Materiał na szalunek powinien być gładki, odporny na wilgoć, nienasiąkliwy, sztywny i nie odkształcać się ani przy zginaniu, ani przy rozciąganiu.
Szalowanie betonu może się wydawać czynnością nieskomplikowaną. Upraszczając całość do najbardziej ogólnej definicji – należy po prostu skutecznie wyeliminować możliwość rozlania się płynnej mieszanki betonowej szerzej niż to przewiduje projekt i umożliwić jej związanie. Teoretycznie nadaje się więc do tego niemal każdy materiał wystarczająco sztywny i nienasiąkliwy. Jednak jak można się dowiedzieć z przysłów – w szczegółach potrafią tkwić różne niemiłe rzeczy. Albo też, patrząc na to z bardziej optymistycznego punktu widzenia – wiele możliwości do usprawnień. Na przestrzeni czasu doskonalono więc technikę szalowania wielokrotnie.
Pewnym skutkiem ubocznym tych działań było odkrycie betonu (a także jego szalunku) jako materiału dekoracyjnego. Pierwszym architektem który docenił ważność szalunku dla ostatecznego wyglądu budynku był sam Le Corbusier. W tym przypadku była to jednak wyłącznie kwestia estetyki. Chodziło o takie dobranie i ułożenie desek szalunku, aby rysunek odciśnięty w betonie był jak najlepszy.
W architekturze współczesnej zdecydowanie częściej jednak pożądana jest pierwszorzędnie gładka powierzchnia widocznych elementów betonowych. Aby to osiągnąć niezbędne są elementy szalunkowe o nienagannych właściwościach antyadhezyjnych, tak aby tężejąca mieszanka betonowa nie przyczepiała się do szalunku i mogła stworzyć wzorową płaszczyznę. Niezbędny jest w tym celu oczywiście również odpowiedni skład mieszanki betonowej.
Wracając jednak do szalunków – do tej pory radzono sobie z tym problemem głównie za pomocą środków chemicznych (na przykład olejowych), którymi smarowano elementy. Zmniejszały one przyczepność, a więc z jednej strony ułatwiały czyszczenie elementów szalunkowych, a z drugiej zapewniały możliwie gładką powierzchnię betonu.
Bardzo dobrym i prostym rozwiązaniem są płyty szalunkowe mfp®. Ich powierzchnia została fabrycznie przygotowana tak, aby zapewnić jak najlepsze właściwości antyadhezyjne. Dzięki temu płyty najlepiej nadają się do wykonywania elementów z betonu architektonicznego, wymagających precyzji formy i idealnej powierzchni wykonanego elementu.
Fot. Płyty szalunkowe mfp
Estetyka elementów żelbetowych (jakkolwiek istotna) – ciągle jednak nie jest podstawowym wymaganiem stawianym przed elementami szalunkowymi. Przede wszystkim mają one zapewniać maksymalnie dużą sztywność (aby nie wyginały się pod naciskiem masy płynnej mieszanki betonowej) i małą nasiąkliwość oraz łatwość czyszczenia (które umożliwią wielokrotne wykorzystanie tych samych płyt). Zarówno pod względem sztywności, jak i stabilności geometrycznej płyty szalunkowych mfp® bardzo dobrze się sprawdzają. Płyta mfp® zachowuje również jednakowe parametry wytrzymałości na zginanie i rozciąganie w obu osiach. Charakteryzują się także bardzo dużą odpornością na rozrywanie, dzięki czemu zapewnia mocne trzymanie śrub, gwoździ i wkrętów, a więc w pełni zapewniają oczekiwaną sztywność wszystkich połączeń. Pamiętać należy jedynie o odpowiednim zabezpieczeniu nowo wykonanych krawędzi (oryginalne krawędzie są fabrycznie zabezpieczone przed działaniem wilgoci). Można to zrobić używając dowolnych środków zabezpieczających do drewna, a także tych tradycyjnie obecnych na budowie (jak chociażby bitumiczne preparaty do izolacji przeciwwilgociowej murów). Doskonałe parametry antyadhezyjne zapewniają łatwe czyszczenie płyty po jej użyciu, należy jedynie pamiętać, aby nie używać do tego narzędzi mogących uszkodzić laminowaną powłokę. Dlatego zamiast metalowych przyrządów o ostrych krawędziach do czyszczenia płyt należy używać twardej szczotki z tworzywa sztucznego. Podobnie uważać należy przy układaniu zbrojenia wewnątrz szalunków. To w zupełności wystarczy aby zapewnić sobie perfekcyjny szalunek możliwy do użycia wiele razy. Warto dodać, że po powierzchni płyt szalunkowych mfp® można również bardzo precyzyjnie kreślić, co bardzo ułatwia przygotowania do wykonania bardziej skomplikowanych geometrycznie elementów.
