Urządzenia wodne to obiekty, do których odnoszą się równocześnie przepisy Prawa wodnego i Prawa budowlanego. Ich budowa bez wymaganego zezwolenia prowadzi do wszczęcia procedury legalizacji. Choć regulacje w obu ustawach są zbliżone, ich niezależne stosowanie może czasem prowadzić do zaskakujących rezultatów.
Prawo wodne [1] definiuje urządzenia wodne w art. 16 pkt 65 jako urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych albo korzystania z nich. Przepis ten zawiera przykładowy katalog takich
obiektów, obejmujący m.in.: urządzenia energetyki wodnej, kanały, budowle piętrzące, stawy czy nabrzeża. Większość z nich jest jednocześnie obiektami budowlanymi w rozumieniu art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego [2]. Co więcej, art. 2 ust. 2 tej ustawy stanowi, że jej przepisy nie naruszają regulacji Prawa wodnego dotyczących urządzeń wodnych. Oznacza to, że w odniesieniu do tych obiektów obowiązują jednocześnie przepisy obu ustaw, ponieważ większość urządzeń wodnych mieści się również w definicji obiektu budowlanego [3].
>>> Bezpieczeństwo budowli hydrotechnicznych piętrzących wodę
>>> Stan budowli piętrzących w Polsce
Fot. © Piotr Gancarczyk – stock.adobe.com
Równoległe stosowanie Prawa budowlanego i Prawa wodnego
W przypadku braku szczególnych zwolnień wykonanie urządzenia wodnego wymaga zarówno pozwolenia na budowę (albo zgłoszenia), jak i pozwolenia wodnoprawnego (lub zgłoszenia). Jednocześnie zwolnienie przez przepisy Prawa budowlanego danego obiektu budowlanego, będącego jednocześnie urządzeniem wodnym, z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę (czy też dokonania zgłoszenia) nie oznacza, że inwestor takiego obiektu jest zwolniony również z obowiązku uzyskania pozwolenia wodnoprawnego lub dokonania zgłoszenia zgodnie z przepisami Prawa wodnego. Wymienione wymagania są od siebie niezależne [4].
Warto zauważyć, że obecne Prawo wodne nie zawiera analogicznego unormowania, które wskazywałoby na brak kolizji z Prawem budowlanym. Taki zapis znajdował się w poprzedniej ustawie z 2001 r. Założenie ustawodawcy jest takie, że Prawo wodne jest uregulowaniem szczególnym wobec Prawa budowlanego.
Przysługuje mu zatem pierwszeństwo w stosowaniu wobec urządzeń wodnych. Prawo budowlane obowiązuje tylko w przypadkach, które nie są uregulowane w Prawie wodnym [5].
W dalszej części artykułu:
Wymóg uzyskania pozwolenia
Legalizacja w Prawie wodnym a w Prawie budowlanym
Potencjalne rozbieżności wyników procedury legalizacyjnej
Cały artykuł dostępny jest w numerze 4/2025 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
Kamil Kłosiński
radca prawny, SWK Legal Sebzda-Załuska Wójcik Kamińska Radcowie Prawni Sp.p.
Literatura
1. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1087 ze zm.).
2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 lutego 2023 r., sygn. akt III OSK 6977/21.
4. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 22 grudnia 2016 r., sygn. akt II SA/Sz 920/16.
5. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 lutego 2021 r., sygn. akt VII SA/Wa 1323/20.
