki, utrzymujący się stosunkowo wysoki poziom stóp procentowych, niewielka tylko skala poprawy na rynku budownictwa jednorodzinnego, generującego największą część popytu na materiały termoizolacyjne, spowolnienie w budownictwie niemieszkaniowym, wysokie ceny materiałów i wykonawstwa zmuszające część inwestorów do ograniczenia lub wstrzymania zamierzeń inwestycyjnych, wciąż niska świadomość społeczna w zakresie konieczności zapewnienia budynkowi odpowiedniego poziomu termoizolacji a także ryzyko utraty przez Polskę części środków z Krajowego Planu Odbudowy, w ramach którego znaczna część środków przeznaczona ma zostać na podniesienie efektywności energetycznej istniejących budynków.
Informacje metodologiczne o raporcie
Na potrzeby raportu jako rynek materiałów termoizolacyjnych zdefiniowano działalność produkcyjną (prowadzoną w Polsce lub za granicą) oraz sprzedaż (na terytorium Polski lub na eksport) w zakresie podstawowych materiałów chroniących pomieszczenia, obiekty i urządzenia przed utratą ciepła.
Analizując liczebność i wartość przychodów firm, które nie zakwalifikowały się do analizowanej w raporcie grupy 100 wiodących producentów (firmy zbyt małe bądź z niewielką ekspozycją na rynek termoizolacji), szacuje się że analizowana w raporcie grupa 100 firm odpowiada za około 94% rynku materiałów termoizolacyjnych w Polsce. W raporcie zaprezentowano również wielkość i wartość rynku po doszacowaniu do pełnej zbiorowości.
Analizowane w raporcie produkty podzielić można na jedenaście głównych kategorii: płyty EPS, płyty XPS, wełna skalna, wełna szklana, wełna drzewna, rdzenie PIR/PUR płyt warstwowych, płyty ze sztywnej pianki PIR/PUR, piany natryskowe PIR/PUR, otuliny PIR/PUR, termoizolacje kauczukowe oraz termoizolacje polietylenowe.
W większości przypadków (63 ze 100 firm) termoizolacje stanowią główny obszar działalności analizowanych firm. Spośród producentów, dla których termoizolacje stanowią poboczny obszar działalności biznesowej, podstawowymi sektorami są najczęściej: pokrycia dachowe, chemia budowlana, blachy stalowe, produkty z drewna, sektor opakowań oraz szeroko rozumiana chemia przemysłowa.
Bartłomiej Sosna, Ekspert rynku budowlanego, Spectis
