„Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy. Dobre dla ciebie. Dobre dla firmy” – to hasło kampanii informacyjnej na rzecz oceny ryzyka zawodowego, prowadzonej w państwach Unii przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy.
Polską edycję kampanii zainaugurowano 25 czerwca br. w Przedstawicielstwie Komisji Europejskiej w Warszawie podczas spotkania z dziennikarzami. Uczestniczyła w nim Bożena Borys-Szopa, główny inspektor pracy. Jak przypomniała prof. Danuta Koradecka, dyrektor Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego, który koordynuje kampanię, ocena ryzyka zawodowego jest obowiązkiem wprowadzonym przez kodeks pracy. Niestety, według danych GUS, tylko 37,7 proc. przedsiębiorstw wypełnia obecnie ten obowiązek. W wielu przypadkach jest on realizowany czysto formalnie, bez pogłębionej analizy i pełnej identyfikacji zagrożeń. Brak takiej oceny powoduje, że co tydzień ginie w Polsce 9 pracowników, co tydzień odnotowywanych jest 230 wypadków przy pracy, co tydzień rozpoznaje się 70 nowych przypadków chorób zawodowych. W sumie kosztuje nas to ok. 20 mld zł w rocznym budżecie, nie mówiąc już o stratach w wymiarze humanitarnym. Dotarcie do świadomości społecznej z wagą problemu właściwej oceny ryzyka zawodowego jest więc niezbędne.
Diagnozę tę potwierdzają wieloletnie doświadczenia kontrolne Państwowej Inspekcji Pracy, o czym mówiła w swoim wystąpieniu Bożena Borys-Szopa. Z punktu widzenia inspekcji pracy, rzetelna i kompleksowa ocena ryzyka zawodowego stanowi bezcenne narzędzie do tworzenia bezpiecznych warunków pracy, a także do systematycznego ich doskonalenia. Jak wskazują doświadczenia kontrolno-nadzorcze PIP, narzędzie to zbyt rzadko wykorzystywane jest w praktyce, ponieważ pracodawcy nadal nie rozumieją istoty oceny ryzyka zawodowego, a zwłaszcza jej celu. Często podchodzą do niej jedynie jako do wymogu formalnego, który trzeba spełnić, żeby wykazać się odpowiednią dokumentacją przed organami kontroli i nadzoru.
Prawie połowa pracodawców kontrolowanych przez inspekcję pracy w latach 2004-2007 nie potrafiła wskazać praktycznych zastosowań, jakie wynikają z oceny ryzyka. Nie dostrzegali oni bowiem bezpośredniego związku między wynikami oceny ryzyka a warunkami pracy i potrzebą podjęcia działań profilaktycznych. Problem ten jest szczególnie widoczny w małych zakładach, gdzie nie ma obowiązku tworzenia służby bhp, a ocenę ryzyka zleca się osobom z zewnątrz, które nie znają dostatecznie procesów technologicznych prowadzonych w zakładzie i co gorsze – nie przeprowadzają nawet wizytacji stanowisk pracy. Pracodawcom często brakuje także wiedzy niezbędnej do rzetelnego dokonania takiej oceny. Inspekcja pracy dysponuje już jednolitym modułem szkoleniowym dotyczącym oceny ryzyka zawodowego. Będzie on podstawą szkoleń dla pracodawców, organizowanych w roku bieżącym we wszystkich okręgowych inspektoratach pracy.
Kampania „Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy” adresowana jest do: pracodawców, pracowników, związków zawodowych i społecznych inspektorów pracy, instytucji zajmujących się bhp, specjalistów i praktyków w tej dziedzinie, firm szkoleniowych, nauczycieli i uczniów, twórców prawodawstwa, instytucji i organizacji funkcjonujących w sferze ochrony pracy i zainteresowanych poprawą oceny ryzyka na poziomie miejsca pracy.
Kampania będzie trwać przez cały rok 2008 i 2009, obejmie dwa europejskie tygodnie bezpieczeństwa i zdrowia w miejscu pracy – w październiku 2008 r. i w październiku 2009 r., a jej zwieńczeniem będzie „szczyt” oceny ryzyka zawodowego w listopadzie 2009r.
Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy
