W roku 2012 firma XERVON Polska zamontowała niewielkie, lecz skomplikowane technicznie rusztowanie umożliwiające zawieszenie platformy roboczej wewnątrz jednego z dwóch kanałów spalin komina nr 5 w Elektrowni Kozienice.
Montaż rusztowania odbył się w lipcu 2012 r. natomiast demontaż w grudniu 2012 r. Rusztowanie zostało wykonane na podstawie indywidualnego projektu technicznego wykonanego przez projektantów firmy. W projekcie użyto rusztowanie modułowe MODEX oraz systemowe dźwigary kratowe. Obciążenie robocze, na jakie zostało zaprojektowane rusztowanie, wynosiło 1200 kg przy całkowitej wadze platformy 1850 kg. Z tego wynika, że ta trudna filigranowa konstrukcja musiała przenieść obciążenie ponad 3 ton.
Założeniem rusztowania było optymalne przeniesienie obciążeń statycznych i dynamicznych, poprzez zaprojektowaną konstrukcję spełniającą wymogi UDT na strop komina przy jednoczesnym uwzględnieniu jego ograniczonej nośności oraz możliwego maksymalnego obciążenia punktowego.
Konstrukcja rusztowania została zaprojektowana jako rusztowanie podporowe ze stojaków 0,82 x 2,00 m wykonanych do wysokość 7,00 m, montaż odbył się na poziomie 150,00 m.n.p.t. Na rusztowaniu, tuż nad górną krawędzią przewodu, znajdował się dźwigar stalowy zamocowany odpowiednio złączami krzyżowymi do prętów pionowych. Drugą zasadniczą częścią projektowanych rusztowań był ruszt wykonany z dwóch typów dźwigarów: stalowych – nośnych i aluminiowych – usztywniających, których zadaniem było przeniesienie obciążenia z roboczej platformy jeżdżącej w górę i w dół od poziomu 23,00 aż do 150 m. Dźwigary nośne o długości 760 cm zostały połączone ze sobą złączami obrotowymi maksymalnie co 1,00 m w pasie górnym i dolnym oraz dodatkowo zostały stężone dźwigarami aluminiowymi mocowanymi poziomo również w pasie górnym i dolnym.
Na etapie projektowania przewidziano maksymalne ugięcie konstrukcji pod obciążeniem ok. 3,00 cm, co nie miało wpływu na nośność całego ustroju. Ugięcie zostało sprawdzone i nie przekroczyło projektowanej wielkości – wyniosło 2,80 cm.
Dodatkowym wymogiem, aby umożliwić klientowi prace związane z piaskowaniem oraz aplikacją malarską wewnątrz kanału, było zabezpieczenie przed opadami atmosferycznymi oraz ujemną temperaturą. Zostało wykonane przez specjalne szczelne oplandekowanie uniemożliwiające dostanie się deszczu, śniegu ani skroplonych spalin z drugiego kanału komina oraz tak, aby było możliwe utrzymanie stałej temperatury wewnątrz kanału. W tym celu została użyta plandeka o gramaturze 650 g/m2 założona podwójnie, dzięki czemu uzyskano 100% szczelności konstrukcji. Ze względu na panujące warunki atmosferyczne (śnieg, wiatr, oblodzenie) pojedyncza plandeka mogła by łatwo ulec zniszczeniu, zagrażając pracownikom wykonującym pracę z platformy, a wręcz ją uniemożliwiając. Zamontowana plandeka opierała się na ułożonych poziomo dźwigarach aluminiowych, natomiast po obwodzie rusztowania została zamocowana kilkoma pasami spinającymi, aby uniemożliwić jej podrywanie przez wiatr, który niekiedy przekraczał prędkość 20 m/s.
Przed rozpoczęciem montażu wszystkie elementy zostały sprawdzone wg. wewnętrznych procedur i instrukcji firmy XERVON Polska celem wyeliminowania ewentualnie uszkodzonych elementów mogących wpłynąć na jakość i bezpieczeństwo konstrukcji.
