Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 grudnia 2006 r., sygn. akt P 35/05 (Dz.U. z 2006 r. Nr 227, poz. 1665)
Grudzień
11 grudnia
2006 r.
ogłoszono
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 grudnia 2006 r., sygn. akt P 35/05
(Dz.U. z 2006 r. Nr 227, poz. 1665)
Art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 i Nr 281, poz. 2782, z 2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459 oraz z 2006 r. Nr 104, poz. 708) w zakresie, w jakim przewiduje czternastodniowy nieprzywracalny termin wniesienia sprzeciwu do sądu powszechnego od orzeczenia samorządowego kolegium odwoławczego w przedmiocie ustalenia wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, jest zgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 77 ust. 2 oraz art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
15 grudnia
2006 r.
przekazano
do uzgodnień międzyre-
sortowych
Projekt ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami gruntowymi Skarbu Państwa na cele budownictwa mieszkaniowego oraz o zmianie niektórych innych ustaw
Głównym celem projektowanej ustawy jest nałożenie na podmioty gospodarujące nieruchomościami Skarbu Państwa (tj. starostów, Agencję Nieruchomości Rolnych, Agencję Mienia Wojskowego oraz Wojskową Agencję Mieszkaniową) obowiązku oddawania w użytkowanie wieczyste nieruchomości przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe podmiotom realizującym te cele – gminom, prywatnym inwestorom, deweloperom, spółdzielniom mieszkaniowym oraz Towarzystwom Budownictwa Społecznego. Pod budownictwo mieszkaniowe kwalifikowane będą grunty, które przeznaczono pod takie budownictwo w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Możliwe będzie także przekazywanie gruntów przeznaczonych na inne cele niż mieszkaniowe, jeżeli będą położone w granicach administracyjnych miast. W razie braku planu miejscowego o kwalifikacji gruntu zdecydują zapisy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Projekt nakłada na podmioty gospodarujące nieruchomościami Skarbu Państwa obowiązek sporządzania co roku wykazu nieruchomości gruntowych przeznaczonych do oddania w użytkowanie wieczyste na cele budownictwa mieszkaniowego. Przekazywanie gruntów zainteresowanym gminom następować będzie poprzez zaproszenie do zawarcia umowy wieczystego użytkowania. Pozostałe podmioty otrzymają nieruchomości gruntowe w użytkowanie wieczyste wyłącznie w drodze przetargu. Za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobierana będzie pierwsza opłata (10 proc. wartości gruntu) i opłaty roczne (0,5 proc. wartości gruntu przez pierwsze 5 lat trwania umowy).
W zamian za przejęcie gruntów użytkownik wieczysty zobowiązany będzie do wybudowania wielolokalowych budynków mieszkalnych, o powierzchni użytkowej każdego z lokali nieprzekraczającej 75 m2, lub domów jednorodzinnych o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 140 m2. Termin rozpoczęcia budowy nie może być dłuższy niż 18 miesięcy od dnia zawarcia umowy, a termin zakończenia budowy – niż 2 lata od dnia rozpoczęcia budowy. Niedotrzymanie terminów usankcjonowano dodatkową opłatą roczną z tytułu użytkowania gruntu oraz rozwiązaniem umowy użytkowania wieczystego.
19 grudnia 2006 r. Rada Ministrów przyjęła
Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw
Projekt nowelizacji zakłada m.in. zwiększenie swobody obrotu nieruchomościami, w tym mieszkaniami, na rynku wtórnym, wykupionymi z zasobów publicznych. W przypadku wtórnej sprzedaży nieruchomości wykupionej z zasobów jednostek samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa wojewoda, rada gminy, rada powiatu lub sejmik województwa będą mogli odstąpić od żądania zwrotu wcześniej udzielonej bonifikaty. Miałoby to miejsce w szczególnie uzasadnionych przypadkach, np. wtedy gdy pieniądze ze sprzedaży lokalu zostałyby przeznaczone na zakup większego mieszkania. Celem zmian jest również uproszczenie procedury dokonywania podziałów nieruchomości. Projekt przewiduje, że w gminach, które nie przygotowały miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, termin na zawieszenie postępowania w sprawie wydania decyzji dotyczącej podziału nieruchomości byłby krótszy niż obecnie (do 12 miesięcy) i wynosiłby do 6 miesięcy. Wprowadza także jednoznaczne rozstrzyg-nięcie w kwestii podziału nieruchomości powodujących podział budynku. Nieruchomości takie mogą być podzielone jedynie wówczas, gdy granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu będą przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn, tworzonych przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego usytuowane na całej wysokości budynku od fundamentu do przekrycia dachu. Opłaty adiacenckie, nakładane przez gminy w związku ze wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym budową urządzeń infrastruktury technicznej, będzie można rozliczać również w naturze – w postaci działki lub działek o wartości równej wysokości opłaty. Gminy będą mogły pobierać te opłaty także wtedy, gdy urządzenia będą budowane w ramach inwestycji dofinansowanej z funduszy UE. Projekt uściśla też przepisy związane z kwalifikacjami zawodowymi rzeczoznawców, pośredników oraz zarządców nieruchomości – upraszcza zasady nadawania im uprawnień i licencji zawodowych.
21 grudnia 2006 r.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2006 r. sygn. akt III CZP 123/06
Własność nieruchomości nabytej przez Skarb Państwa, na podstawie art. 34 ust. 1 pkt 1 dekretu z 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich (Dz.U. Nr 13, poz. 87 ze zm.), a następnie przez jednostkę samorządu terytorialnego, na podstawie art. 60 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 133, poz. 872 ze zm.), nie podlega przywróceniu kościelnej osobie prawnej na podstawie art. 40 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 maja 1994 r.o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 73, poz. 323 ze zm.).
21 grudnia 2006 r.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2006 r. sygn. akt III CZP 121/06
Naruszenie pierwszeństwa przewidzianego w art. 29 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarce nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 208, poz. 2128 ze zm.) przy zawieraniu umowy sprzedaży nieruchomości rolnej nie powoduje jej nieważności.
31 grudnia 2006 r. weszło w życie
Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 22 grudnia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym
(Dz.U. z 2006 r. Nr 245, poz. 1782)
Rozporządzenie wydłuża okres przejściowy o 3 lata, przewidując, że jeżeli w specyfikacji technicznej nie został określony system oceny zgodności, producent wyrobu budowlanego może dokonać oceny zgodności wyrobów budowlanych, stosując odpowiednio system 1 (o którym mowa w § 4 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia) lub system 4 (o którym mowa w § 4 ust. 3 pkt 6 rozporządzenia), do dnia 31 grudnia 2009 r.
{mospagebreak}
Styczeń
1 stycznia 2007 r. weszły w życie
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2006 r. w sprawie dokumentowania zapłaty opłaty skarbowej oraz trybu jej zwrotu
(Dz.U.z 2006 r. Nr 246, poz. 1804)
Rozporządzenie określa dokumentowanie zapłaty opłaty skarbowej, tryb jej zwrotu oraz sposób sporządzania adnotacji potwierdzających zapłatę opłaty skarbowej, zwolnienie od niej lub wyłączenie obowiązku jej zapłaty. Zgodnie z rozporządzeniem składający wniosek lub pełnomocnictwo albo dokonujący zgłoszenia, zobowiązany jest załączyć dowód należnej opłaty skarbowej. Dowód ten pozostawia się w aktach sprawy, jednak na żądanie podmiotu, który dokonał zapłaty, można mu go zwrócić. W takim przypadku na odwrocie dowodu zapłaty dokonuje się adnotacji określającej przedmiot opłaty skarbowej, uiszczoną kwotę, datę dokonania zgłoszenia albo złożenia wniosku lub pełnomocnictwa, potwierdzonej pieczęcią urzędową oraz podpisem osoby dokonującej adnotacji. Adnotacja powinna być dokonana także na wniosku, zgłoszeniu lub pełnomocnictwie, z tym że zamiast daty dokonania zgłoszenia albo złożenia wniosku lub pełnomocnictwa należy wskazać datę wpłaty i numer pokwitowania lub numer rachunku bankowego, na który wpłaty dokonano. W razie złożenia wniosku o zwrot opłaty skarbowej, przed wydaniem decyzji w sprawie jej zwrotu, organ podatkowy wzywa organ, do którego złożono wniosek/zgłoszenie, a który nie dokonał czynności urzędowej, o którą wnioskowano (nie wydał zaświadczenia/zezwolenia), do przekazania tego wniosku lub zgłoszenia wraz z dowodem zapłaty opłaty skarbowej, a gdy ten został zwrócony – z adnotacją o dokonaniu zapłaty.
