W dzisiejszych czasach, w wielu dziedzinach gospodarki przepływ informacji oraz wymiana danych są podstawami wydajnego projektowania, ale to, co od dawna było rzeczywistością np. w przemyśle motoryzacyjnym, często jeszcze powoduje ból głowy w branży konstrukcyjnej.
Przyczyny tego stanu rzeczy są oczywiste: dzisiejsze projekty są niezwykle złożone, każdy budynek jest oddzielnym obiektem, który musi być wymyślony, zaprojektowany i skonstruowany. Proces konstrukcji jest oparty na współpracy między wszystkimi uczestnikami procesu projektowego, odpowiedzialnymi za różne dziedziny inżynierii. Szczególnie ważne w kontekście coraz większej rozciągłości geograficznej w zakresie współpracy jest, aby współpraca i integracja między branżami i aplikacjami stały się najważniejszymi zagadnieniami. W tych okolicznościach niezwykle ważne jest to, aby ryzyko dotyczące, jakości, czasu i kosztów utrzymać na jak najniższym poziomie. Poprawa wydajności projektowania i utrzymanie jej na odpowiednim poziomie wymaga wykorzystania zintegrowanych metod projektowania oraz współpracy architektów, konstruktorów, zleceniodawców, rzeczoznawców majątkowych i klientów. Wszystko to, wraz z wykorzystaniem nowoczesnego zintegrowanego oprogramowania, umożliwia osiągnięcie wysokiego wzrostu wydajności i stabilnej poprawy, jakości projektowania.
Do niedawna całościowy proces projektowania i wymiana danych konstrukcyjnych były raczej rzadko spotykane. Do projektowania wykorzystuje się zazwyczaj oprogramowanie 2D, podczas gdy inny system jest używany niezależnie przez kontrahentów a jeszcze inny do kalkulacji kosztów. Użycie połączenia opartego na technologii CAD do profesjonalnego projektowania jest wciąż jeszcze bardziej wyjątkiem niż regułą. Taka metoda pracy prowadzi do tworzenia zbędnych lub nieprawidłowych danych, do utraty, jakości, większego nakładu pracy, a co za tym idzie do zwiększenia kosztów.
Aby usprawnić proces konstrukcyjny konieczne jest wykorzystanie danych konstrukcyjnych w całym jego procesie. I właśnie tutaj z pomocą przychodzi Modelowanie Informacji o Budynku (BIM), jako zintegrowany proces zoptymalizowanego projektowania, wykonawstwa i zarządzania budynkami. Metoda ta postrzega planowanie i projektowanie, jako całościowy, zintegrowany proces prowadzony raczej przez wszystkich zainteresowanych niż będący sumą wielu indywidualnych czynności. BIM bierze pod uwagę cały cykl życia budynku i jest w stanie, na wczesnym etapie, przeanalizować wpływ decyzji projektowych na późniejsze użytkowanie i zarządzanie budynkiem. Proces ten oparty jest na aktualnych, zawsze dostępnych informacjach o wysokiej, jakości dotyczących konkretnego projektu, jego zastosowania lub aktualnego statusu. BIM umożliwia wszystkim zainteresowanym otrzymywanie i przesyłanie dalej całościowych danych o budynku – bez strat, błędów transmisji czy problemów z interfejsami. W ten sposób BIM umożliwia zredukowanie ryzyka błędu oraz wydajne kosztowo i czasowo projektowanie budynków.
Zostało to osiągnięte poprzez zastosowanie wirtualnego modelu budynku – Modelu Informacji o Budynku – który jest wykorzystywany i przekazywany poprzez wszystkie fazy projektowania, konstruowania i zarządzania, a wciąż wzbogacany jest o nowe informacje. Cyfrowy model zarządza i łączy różne części i komponenty budynku z odpowiednimi jego aspektami tj. geometria, użyte materiały, koszty i wyniki analizy strukturalnej. W praktyce oznacza to, że architekci, konstruktorzy, branżyści, jak również klienci maja dostęp do tego samego modelu 3D i do danych, których potrzebują, aby móc je w przyszłości przetwarzać. Mogą to być np. dane projektowe, tj. rzuty pięter, przekroje i widoki czy też komponenty inteligentne, zawierające informacje o ilościach, kosztach i właściwościach fizycznych.
BIM – Wartość dodana
BIM opisuje metodę optymalizacji procesów podczas całego cyklu życia budynku – od projektowania i wykonawstwa po użytkowanie. Podczas tych wszystkich faz powstaje olbrzymia ilość danych. Jeśli zapewnione są ich przepływ i spójność to projektanci, przedsiębiorstwa konstrukcyjne i mieszkańcy budynku mogą efektywnie ze sobą współpracować. BIM nie jest technologią, lecz metodą kontrolowania tych procesów. Aby to osiągnąć, BIM wymaga zróżnicowanego i jednocześnie wspólnego podejścia dla wszystkich partnerów projektowych.
Model budynku składający się w całości z inteligentnych komponentów tworzy idealną podstawę, pozwalającą korzystać z potencjału BIM. Od projektantów wymaga to konsekwentnej pracy z komponentami. Wielu użytkowników zwraca uwagę na konieczny większy nakład pracy niż w przypadku prostych rysunków 2D. Jednak innowacyjne systemy AEC bardzo się rozwinęły i nie są już tylko elektroniczną deską kreślarską. Umożliwiają one stosowanie ulepszonych metod projektowania i konstruowania. Praca w 3D jest o wiele bardziej wydajna. W ciągu całego procesu projektowego użytkownicy mają do dyspozycji prostsze opcje zmiany i aktualizacji, jak również większy wybór dodatkowych metod prezentacji wyników swojej pracy. Projekty są krok po kroku wzbogacane o informacje a następnie można je wykorzystać do tworzenia różnych raportów i analiz tj. widoki skojarzone, przekroje, listy i wizualizacje, jak również do sporządzania zintegrowanych kosztorysów.
Dzięki dostarczeniu całościowego, spójnego modelu, BIM tworzy podstawę dla lepszej wymiany danych między uczestnikami procesu projektowego. Ważne dane projektowe dostępne są w formie elektronicznej, co ułatwia ich wymianę i synchronizację. Dzięki solidnej bazie informacji możliwe jest zbadanie we wczesnej fazie projektowych, ekologicznych lub estetycznych walorów budynku. Ulepszona komunikacja i koordynacja przyczynia się do lepszej jakości projektowania.
Podsumowując, możliwość dostępu i aktualizacji udostępnionych informacji o projekcie w zintegrowanym środowisku daje użytkownikom pełny obraz projektu. Pełna wymiana informacji podnosi produktywność i jakość projektów na długi okres czasu.
{mospagebreak}
Allplan BIM 2008 – modelowanie informacji o budynku w praktyce
W porównaniu do standardowych metod projektowania, BIM stanowi duży potencjał dla optymalizacji większości podprocesów, a co za tym idzie tworzy wartość dodaną dla użytkowników. Pod nazwą Allplan BIM 2008 firma Nemetschek oferuje zorientowany na komponenty program do projektowania 3D z zakresu modelowania informacji o budynku (BIM). To nowoczesne rozwiązanie CAD zaprzecza twierdzeniu, jakoby metody pracy zorientowane na komponenty były czasochłonne i wymagały długiego okresu szkolenia.
Poza tworzeniem modeli architektonicznych, Allplan BIM 2008 może być również wykorzystywany do kosztorysowania. Projektanci mogą dodatkowo zaopatrzyć model w dane dotyczące ogrzewania, klimatyzacji, instalacji wodno-kanalizacyjnej i elektrycznej. Do zakładania projektów można użyć asystentów, dzięki czemu proces ten ogranicza się do kilku kliknięć myszą. Dzięki nowej strukturze budynku można w praktyczny sposób dzielić dane na kategorie w połączeniu z topologiczną strukturą budynku – projektami, budynkami, przekrojami, kondygnacjami i pomieszczeniami.
Predefiniowane komponenty automatycznie wyposażają użytkownika w wiedzę konstrukcyjną potrzebną do analiz. Wybór Allplana BIM 2008 nie oznacza wyboru między projektowaniem 2D a 3D. W zależności od fazy projektu, użytkownik Allplana BIM 2008 może zawsze przełączyć się między rysowaniem 2D a projektowaniem w 3D, opartym na modelu budynku zbudowanym z komponentów i wyposażonym w możliwość określenia ilości materiałów i ich kosztów. Umożliwia to wykonywanie rysunków opartych na modelu 3D oraz precyzyjne projektowanie 2D za pomocą tej samej aplikacji.
Dzięki wielu różnym porównaniom i iteracjom, Allplan BIM 2008 zapewnia usprawnienie procesów i zoptymalizowane tworzenia budynków. Na przykład raporty tworzone z modelu – obojętne, czy w formie graficznej jak rzuty, widoki i przekroje, czy w formie alfanumerycznej jak zestawienia ilościowe i materiałowe – można aktualizować po każdej wprowadzonej zmianie.