Transport elementów rusztowań częściowo odbywał się windą towarowo-osobową znajdującą się wewnątrz komina oraz częściowo własnymi wciągarkami linowymi, ponieważ gabaryty niektórych elementów, w tym dźwigarów, nie pozwalały, aby je transportować windą towarowo osobową.
Oczywiście przed wykonaniem montażu oraz demontażu rusztowań wszyscy uczestniczący w procesie pracownicy oraz nadzór zostali przeszkoleni w zakresie specyfiki montażu tej szczególnej konstrukcji oraz mogących powstać zagrożeń. Całość montażu była nadzorowana przez uprawnionego kierownika robót rusztowaniowych oraz nasze służby BHP. Montaż został wykonany przez uprawnionych monterów oraz alpinistów ze względu na dużą rozpiętość (7,50 m) kanału i konieczność zamontowania nad nim dźwigarów oraz rozwieszenia plandeki.
W celu ochrony monterów i nadzoru, wszyscy zostali wyposażeni w specjalne kombinezony oraz maski przeciwgazowe zabezpieczające górne drogi oddechowe. Szczególnym utrudnieniem w wykonaniu tego zadania były spaliny wydobywające się z sąsiedniego komina, które w zależności od kierunku wiatru ograniczały możliwość oddychania, utrudniały widoczność i wielokrotnie wymusiły wstrzymanie prac. Dodatkowo pracownicy zostali wyposażeni w wiatromierz, aby mogli w każdej chwili sprawdzić siłę wiatru i w przypadku przekroczenia dozwolonej wartości przerwać prowadzone prace.
Kilka szczegółów technicznych w wykonaniu konstrukcji
Konstrukcję wykonano z następujących elementów:
1. Rusztowanie firmy HARSCO typu MODEX jest rusztowaniem modułowym, którego elementami nośnymi są pręty pionowe wykonane z rur o średnicy 48,3 mm z przyspawanymi co 50,00 cm talerzykami umożliwiającymi wpięcie nawet ośmiu elementów zarówno poziomych, jak i ukośnych w jeden węzeł. Dzięki zróżnicowanej długości elementów, rusztowanie charakteryzuje się dużą elastycznością i możliwością dopasowania do niemalże każdego kształtu konstrukcji. W projekcie zostało ustawione jako pojedyncze małe rusztowania połączone ze sobą rurami jako pierścień po obwodzie kanału, przenoszące obciążenia z dźwigarów na galerii komina.
2. Dźwigary kratowe o wysokości 45 cm o długości 760 cm, umożliwiające przeniesienie dużych obciążeń przy jednoczesnym ograniczeniu punktów podparcia od siebie nawet o 750 cm. Znalazły zastosowanie jako konstrukcja nośna, bezpośrednio przejmująca obciążenie z zawiesi łańcuchowych, której zadaniem było przejęcie obciążenia z platformy na rusztowanie obwodowe.
3. Dźwigary aluminiowe o wysokości 45 cm i długości 810 cm charakteryzują się mniejszą nośnością niż dźwigary stalowe, jednakże ich zaletą jest ciężar. Są lżejsze od dźwigarów stalowych, co ułatwia ich transport oraz montaż. Wykorzystane jako stężenie w płaszczyźnie poziomej dźwigarów stalowych oraz jako konstrukcja wsporcza pod plandekę.
4. Rury ? 48,3 x 3,2 mm (stal St52-3) służące jako usztywnienie konstrukcji sprawdziły się doskonale jako uzupełnienie konstrukcji z dźwigarów.
5. Niezbędne złącza: normalne 48/48 SW 22 oraz obrotowe 48/48 SW 22.
Firma została laureatem konkursu RUSZTOWANIE ROKU 2013 w kategorii Rusztowanie – II miejsce.
inż. Jacek Bińkowski
prezes Zarządu
inż. Kamil Knotek
kierownik Działu Handlu i Przygotowania Realizacji Kontraktów
Zdjęcia: Xevron Polska /Archiwum PIGR
