Kalendarium prawne na kwiecień.
KWIECIEŃ
Ustawa z dnia 4 marca 2011 r. o zmianie ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 73, poz. 390)
Nowelizacja zmniejsza procentowy udział terenów zieleni w strefie „A” ochrony uzdrowiskowej z 75% na 65% i w strefie „B” ochrony uzdrowiskowej z 55% na 50% oraz ustanawia w strefie „C” ochrony uzdrowiskowej udział terenów biologicznie czynnych na nie mniej niż 45%. Określono czynności zabronione w poszczególnych rodzajach stref ochrony uzdrowiskowej.
W strefie „A” wprowadzono zakaz budowy: zakładów przemysłowych; budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych; garaży wolno stojących, obiektów handlowych o powierzchni użytkowania większej niż 400 m²; stacji paliw oraz punktów dystrybucji produktów naftowych; autostrad i dróg ekspresowych; parkingów naziemnych o liczbie miejsc postojowych większej niż 15% miejsc noclegowych w szpitalach uzdrowiskowych i pensjonatach, nie większej jednak niż 30 miejsc postojowych; parkingów naziemnych przed obiektami usługowymi o liczbie miejsc postojowych nie większej niż 10; stacji bazowych telefonii ruchomej, stacji nadawczych radiowych i telewizyjnych, stacji radiolokacyjnych i innych emitujących fale elektromagnetyczne, z wyłączeniem urządzeń łączności na potrzeby służb bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa; obiektów budowlanych mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, z wyjątkiem obiektów służących poprawie stanu sanitarnego, w szczególności takich jak: sieć wodno-kanalizacyjna, sieć gazowa, kotłownie gazowe, wiercenia wykonywane w celu ujmowania wód leczniczych.
Ponadto w strefie „A” ustawa zabrania wyrębu drzew leśnych i parkowych, z wyjątkiem cięć pielęgnacyjnych oraz prowadzenia robót melioracyjnych i działań powodujących niekorzystną zmianę stosunków wodnych.
Ustawa ograniczyła zakres obowiązkowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru uzdrowiska. Obowiązek uchwalenia planu dotyczyć będzie tylko strefy „A” ochrony uzdrowiskowej.
Ustawa wejdzie w życie z dniem 7 lipca 2011 r.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyczący nowelizacji Prawa budowlanego
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zniesienie obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę jest niezgodne z Konstytucją RP.
Wyrok dotyczy uchwalonej przez Sejm w dniu 23 kwietnia 2009 r. nowelizacji ustawy – Prawo budowlane, przygotowanej przez sejmową Komisję „Przyjazne Państwo”. Przed podpisaniem ustawy nowelizującej Prezydent RP Lech Kaczyński skierował ją do TK. Nowelizacja przewidywała likwidację instytucji pozwolenia na budowę. Miała ją zastąpić konstrukcja prawna zgłoszenia. Brak reakcji organu władzy publicznej na zgłoszenie w ciągu 30 dni oznaczałby milczącą zgodę na rozpoczęcie inwestycji. Zgłoszenie nie rodziłoby obowiązku zawiadamiania stron. Osoby trzecie mogłyby dochodzić swoich praw na drodze cywilnoprawnej. Takiemu rozwiązaniu Prezydent RP zarzucił naruszenie zasady równej ochrony prawa własności oraz prawa do sądu. W ocenie skarżącego jedynie postępowanie administracyjne z udziałem zainteresowanych stron stanowi gwarancje poszanowania praw właścicieli sąsiednich nieruchomości. Trybunał podzielił zarzuty skarżącego. Wskazał, że publiczno-prawnej ochrony praw właścicieli sąsiednich nieruchomości, stosowanej na etapie przed rozpoczęciem budowy, nie zastąpią instrumenty cywilnoprawne, przewidziane w kodeksie cywilnym dla ochrony własności, gdyż co do zasady działają ex post (po naruszeniu prawa), a nie zapobiegają naruszeniom i są trudne do zastosowania oraz kosztowne. Właściciele sąsiednich nieruchomości zostaliby pozbawieni skutecznych instrumentów ochrony swych praw na płaszczyźnie prawa administracyjnego, w tym ochrony sądowoadministracyjnej.
Nowelizacja zakładała również rezygnację z instytucji pozwolenia na użytkowanie oraz zwalniała z obowiązku zgłoszenia wielu obiektów budowlanych, które w obecnym stanie prawnym wymają zgłoszenia budowy, a niektóre nawet uzyskania pozwolenia na budowę. Trybunał Konstytucyjny uznał powyższe zmiany za zagrożenie zarówno dla interesu publicznego, wyrażającego się w istnieniu właściwego ładu przestrzennego, ochronie środowiska i harmonijnym współżyciu obywateli, jak i prywatnego interesu sąsiadów inwestora. Ocenił je także jako wyzbycie się przez organy państwa prawnych instrumentów oddziaływania na procesy inwestycji i odpowiedzialności za kształtowanie ładu przestrzennego i krajobrazu.
Za niezgodne z konstytucją TK uznał także przepisy nowelizacji przewidujące zalegalizowanie z mocy prawa, bez postępowania legalizacyjnego i opłaty legalizacyjnej, wszystkich samowoli budowlanych, dokonanych przed dniem 1 stycznia 1995 r. TK stwierdził, że ten tryb legalizacji uniemożliwia uwzględnienie indywidualnych okoliczności dotyczących samowoli budowlanej i uwzględnienie interesu publicznego i interesu osób trzecich. Narusza też zaufanie praworządnych obywateli do państwa, które zdecydowało się w ten sposób premiować zachowania niezgodne z prawem.
Aneta Malan-Wijata
