Odpowiada radca prawny Andrzej Jastrzębski.
Jak zakwalifikować według ustawy – Prawo budowlane wymienione poniżej czynności związane z modernizacją wind osobowych, a w związku z tym, które prace mogą być wykonywane na zgłoszenia, a które wymagają pozwolenia na budowę?
– Wymiana starego dźwigu na nowy.
– Powiększenie otworów drzwi szybowych (szerokość + wysokość) w zakresie kilkunastu centymetrów.
– Podlanie wylewką o kilkadziesiąt centymetrów podszybia (wynika ze specyfikacji dźwigu).
– Lokalne podkucia pod elementy dźwigu (np. – pod ogranicznik prędkości – 0,5 m2 na głębokość 5 cm).
– Obróbki drzwi szybowych z materiałów typu zabudowa G-K bądź ścianki murowane.
Czy inwestor ma obowiązek przekwalifikować pomieszczenie techniczne, którym dotychczas było pomieszczenie maszynowni, na pomieszczenie użytkowe w związku z tym, iż po przeniesieniu urządzenia do nadszybia po modernizacji pozostaje ono do użytku zarządcy i nie ma tam elementów dźwigu?
Odpowiedź wymaga odniesienia się do podstawowych definicji z zakresu Prawa budowlanego, a zatem wyjaśnień pojęć budowa, przebudowa oraz problematyki związanej z wymogami w zakresie uzyskania pozwolenia na budowę. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.), zwanej później Pb:
– budowato wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, jest to także odbudowa, rozbudowa, nadbudowa obiektu budowlanego;
– przebudowato wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego;
– roboty budowlaneto budowa, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.
Z powyższego wynika, iż prace renowacyjne przeprowadzane w dźwigach osobowych powinny zostać zakwalifikowane jako przebudowa obiektu budowlanego, w którym dźwig się znajduje. Dźwig osobowy zasadniczo należy do budynku jako całości i nie może być od niego odłączony bez uszkodzenia lub istotnej zmiany jego całości lub przedmiotu odłączonego. W związku z powyższym zgodnie z dyspozycją art. 47 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dźwig osobowy jest urządzeniem stanowiącym część składową obiektu budowlanego. W wyniku przeprowadzenia prac w windzie, polegających na wymianie starego dźwigu na nowy, powiększeniu otworów drzwi szybowych, podlaniu wylewką o kilkadziesiąt centymetrów podszybia, lokalnym podkuciu elementów dźwigu, obróbce drzwi szybowych z materiałów typu na zabudowę G-K bądź ścianek działowych, następuje zmiana parametrów użytkowych, a także technicznych dźwigu osobowego. W konsekwencji jako że zamontowane urządzenie jest częścią składową obiektu budowlanego, to współtworzy jego użytkowy charakter, jego przebudowa prowadzi więc do zmiany parametrów użytkowych istniejącego obiektu budowlanego. Należy także zauważyć, iż wymienione prace nie prowadzą do zmiany kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości budynku – obiektu budowlanego, w którym znajduje się winda. Jeśli jednak zachodziłaby potrzeba przeprowadzenia takich prac, które zmieniałyby wyżej wymienione charakterystyczne parametry, to należałoby je zakwalifikować jako rodzaj budowy.
Fot. K. Wiśniewska
Trzeba także podkreślić, iż zgodnie z definicją z art. 3 pkt 12 ustawy Pb pozwolenie na budowę to decyzja administracyjna zezwalająca na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego. Co do zasady, przeprowadzenie przebudowy wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, chyba że zachodzi przypadek z art. 29 i 30 Pb. Roboty budowlane polegające na zamontowaniu dźwigu osobowego w budynku, a także roboty polegające na zmianie parametrów użytkowych istniejącego dźwigu należy zakwalifikować jako roboty budowlane stanowiące przebudowę budynku w rozumieniu Prawa budowlanego, gdyż powodują zmianę parametrów użytkowych samego budynku. Co za tym idzie na wykonanie takich robót wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę, chyba że zachodzi któryś z wyjątków od uzyskania takiej decyzji, określony w art. 29 i 30 ustawy Pb.
Niezbędne jest także określenie, czy inwestor ma obowiązek przekwalifikować pomieszczenie techniczne, którym dotychczas było pomieszczenie maszynowni, na pomieszczenie użytkowe w związku z tym, że po przeniesieniu urządzenia do nadszybia po modernizacji pozostaje ono do użytku zarządcy i nie ma tam elementów dźwigu. Obowiązki inwestora zgodnie z ustawą – Prawo budowlane należy rozważyć w odniesieniu do realizowanej inwestycji. Jeśli przebudowa budynku polegająca na zmianie parametrów użytkowych zamontowanego w nim urządzenia w postaci dźwigu osobowego ma efekt w postaci zwolnienia pomieszczenia maszynowi, to – jeżeli przedmiotem robót budowlanych, zgodnie z zatwierdzonym w decyzji o pozwolenie na budowę zakresem tych robót opisanym w projekcie, nie była również adaptacja pomieszczenia maszynowi na pomieszczenie użytkowe – nie stanowi to treści obowiązków inwestora tego zamierzenia.
Obowiązek przekwalifikowania pomieszczenia na pomieszczenie użytkowe powstaje, jeśli zmieni ono swoje przeznaczenie i faktycznie stanie się lokalem użytkowym,tj. jednym pomieszczeniem lub zespołem pomieszczeń, wydzielonych stałymi przegrodami budowlanymi, niebędących mieszkaniem, pomieszczeniem technicznym albo pomieszczeniem gospodarczym (zob. rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690). Natomiast zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego przed przystąpieniem do przebudowy przez inwestora jest zgodne z dyspozycją art. 71 Pb, a wymagane w szczególności, jeśli zachodzi podjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń. Jednak w omawianej sytuacji, w związku z wyżej poczynionymi uwagami, inwestor nie ma obowiązku przekwalifikować pomieszczenia technicznego na użytkowe, jeżeli przedmiotem robót budowlanych, zgodnie z zatwierdzonym w decyzji o pozwolenie na budowę zakresem tych robót opisanym w projekcie, nie była również adaptacja pomieszczenia maszynowi na pomieszczenie użytkowe. Jeśli jednak adaptacja pomieszczenia maszynowni mieściłaby się w zakresie robót, na które zostanie wydane pozwolenie, to rozstrzygnięcie w sprawie sposobu użytkowania następuje w decyzji o pozwoleniu na budowę.
Podsumowując, przeprowadzane przez czytelnika prace polegające na przebudowie dźwigu osobowego w budynku podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę. Ponadto jeśli adaptacja pomieszczenia technicznego wchodzi w zakres realizowanej przez inwestora inwestycji, to zgłoszenie zmiany przeznaczenia pomieszczenia stanowić będzie obowiązek inwestora tego zamierzenia.
