Metoda nawisowa jest jednym z najbardziej skomplikowanych i efektywnych sposobów budowy mostów. W zależności od wznoszonej konstrukcji oraz długości taktów, można osiągnąć nawet kilkudniowy cykl robót. Wszystko z zachowaniem niezwykle restrykcyjnych norm bezpieczeństwa, od ochrony osobistej pracowników, przez pomosty robocze, zintegrowane drabiny i obarierowanie do zabezpieczenia samej konstrukcji deskowań oraz maszyn.
Na tle Europy Zachodniej Polska wypada ubogo pod względem ilości autostrad i dróg ekspresowych. Idzie za tym również niewielka liczba mostów i przepraw przez przeszkody wodne. W ostatnich latach dzięki boomowi na inwestycje infrastrukturalne rozpoczęło się wiele nowych projektów drogowych. Jednym z nich jest kolejny etap budowy autostrady A4 – odcinek od węzła Tarnów Krzyż do węzła Dębica Pustynia. Znajduje się tam też most na rzece Wisłoce – E118. Cała estakada jest wykonywana metodami: tradycyjną, nasuwania podłużnego, a przęsło nurtowe – metodą nawisową.
Fot. 1 Most w Dębicy
Generalny wykonawca, firma Karmar S.A., biorąc pod uwagę ogromne doświadczenie oraz wiele prestiżowych obiektów referencyjnych w całej Europie, zaprosiła do współpracy firmę Doka. Wózek Doka CFT (cantilever forming traveler) do metody nawisowej jest uznanym na świecie, bezpiecznym modułowym systemem do budowy mostów.
Wieloletnie doświadczenie
Referencji nie trzeba szukać daleko. W 2010 r. zakończono budowę mostu w Austrii, niedaleko Krems. Imponująca estakada nad Dunajem w miejscowości Traismauer została wybudowana metodą nawisową przez firmę Alpine Bau GmbH za pomocą dwóch par wózków nawisowych firmy Doka. 356 m mostu o przekroju skrzynkowym jednokomorowym zostało wykonane w 118 taktach, po 5,2 m długości każdy.
Doskonałe opinie zebraliśmy również podczas budowy przeprawy na Słowacji w miejscowości Nitra. Wspomniany 1165-metrowy most był częścią budowy odcinka autostrady pomiędzy Nitrą a Bańską Bystrzycą.
Fot. 2 Most w Nitrze
Wózek do metody nawisowej
Wózek CFT jest wyjątkowo efektywnym i optymalnym systemem do wznoszenia mostów. Zarówno wózek, jak i zintegrowane deskowanie dostarczane są przez firmę Doka, co pozwala na ich optymalne dopasowanie. Modułowa konstrukcja ułatwia elastyczne dopasowanie do prostych, ukośnych i wielokomorowych przekrojów skrzynkowych. Wózek jest rozwiązaniem systemowym, dzięki czemu nie ma potrzeby produkcji elementów specjalnych, a całość dostępna jest na życzenie w magazynie Doka.
Sam wózek składa się z czterech głównych części: nadbudowy, zewnętrznego i wewnętrznego deskowania oraz rusztu dennego. Nadbudowa jest stalowym rusztem zakotwionym do płyty mostu. Stanowi główną konstrukcję wózka, do której przymocowywane jest zewnętrzne oraz wewnętrzne deskowanie oraz podwieszany jest ruszt denny. Wspomniany ruszt składa się ze stalowych kształtowników i ma za zadanie przenieść ciężar wylewanego betonu. Zewnętrzne deskowanie podwieszone jest do konstrukcji nadbudowy, częściowo oparte o dolny ruszt modeluje konstrukcję środników i wsporników. Deskowanie wewnętrzne natomiast składa się z deskowania skrzynek mostu wraz z wewnętrznymi elementami do przemieszczania. Zarówno deskowanie zewnętrzne, jak i wewnętrzne może znajdować się w dwóch pozycjach: pozycji do betonowania lub pozycji do przemieszczania wózka do następnego taktu. Na każdym poziomie konstrukcji znajdują się zintegrowane pomosty robocze z drabinami, aby zapewnić pracownikom jak najbezpieczniejszą i najszybszą pracę. Cały wózek przemieszczany jest z jednego taktu na drugi przy pomocy systemu hydraulicznego.
