Odpowiadają: Władysław Korzeniewski i Rafał Korzeniewski.
Jaka powinna być w świetle przepisów w sprawie warunków technicznych szerokość (długość nie budzi zastrzeżeń) miejsc parkingowych w garażach podziemnych, które są usytuowane między słupami, ścianami konstrukcyjnymi budynku, czyli tzw. przegrodami bocznymi, w prześwicie o szerokości 670 cm?
Czy w prześwicie o szerokości 670 cm między takimi słupami można wyznaczyć trzy miejsca parkingowe o wymiarach równo po 223 cm każde i traktować je jako pełnowymiarowe, tzn. pełnowartościowe? Czy należy wyznaczyć tylko dwa miejsca, a pozostałą przestrzeń traktować jako manewrową?
Odpowiedź na drugie pytanie jest łatwa: można w tym wypadku wyznaczyć tylko dwa miejsca postojowe. W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690, kilkakrotnie później zmienianym) w § 104 ust. 3 zapisano bowiem minimalną szerokość stanowiska postojowego w garażu, która wynosi 2,3 m, i nie pozostawiono żadnej furtki pozwalającej tę szerokość zmniejszyć.Gdyby więc chodziło tylko o zmieszczenie w garażu jak największej liczby samochodów, to przyjęta siatka konstrukcyjna nie jest najszczęśliwsza i jeśli jest to jeszcze projekt, warto go zmienić. Ale jeśli nie jest to projekt i chodzi tylko o zagospodarowanie wnętrza garażu, można też dostrzec plusy. Zwłaszcza że minimalna szerokość miejsca postojowego jest naprawdę minimalna, w praktyce nawet zbyt mała, bo przybywa dużych samochodów i zwłaszcza w garażach podziemnych, gdzie miejsca są dość drogie, udział większych samochodów jest naprawdę znaczny. Do tego jeszcze wrócimy. Na razie zacytujmy treść paragrafu, do którego się tu odwołaliśmy, i to w całości, bo znajdziemy tam coś jeszcze.
§ 104
1. Dojazd (droga manewrowa) do stanowisk postojowych w garażu jednoprzestrzennym (bez ścian wewnętrznych) powinien mieć szerokość dostosowaną do warunków ruchu takich samochodów, jakie mają być przechowywane, oraz do sposobu ich usytuowania w stosunku do osi drogi, ale co najmniej:
1) przy usytuowaniu prostopadłym – 5,7 m,
2) przy usytuowaniu pod kątem 60° – 4 m,
3) przy usytuowaniu pod kątem 45° – 3,5 m,
4) przy usytuowaniu równoległym – 3 m.
2. Dopuszcza się zmniejszenie wymiaru, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, do 5,0 m, jeżeli stanowiska postojowe mają szerokość co najmniej 2,5 m.
3. Stanowiska postojowe w garażu powinny mieć co najmniej szerokość 2,3 m i długość 5,0 m, z zachowaniem odległości między bokiem samochodu a ścianą lub słupem – co najmniej 0,5 m.
4. Stanowiska postojowe w garażu, przeznaczone dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, powinny mieć zapewniony dojazd na wózku inwalidzkim z drogi manewrowej do drzwi samochodu co najmniej z jednej strony, o szerokości nie mniejszej niż 1,2 m.
W ust. 2 pozwolono na zmniejszenie szerokości drogi manewrowej przy parkowaniu prostopadłym z 5,7 m do 5,0 m, jeśli szerokość miejsca postojowego zostanie zwiększona do 2,5 m. Powód jest oczywisty, na szersze stanowisko łatwiej wjechać i dlatego szerokość drogi manewrowej może być mniejsza, co warto wziąć pod uwagę, poszukując optymalnej siatki konstrukcyjnej w garażu. Dotyczy to też omawianego przypadku, choć nie sposób powiedzieć, czy da to w tym konkretnym wypadku jakąkolwiek korzyść.
W ust. 3 oprócz zapisanych wprost minimalnych wymiarów stanowiska postojowego znajdujemy też warunek zachowania odstępu od ścian i słupów wynoszącego 0,5 m (przy czym chodzi o najmniejszą odległość samochodu od słupa). Nie podaje się obecnie wymaganego odstępu między samochodami, ale w przeszłości taki wymóg był – przyjmowano wówczas 0,6 m, czyli więcej niż odstęp od ściany, zapewne ze względu na to, iż w tym wypadku błąd mogą popełnić nawet obaj kierowcy. Przyjmijmy zatem ten wymiar z braku innych wskazówek i z prostego rachunku wychodzi nam przy dwóch stanowiskach postojowych mieszczących się w odstępie siatki konstrukcyjnej słupów szerokość 1,5 m i o kilka centymetrów więcej przy trzech stanowiskach. To oczywiście dość dla malucha czy mini, ale w garażach podziemnych dominują większe samochody. By nie teoretyzować, najpopularniejsze spośród kupowanych w Polsce w zeszłym roku samochodów osobowych škody Octavia i Fabia mają szerokość odpowiednio 1,65 i 1,77 m. Wymogi dotyczące szerokości miejsc parkingowych zapisane w rozporządzeniu są wymogami minimalnymi, projektant powinien jednak przyjąć wymiary odpowiadające rzeczywistej sytuacji.Jeśli nie dysponujemy konkretną wiedzą na ten temat, bardziej racjonalne będzie przyjęcie szerokości stanowiska 2,5 m niż dopuszczonych jako minimum 2,3 m, choć oczywiście przepisy formalnie wymagają tylko 2,3 m. Przyjęcie wymiarów minimalnych może w skrajnej, ale nie tak nieprawdopodobnej sytuacji doprowadzić do tego, że problematyczne będzie nawet dostanie się do samochodu, gdyż problemem stanie się otwarcie drzwi.
Warto wreszcie zwrócić uwagę na zawarty w ust. 4 przepis dotyczący stanowisk postojowych dla samochodów, z których mogą korzystać osoby niepełnosprawne poruszające się na wózkach.Chodzi zarówno o kierowców, jak i ich pasażerów. Przepis wymaga zapewnienia im dojazdu z boku samochodu o szerokości minimum 1,2 m, umożliwiającego ograniczony manewr na wózku. Zazwyczaj ten warunek spełniony jest w garażach dla niewielkiej liczby stanowisk, co zresztą jest zgodne z intencją tego przepisu. Są to zwykle miejsca, gdzie jest to możliwe wskutek zaburzenia regularnej siatki miejsc parkingowych, na przykład przez klatkę schodową. Jednak w przypadku przedstawionym przez Czytelnika bez problemu można ten warunek spełnić dla wszystkich stanowisk, i to ze sporym zapasem. Można zasugerować takie rozplanowanie stanowisk, by zachować między parkującymi obok siebie samochodami nawet większy odstęp, czyli 1,5 m, co umożliwi nie tylko swobodny dostęp osób na wózkach, ale i wygodny dostęp do bagażnika, nawet przy błędzie w ustawieniu samochodu (nie parkuje się przecież z zegarmistrzowską precyzją). A to już będzie korzyść dla wszystkich.
Pozostaje jeszcze pytanie, jak zatem racjonalnie rozplanować miejsca postojowe w garażu podziemnym, a ściślej, jak to powiązać z siatką konstrukcyjną? Wskazówką mogą być tu trzy załączone rysunki.
Stanowiska postojowe prostopadłe (zestawienie wymagań):
§ 21 – parametry stanowisk postojowych na parkingach:
a) zwykłe: szerokość minimum 2,3 m, długość minimum 5,0 m,
b) dla osób niepełnosprawnych: szerokość minimum 3,6 m, długość taka sama (5,0 m).
§ 104 – parametry stanowisk postojowych w garażach:
a) normalne: szerokość minimum 2,3 m, długość minimum 5,0 m,
b) dla osób niepełnosprawnych: szerokość minimum 3,6 m, długość taka sama (5,0 m).
Przy czym szerokość stanowisk dla osób niepełnosprawnych przyjęto przez analogię do wymogów § 21, bo w § 104 jest określony tylko jeden warunek: minimalna szerokość dojazdu do jednego z boków samochodu wynosząca 1,2 m.
Poszerzenie szerokości zwykłych stanowisk postojowych do minimum 2,5 m pozwala na zmniejszenie minimalnej szerokości drogi manewrowej z 5,7 m do 5,0 m.
Rys. 1 Na rysunku został przedstawiony ideogram dużego modułu pasma postojowego, którego wymiary w osiach konstrukcji nośnej (750 x 600 cm) pozwalają na urządzenie trzech stanowisk dla samochodów średniej wielkości, spełniających warunki określone w § 104 ust. 3, a ponadto umożliwiają pozostawienie wolnej przestrzeni o szerokości 50 cm od tylnej krawędzi stanowiska postojowego do przegrody budowlanej, oraz 60 cm między bokami samochodów. Trzeba zauważyć, że na środkowym stanowisku można bez przeszkód ustawić dłuższy samochód (kombi).
Rys. 2 Rysunek przedstawia ideogram małego modułu pasma postojowego o wymiarach 600 x 600 cm, kompatybilnego z siatką projektową występującą często w mieszkalnych budynkach wielorodzinnych, budynkach zamieszkania zbiorowego i w budynkach biurowych. Wymiary modułu pasma postojowego pozwalają na urządzenie w jego obrysie osiowym dwóch stanowisk postojowych dla dużych samochodów, z zachowaniem warunków technicznych określonych w § 104 ust. 3.
Rys. 3 Na rysunku została przedstawiona możliwość wykorzystania małego modułu pasma postojowego (600 x 600 cm) dla urządzenia dwóch stanowisk postojowych przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich. Wymiary osiowe modułu pasma postojowego pozwalają na spełnienie warunków technicznych określonych w § 104 ust. 4. Zastosowanie tylko jednego pasma dostępu do dwóch samochodów osobowych, jeżeli z obu mają korzystać osoby niepełnosprawne poruszające na wózkach inwalidzkich, wymaga odpowiedniego ustawienia ich na stanowisku, w zależności od tego, czy osoba niepełnosprawna jest kierowcą czy pasażerem.