Wraz z Allplanem BIM 2008 Nemetschek dostarcza kompletne rozwiązanie dla architektów, konstruktorów i innych specjalistów z zakresu projektowania. Program ten umożliwia interdyscyplinarną współpracę między wszystkimi uczestnikami procesu projektowego w oparciu o wspólną bazę danych. BIM został również wyposażony w rozwiązania dostosowane do głównych obszarów działań architektów i konstruktorów. W Polsce, firma INTERsoft będąca wyłącznym dystrybutorem Allplana Architektura/Inżynieria dokonuje integracji swoich autorskich programów, które oparte są o metodę BIM, z systemem Allplan. Z informacji zawartych w Modelu Informacji o Budynku programu Allplan korzystać będzie system ArCADia. Umożliwi to swobodne komunikowanie się projektów wykonanych w Allplanie z takimi programami jak na przykład: ArCADia-IntelliCAD, ArCon-Wizualna Architektura, Ceninwest i Konstruktor. Zagadnienia inżynierskie rozwiązane w programie Konstruktor będą przekazane do programu Allplan gdzie zostaną wykorzystane do automatycznego tworzenia rysunków zbrojeniowych i użyte do całościowego optymalizowania budynku.
{mospagebreak}
Przyszłościowa wymiana danych
BIM okaże się sukcesem tylko, jeśli jak największa liczba uczestników procesu projektowego będzie miała dostęp do danych z wirtualnego modelu budynku. Dlatego też, w dodatku do tradycyjnych formatów wymiany danych, firma Nemetschek jest zaangażowana w rozwój ogólnodostępnych i niezależnych formatów tj. PDF i IFC. Wspierają one zoptymalizowany przepływ informacji i zapewniają sprawny przebieg wszystkich procesów.
IFC (Industry Foundation Classes) czyli Klasy Podstaw Branżowych zyskały uznanie, jako standard inteligentnej wymiany danych projektowych 3D w branży budowlanej o wysokiej wydajności. Mogą one być wykorzystywane do zapisywania i przesyłania modeli budynków zorientowanych na komponenty pomiędzy aplikacjami różnych producentów. Tworzy to podstawę do komunikacji danych między rozwiązaniami BIM. Już dzisiaj platforma IFC wykorzystywana jest przez firmę INTERsoft do kompleksowej wymiany danych pomiędzy programem Allplan a obiektowo zorientowanymi programami takimi jak ArCADia-IntelliCAD
i ArCon-Wizualna Architektura, co w praktyce oznacza przekazywanie trójwymiarowych obiektów takich jak ściany, okna, drzwi z zachowaniem ich parametrów.
Natomiast główną zaletą eksportu PDF – jest jego elastyczność. Ponieważ większość biur pracuje z darmowym programem Adobe Reader, dane dostarczane w formacie PDF mogą być przeglądane bez żadnych dodatkowych nakładów w specjalistyczne oprogramowanie. Struktura warstw używana w Allplanie jest zachowywana w Adobe Reader i może być w nim używana do kontroli sposobu przedstawiania danych. Pracownicy mogą także dodawać komentarze i w ten sposób przyczyniać się do efektywnego procesu projektowania. Eksport danych 3D oznacza również, że skomplikowane detale mogą być wyświetlane bezpośrednio w modelu 3D, co ułatwia ich zrozumienie. Skutkuje to mniejszą ilością pytań od klientów, partnerów projektowych i wykonawców, co zwiększa bezpieczeństwo projektowania.
BIM – plany na przyszłość
Stabilne systemy operacyjne, wielkie bazy danych i nieograniczona komunikacja tworzą podstawę dla procesu, który zmieni świat projektowania, wykonawstwa i zarządzania budynkami w nadchodzących latach. Wystarczy spojrzeć poza Europę: w przeciwieństwie do niemieckiej branży budowlanej, BIM jest już szeroko używany w USA. Pytaniem nie jest już, czy używać BIM, lecz, w jaki sposób go użyć, aby szybko podnieść wydajność. Wstępne projekty pilotażowe pokazały, że BIM może zredukować czas projektowania nawet o połowę.
Błędy w projektowaniu zdarzają się rzadziej a zużycie materiału może być znacząco zoptymalizowane. Głównym kierunkiem strategii Nemetschka jest kontynuacja rozwoju i dostarczenie innowacyjnych systemów oprogramowania w celu wspierania zintegrowanych procesów projektowania. Tylko w ten sposób użytkownicy mogą osiągnąć maksimum wydajności podczas projektowania.
Nemetschek Allplan GmbH
INTERsoft Spółka z o.o.
