Projekt ministra sprawiedliwości Jarosława Gowina w sprawie deregulacji dostępu do zawodów, w tym. m.in. do zawodu inżyniera budownictwa, wzbudził wiele emocji. Powyższe propozycje zmian stały się też przedmiotem licznych dyskusji merytorycznych i wystąpień środowisk, które takimi propozycjami zostałyby objęte.
Projekt z dnia 27 września 2012 r. ustawy o ułatwianiu dostępu do wykonywania zawodów finansowych, budowlanych i transportowych dotyczy również zawodu inżyniera budownictwa. Zmiany miałyby polegać m.in. na:
– połączeniu uprawnień projektowych i wykonawczych;
– skróceniu praktyki zawodowej do wymiaru: 1 rok praktyki na budowie i 1 rok przy projektowaniu;
– włączeniu do specjalności konstrukcyjno-budowlanej specjalności: mostowej, drogowej, kolejowej i wyburzeniowej;
– likwidacji specjalności telekomunikacyjnej;
– wyeliminowaniu funkcji rzeczoznawcy budowlanego.
Nie odnosząc się szczegółowo do proponowanych zmian, które izba ocenia zdecydowanie negatywnie, przede wszystkim w zakresie połączenia uprawnień projektowych i wykonawczych oraz skrócenia praktyki zawodowej, na uwagę zasługuje fakt, iż przedmiotowy projekt zbiegł się w czasie z pracami Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego. Zadaniem tej komisji, kierowanej przez wybitnego znawcę Prawa budowlanego – prof. dr. hab. Zygmunta Niewiadomskiego, jest opracowanie przepisów rangi ustawowej w zakresie kompleksowej regulacji procesu inwestycyjno-budowlanego.
Słusznym wydaje się zatem, aby prace nad projektem ustawy o ułatwianiu dostępu do wykonywania zawodów budowlanych zostały wstrzymane i skorelowane z opracowaniem nowego Prawa budowlanego.
Należy przy tym pamiętać, iż zawód inżyniera budownictwa jest zawodem zaufania publicznego, którego wykonywanie ma bezpośredni wpływ na zdrowie i życie obywateli oraz bezpieczeństwo ich mienia o znacznej wartości. Dlatego też osoby wykonujące ten zawód powinny legitymować się odpowiednim wykształceniem technicznym oraz praktyką zawodową, co potwierdzane jest decyzją o nadaniu uprawnień budowlanych. Obowiązujący stan prawny, przez lata pozytywnie zweryfikowany, powinien zostać utrzymany.
Sprzeciw wzbudza również uzasadnienie projektu, które koncentruje się wyłącznie na potrzebie rozszerzenia dostępu do wykonywania zawodów. Należy z całą mocą podkreślić, że Polska Izba Inżynierów Budownictwa nie tylko nie ogranicza dostępu do wykonywania zawodu inżyniera, ale bezskutecznie od trzech lat zabiega o uprawnienia wykonawcze bez ograniczeń dla absolwentów studiów I stopnia (inżynierów) oraz przywrócenie uprawnień w ograniczonym zakresie dla osób z wykształceniem średnim technicznym.
Proponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmiany w konsekwencji doprowadzą wyłącznie do obniżenia jakości świadczonych usług. Dlatego też izba wystosowała odpowiednie pisma w tej sprawie do Jarosława Gowina, premiera Donalda Tuska oraz prof. dr. hab. Zygmunta Niewiadomskiego z apelem o wstrzymanie zainicjowanych zmian, a skupienie się na gruntownej zmianie Prawa budowlanego (pisma te dostępne są na www.piib.org.pl). Wszelkie zmiany mające na celu „ułatwienie dostępu” do wykonywania zawodu inżyniera budownictwa, który obecnie nie jest w żaden sposób utrudniony, powinny bowiem być dobrze przemyślane i kompleksowe. Pochopne zmiany mogą mieć daleko idące negatywne konsekwencje dla całego społeczeństwa, co będzie trudne do naprawienia w przyszłości.
