Kontynuacja ambitnych programów inwestycyjnych w zakresie budownictwa infrastruktury transportu, odbudowa rynku budownictwa mieszkaniowego w największych aglomeracjach, rozwój sektora morskich farm wiatrowych, przygotowania do budowy pierwszych bloków jądrowych, realizacja unijnej polityki spójności na lata 2021-2027, a także ożywienie w budownictwie militarnym i program Tarcza Wschód powodują, że potencjał polskiego rynku budowlanego w perspektywie do 2029 r. pozostaje znaczący. Zdecydowana większość planowanych inwestycji zlokalizowana jest na obszarze sześciu najbardziej rozwiniętych województw, które łącznie odpowiadają za dwie trzecie rynku budowlanego.
Łączna wartość kluczowych inwestycji stabilizuje się
Jak wynika z raportu firmy badawczej Spectis zatytułowanego „Rynek budowlany w Polsce 2024-2029 – analiza 16 województw”, łączna wartość 960 największych realizowanych i planowanych inwestycji w 16 regionach Polski szacowana jest na ok. 880 mld zł, wobec 865 mld zł rok wcześniej. Oznacza to, że w ciągu minionych 12 miesięcy wycena największych projektów zwiększyła się już tylko nieznacznie i bardziej była wynikiem wciąż obecnej inflacji niż pojawienia się na horyzoncie nowych znaczących projektów.
Na potrzeby raportu analitycy firmy Spectis przeanalizowali prawie tysiąc inwestycji mających największy wpływ na przyszłą koniunkturę na lokalnych rynkach budowlanych. W każdym województwie analizie poddano 60 najważniejszych inwestycji (po 30 z segmentów budownictwa kubaturowego oraz inżynieryjnego). Łączna wartość flagowych projektów w fazie budowy wynosi 152 mld zł (podobnie jak rok wcześniej), a projektów na etapie przetargu, planowania bądź wstępnej koncepcji – 730 mld zł.
>>> Polska – największy plac budowy w Europie. Czy wystarczy nam rąk do pracy?
>>> Centra danych z wyjątkowymi perspektywami w Polsce
>>> Zadłużenie w budownictwie i ucieczka w faktoring
Średnio na jedną analizowaną inwestycję przypada kwota blisko 920 mln zł, z czego dla budynków jest to 474 mln zł, a dla obiektów inżynieryjnych – 1,36 mld zł. Jeśli chodzi o inwestycje budowlane inżynieryjne, na tak wysoką średnią wartość wpływ ma kilkanaście megaprojektów, wartych dziesiątki miliardów złotych. W przypadku tych przedsięwzięć istnieje jednak poważne ryzyko opóźnień oraz tego, że niektóre z nich w ogóle nie zostaną zrealizowane.
Fot. stock.adobe.com – Daniel Jędzura
Inwestycje budowlane w Polsce – Pomorze, Mazowsze i Wielkopolska na czele
Analiza planów inwestycyjnych wskazuje na to, iż liderami pod względem wartości projektów są województwa pomorskie, mazowieckie i wielkopolskie. W każdym z tych regionów wartość 60 największych inwestycji przekracza 100 mld zł.
Jeśli chodzi o region pomorski, wiodącymi segmentami w najbliższych latach będą tam: budownictwo energetyczno-przemysłowe i hydrotechniczne, a także drogowe, kolejowe i mieszkaniowe.
Na Mazowszu najwięcej dużych inwestycji planowanych jest w takich segmentach inżynieryjnych jak: energetyczno-przemysłowy, drogowy, hydrotechniczny i kolejowy. Natomiast z segmentów kubaturowych najwięcej będzie się działo w budynkach biurowych, przemysłowo-magazynowych oraz transportu i łączności.
W woj. wielkopolskim zdecydowana większość wartości największych inwestycji (blisko 90%) przypada na obiekty inżynieryjne, głównie projekty energetyczne, drogowe i kolejowe.
Na kolejnych pozycjach, jeśli chodzi o łączną wartość projektów, plasują się województwa śląskie, dolnośląskie i małopolskie (powyżej 70 mld zł).
>>> Wartość rynku betonu towarowego w Polsce to już ponad 7 mld zł
>>> Inwestycje kolejowe w Polsce – ambitne plany i ograniczone moce przerobowe wykonawców
Pomimo zmiany rządu atom i CPK pozostają w grze
Jako korzystną wiadomość dla największych regionalnych rynków budowlanych uznać należy to, że nowa koalicja rządowa w trakcie swoich półrocznych rządów nie wycofała się z planowanych przez poprzedni rząd megainwestycji. Nie widać jednak również przyspieszenia w pracach przygotowawczych do ich realizacji.
W przypadku planowanych spektakularnych inwestycji inżynieryjnych oprócz przygotowywanego Centralnego Portu Komunikacyjnego (Mazowieckie) i dwóch elektrowni jądrowych (Pomorskie i Wielkopolskie) należy wymienić także: Port Gdańsk – Port Centralny, drogę wodną Gdańsk-Warszawa, Kanał Śląski, tunel kolejowy Łódź Fabryczna-Lublinek, linię kolejową Podłęże-Szczyrzyc-Tymbark/Mszana Dolna (Małopolskie), most energetyczny północ-południe, rozbudowę autostrady A4, S6 Zachodnią Obwodnicę Szczecina, głębokowodny terminal kontenerowy w Świnoujściu wraz z pogłębieniem toru wodnego, a w dalszej perspektywie także realizację kilku małych reaktorów jądrowych (SMR).
Duże planowane kubaturowe inwestycje budowlane publiczne, poza CPK, to np.: Pałac Saski, Centrum Badawczo-Analityczne Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego oraz rozbudowa i modernizacja Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie (Mazowieckie), Szpital Uniwersytecki w Świlczy (Podkarpackie), a także program inwestycyjny lotniska Katowice Airport 2024-2028 obejmujący m.in. budowę nowego głównego terminala pasażerskiego oraz multimodalnego centrum przesiadkowego (Śląskie).
Wśród znaczących planowanych przez przemysł inwestycji kubaturowych, których realizacja może w istotnym zakresie wpłynąć na rozwój całych regionów, są m.in.: zakład integracji i testowania półprzewodników Intel, fabryka elektrycznych samochodów dostawczych Mercedes Benz oraz fabryka pomp ciepła Bosch (Dolnośląskie); fabryka samochodów elektrycznych Izera oraz fabryka ogniw fotowoltaicznych Giga PV (Śląskie); a także fabryki elementów do farm wiatrowych offshore (Pomorskie i Zachodniopomorskie).
Do projektów mixed-use o dużej skali (integrujących funkcje mieszkaniowe z komercyjnymi), które w przyszłości mają stanowić wręcz nowe dzielnice, a będących obecnie na etapie przygotowania, projektowania lub koncepcji należą m.in.: FSO Park (Mazowieckie), Essa Kliny (Małopolskie), Wolne Tory (Wielkopolskie), Nowy Wełnowiec (Śląskie), czy Gdynia Centrum (Pomorskie).
Bartłomiej Sosna, Ekspert rynku budowlanego, Spectis
