Niejednokrotnie dla firmy budowlanej zastosowanie ładowarki teleskopowej wraz z odpowiednim osprzętem rozwiązuje problem zbyt rozbudowanego parku maszynowego.
Ładowarki teleskopowe na dobre przyjęły się w rodzimym budownictwie, a na świecie znane są już od blisko 40 lat. Często traktowane są jako sprzęt wieloczynnościowy: ładowarki, koparki oraz koparko-ładowarki. Maszyny te są wyposażone w wysięgnik teleskopowy, pozwalający na podnoszenie ciężkich ładunków na duże wysokości – od 2 do 30 m. Wydajność podnoszenia (udźwig) wynosi 1,5–21 ton. Wartości maksymalne zarówno udźwigu, jak i wysięgu stale się zwiększają. Konstrukcja maszyn umożliwia prace na ograniczonej przestrzeni. Zróżnicowany rozmiar, duża sprawność, możliwość łatwego i szybkiego przezbrojenia maszyny są idealnym rozwiązaniem w branży budowlanej. Wśród dostępnych przezbrojeń – osprzętów wymiennych – znajdziemy m.in.: widły, łyżki, chwytaki boczne, rotatory, zamiatarki, świdry, młoty hydrauliczne, betoniarki, kosze do podnoszenia ludzi, końcówki dźwigowe i wiele innych. Jak widać, dzięki swej uniwersalności ładowarka teleskopowa sprawia, że praca z nią to duży komfort i oszczędność. Wystarczy jedno urządzenie multifunkcyjne, jeden operator (posiadający odpowiednie uprawnienia) obsługujący maszynę spełniającą wielorakie funkcje: dźwigu, podestu ruchomego, wiertnicy, wózka widłowego itd.
Fot. 1. Ładowarka teleskopowa czołowa
Ładowarki teleskopowe w potocznej klasyfikacji dzielą się na:
– Sztywne, panoramiki, czołowe (fot. 1) – ładowarki teleskopowe ze sztywno umiejscowioną kabiną operatora i wysięgnikiem teleskopowym wyprowadzonym z prawej strony pojazdu. Spotkamy je w wariantach z podporami bocznymi (od 10 m wysokości) lub bez, bywają modele z obydwiema osiami skrętnymi i trzema ustawieniami jezdnymi lub tylko z tylną osią skrętną. Zakres udźwigu ładowarek sztywnych wynosi od 1,5 do 21 ton, wysięgi od 2 do 19 m.
– Obrotówki, roto, obrotowe (fot. 2) – ładowarki teleskopowe wyposażone w głowicę obrotową, która pozwala na obrót kabiny wraz z wysięgnikiem o 360 stopni w stosunku do platformy jezdnej maszyny. Ładowarki teleskopowe obrotowe wyposażone są w dwie pary podpór stabilizujących. Dostępne są warianty z obydwiema osiami skrętnymi lub na gąsienicach. Zakres udźwigu od 3 do 5 ton, wysięgi od 15 do 30 m.
Fot. 2. Ładowarka teleskopowa obrotowa
Jak wiadomo, prace budowlane z maszynami o dużych gabarytach obfitują w wiele niebezpieczeństw i wymagają od operatora dużo umiejętności. Głównymi grzeszkami, które wpływają na bezpieczeństwo pracy ładowarką teleskopową na budowach, są:
– brak stałych i egzekwowanych zasad bhp;
– brak ubrań ochronnych dla załogi pracującej w pobliżu maszyn;
– brak harmonogramu konserwacji urządzeń technicznych w tym ładowarek teleskopowych;
– brak uprawnień do obsługi danego urządzenia;
– brak corocznych, obowiązkowych przeglądów Urzędu Dozoru Technicznego.
Również lokalne warunki panujące na danej budowie mogą negatywnie wpływać na bezpieczeństwo zarówno operatora ładowarki teleskopowej, jak i osób znajdujących się w pobliżu maszyny w ruchu. Niebezpieczeństwo stwarzają:
– zbyt duże zagęszczenie na budowie (ludzi, maszyn oraz materiału);
– infrastruktura (nawierzchnia, węzeł komunikacyjny), lub najczęściej jej brak, uniemożliwiająca maszynom bezpieczną pracę.
Fot. 3. Ładowarki teleskopowe (Kalska Wola)
Producenci ładowarek teleskopowych, mając na względzie niebezpieczeństwo wynikające z pracy z dużymi ładunkami na znacznych wysokościach, wyposażyli opcjonalnie ładowarki w różne w zabezpieczenia:
– czujnik przeciążeniowy – czuwa nad stabilnością maszyny, w przypadku niebezpiecznych ruchów wysięgnika zablokowana zostaje funkcja mogąca doprowadzić do przewrócenia się ładowarki; czujnik ten reaguje również na niebezpieczny przechył urządzenia;
– czujnik pogodowy – w przypadku niebezpiecznych zmian pogodowych, w tym natężenia wiatru, możliwości wystąpienia wyładowań atmosferycznych lub deszczu, urządzenie uruchamia sygnał dźwiękowy w kabinie operatora i w koszu;
– poziomowanie ładowarki – manualne lub automatyczne, dostosowuje kąt boczny najazdu zawieszenia do przechyłu terenu;
– wszystkie funkcje hydrauliczne zabezpieczone są zamkami hydraulicznymi blokującymi ruch w przypadku przerwania dopływu płynu hydraulicznego (jakże częste uszkodzenie węży);
– nowszych z dostępnych na rynku ładowarek teleskopowych (przede wszystkim wyprodukowanych po roku 2007) nie uruchomimy bez uprzedniego zapięcia pasów, zamknięcia kabiny i zajęcia miejsca przez operatora.
Najważniejszym jednak czynnikiem warunkującym bezpieczną eksploatację ładowarki teleskopowej jest operator. Bez jego umiejętności, zdrowego rozsądku i poszanowania życia osób znajdujących się w pobliżu urządzenia trudno będzie o bezpieczeństwo, wydajność pracy i bezawaryjną pracę urządzenia.
Maciej Korsak
www.centrumszkolen.net
Zdjęcia autora