Fot. 3 Most w Traismauer
Łatwy montaż i bezpieczna praca
Budowę ustroju mostu w metodzie nawisowej rozpoczyna się od zabetonowania na podporze segmentu startowego. Do płyty tego odcinka kotwione są stalowe kształtowniki, po których będzie się przemieszczała na rolkach nadbudowa wózka. Następnym krokiem jest złożenie stalowych ram konstrukcji oraz deskowania wsporników mostu. Kolejno podwieszany jest ruszt denny wraz z deskowaniem i pomostami roboczymi oraz reszta deskowania zewnętrznego. Mając już cały szkielet zewnętrzny, w kolejnym kroku wykonuje się stalowe elementy służące do przemieszczania deskowania wewnętrznego i samo deskowanie. Na sam koniec podwieszane są konsole i pomosty robocze.
Betonowanie mostu w każdym takcie odbywa się w czterech etapach: najpierw betonowana jest dolna część skrzynki, następnie jej boczne ściany, wsporniki i główna część płyty mostu.
Doka nad Wisłoką
Budowana w Dębicy estakada z betonu sprężonego ma długość 1350 m, z czego 120 m stanowi przęsło nurtowe. Konstrukcja nośna w przekroju poprzecznym ma układ skrzynkowy dwukomorowy o wysokości 2,5 m oraz szerokościach 18 m i 21 m.
Za projekt ze strony Doki odpowiedzialny jest cały zespół pracowników od przedstawicieli handlowych opiekujących się budową, przez projektantów z centrali firmy w Amstetten, aż po Project Managera dbającego, aby budowa przebiegała szybko i efektywnie. Jako dostawca odpowiedzialni jesteśmy za przygotowanie koncepcji deskowania, projektu i obliczeń statycznych, jak również za przeprowadzenie szkoleń dla pracowników oraz doradztwo na placu budowy.
Na początku stycznia 2012 r. przyjechały pierwsze elementy wózka i deskowania. Większość elementów szalunków została zmontowana w filii firmy w Siemianowicach Śląskich i dostarczona w całości na plac budowy. Wydelegowany zespół specjalistów z Austrii nadzorował montaż całej konstrukcji na budowie i jej rozruch.
Wózek Doka CFT w jednym takcie pokonuje od 3,2 do 4,8 m. Założono wykonanie obiektu w 14 taktach wraz ze zwornikiem. Kierownictwo budowy jest usatysfakcjonowane tempem prac i utrzymaniem założonego tygodniowego cyklu. Wraz z postępem robót takty udaje się wykonywać nawet w odstępach 5-dniowych.
Wykonawca jest bardzo zadowolony ze współpracy. Po 10 taktach nadal nie ma potrzeby wymiany sklejki – Karmar wciąż otrzymuje bardzo dobrej jakości odcisk betonu. Bardzo pozytywne opinie zebrał również sam wózek. Łatwość jego przemieszczania, precyzja ustawiania oraz szybkość obsługi były zaskoczeniem dla kadry zarządzającej i pracowników, którzy mają doświadczenie z podobnym osprzętem innych firm.
Kropla w morzu inwestycji
Most nad Wisłoką jest pierwszym mostem wykonywanym metodą nawisową przez firmę Doka w Polsce, jednak jest tylko jednym z wielu innych, na których nasze wózki pracowały i pomagały w odniesieniu sukcesu. Viaducto de Teror na wyspie Gran Canaria w Hiszpanii, Most Devil’s Slide w San Francisco w Stanach Zjednoczonych czy most nad Drawą pod Ptujem w Słowenii to tylko niektóre z pozostałych obiektów wykonanych za pomocą tego wózka.
mgr inż. Justyna Beczkowicz
Doka Polska Sp. z o.o.
ul. Bankowa 32
05-220 Zielonka
tel.: +48 22 771-08-00
fax: +48 22 771-08-01
www.doka.pl