1 stycznia 2007 r. weszły w życie
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2006 r. uchylające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na inwestycje w zakresie gospodarki odpadami
(Dz.U. z 2006 r. Nr 246, poz. 1793)
Uchyla ono rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na inwestycje w zakresie gospodarki odpadami (Dz.U. Nr 98, poz. 995 oraz z 2005 r. Nr 214, poz. 1799).
1 stycznia 2007 r. weszły w życie
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2006 r. w sprawie ustanowienia programu pomocowego w zakresie regionalnej pomocy publicznej na niektóre inwestycje w ochronie środowiska
(Dz.U. z 2006 r. Nr 246, poz. 1795)
Rozporządzenie ustanawia program pomocowy w zakresie regionalnej pomocy publicznej na inwestycje w ochronie środowiska, które dotyczą gospodarki odpadami, służą dostosowaniu istniejących instalacji do wymogów najlepszych dostępnych technik, ochronie wód przed zanieczyszczeniem, redukcji emisji ze źródeł spalania paliw. W ramach pomocy mogą być wspierane nowe inwestycje polegające m.in. na:
zmianie technologii służącej eliminowaniu szkodliwych oddziaływań i uciążliwości przez zapobieganie emisjom do środowiska;
zmianie technologii służącej zmniejszeniu zapotrzebowania na energię, wodę oraz surowce;
budowie, rozbudowie lub przebudowie: oczyszczalni lub podoczyszczalni ścieków; systemów kanalizacji; instalacji wykorzystywanych w prowadzonej w przedsiębiorstwie działalności, w celu osiągnięcia wymaganych standardów jakości odprowadzanych ścieków; instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów; urządzeń do odzysku, w szczególności recyklingu lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych i poużytkowych; instalacji do przekształcania a także instalacji do zbierania odpadów;
rozbudowie lub przebudowie: obiektów spalania paliw i systemów ciepłowniczych; instalacji i urządzeń w celu minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów, jak również w celu zapewnienia właściwego ich ewidencjonowania.
Pomoc może być udzielana w formie: dotacji, pożyczek preferencyjnych, preferencyjnych kredytów bankowych, dopłat do oprocentowania bądź częściowych umorzeń preferencyjnych pożyczek lub preferencyjnych kredytów bankowych. Przyznanie pomocy może nastąpić, jeżeli przed rozpoczęciem inwestycji (tj. przed podjęciem robót budowlanych lub złożeniem pierwszego zobowiązania do zamówienia urządzeń) zostanie złożony wniosek o pomoc, a wnioskodawca uzyska potwierdzenie (drogą elektroniczną lub pisemną), że projekt kwalifikuje się do pomocy. Rozporządzenie obowiązuje do dnia 31 grudnia 2013 r
4 stycznia 2007 r.
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 2007 r.,
sygn. akt V CSK 289/06
Użytkownik wieczysty nie ma takich samych praw do gruntu jak właściciel. Prawo własności gruntu i jego części składowych pozostaje przy właścicielu.
{mospagebreak}
Styczeń
11 stycznia 2007 r. ogłoszono
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 stycznia 2007 r. w sprawie wymagań dotyczących zawartości naturalnych izotopów promieniotwórczych potasu K-40, radu Ra-226 i toru Th-228 w surowcach i materiałach stosowanych w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi i inwentarza żywego, a także w odpadach przemysłowych stosowanych w budownictwie, oraz kontroli zawartości tych izotopów
(Dz.U. z 2007 r. Nr 4, poz. 29)
Rozporządzenie określa wymagania dotyczące: zawartości naturalnych izotopów promieniotwórczych potasu K-40, radu Ra-226 i toru Th-228 w surowcach i materiałach stosowanych w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi i inwentarza żywego, a także w odpadach przemysłowych stosowanych w budownictwie; kontroli zawartości tych izotopów, w szczególności: warunki, jakie muszą spełniać laboratoria prowadzące taką kontrolę, oraz sposób pobierania próbek i ich pomiaru, a także czynniki uwzględniane przy interpretacji wyników pomiaru. Zawartość izotopów ustala się za pomocą: wskaźnika aktywności f1, który określa zawartość naturalnych izotopów promieniotwórczych, oraz wskaźnika aktywności f2, który określa zawartość radu Ra-226. Wartości tych wskaźników nie mogą przekraczać o więcej niż 20% wartości:
f1 = 1 i f2 = 200 Bq/kg w odniesieniu do surowców i materiałów budowlanych stosowanych w budynkach przeznaczonych na pobyt ludzi lub inwentarza żywego;
f1 = 2 i f2 = 400 Bq/kg w odniesieniu do odpadów przemysłowych stosowanych w obiektach budowlanych naziemnych wznoszonych na terenach zabudowanych lub przeznaczonych do zabudowy; w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz do niwelacji takich terenów;
f1 = 3,5 i f2 = 1.000 Bq/kg w odniesieniu do odpadów przemysłowych stosowanych w częściach naziemnych obiektów budowlanych niewymienionych w pkt 2 oraz do niwelacji terenów niewymienionych w pkt 2;
f1 = 7 i f2 = 2.000 Bq/kg w odniesieniu do odpadów przemysłowych stosowanych w częściach podziemnych obiektów budowlanych, o których mowa w pkt 3, oraz w budowlach podziemnych, w tym w tunelach kolejowych i drogowych, z wyłączeniem odpadów przemysłowych wykorzystywanych w podziemnych wyrobiskach górniczych.
Weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. 26 stycznia 2007 r.
11 stycznia 2007 r. ogłoszono
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2007 r.,
sygn. akt II CSK 269/06
Wyliczając odszkodowania za zniszczony budynek nie można kierować się zasadami wyceny nieruchomości z przepisów opartych na ustawie z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Wysokość szkody musi być ustalona na podstawie kodeksu cywilnego.Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w sprawie, w której przedmiotem sporu była wysokość odszkodowania należnego właścicielowi dwóch budynków, za szkody, jakie poniósł w wyniku pożaru. Zarówno sąd I, jak i II instancji, określając wysokość odszkodowania, oparł się na wycenie rzeczoznawcy majątkowego, który kierował się przepisami rozporządzenia wykonawczego z 1998 r. do ustawy z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Sąd Najwyższy uznał, że sądy wyszły z błędnego założenia, iż podczas ustalania wysokości szkody należy stosować przepisy wykonawcze do ustawy o gospodarce nieruchomościami. Stwierdził, że służą one wycenie do celów obrotu nieruchomościami. W przedmiotowej sprawie chodzi o wartość odrębnych nieruchomości budynkowych, bez wartości gruntu. Sąd Najwyższy, zwracając sprawę do ponownego rozpoznania, podkreślił, że sąd powinien ustalić wartość tych budynków na podstawie kodeksu cywilnego.
{mospagebreak}
Styczeń
12 stycznia 2007 r. Sejm uchwalił
Ustawa o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia
Ustawa określa warunki tworzenia oraz zasady działalności spółek drogowych specjalnego przeznaczenia do przygotowania lub realizacji przedsięwzięć w zakresie budowy, przebudowy, remontu, utrzymania, ochrony i zarządzania drogami krajowymi. Spółki będą tworzone przez ministra transportu jako spółki akcyjne o kapitale zakładowym nie mniejszym niż 1 mln zł. Zawiązując spółkę, minister, w imieniu Skarbu Państwa, obejmie wszystkie akcje. Będzie też powoływał i odwoływał członków zarządu spółki oraz radę nadzorczą. Minister transportu będzie zawierał ze spółką umowę określającą zakres i warunki przygotowania lub realizacji przedsięwzięcia drogowego. Spółki będą mogły korzystać ze zwolnionych z opłat prowizyjnych gwarancji i poręczeń udzielonych przez Skarb Państwa. Przygotowanie lub realizacja przedsięwzięcia drogowego powierzonego spółce ma być finansowane z kilku źródeł: budżetu państwa, środków bezzwrotnych Unii Europejskiej, środków Krajowego Funduszu Drogowego, pożyczek i kredytów zaciąganych przez spółkę lub Skarb Państwa, z emisji obligacji, ze środków własnych spółki.
Ustawa czeka na podpis prezydenta.
22 stycznia 2007 r. ogłoszono
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 stycznia 2007 r., sygn. akt P 19/06 dotyczący kary z tytułu nielegalnego przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego (Dz.U. z 2007 r. Nr 10, poz. 69)
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że: Art. 57 ust. 7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 i Nr 170, poz. 1217) w zakresie, w jakim stanowi podstawę nałożenia przez organ nadzoru budowlanego na inwestorów kary pieniężnej z tytułu nielegalnego przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, jest zgodny z art. 10 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Organ nadzoru budowlanego I instancji wymierzył karę inwestorom budynku mieszkalnego z tytułu nielegalnego użytkowania budynku. Inwestorzy, kwestionując zasadność postanowienia, zaskarżyli je. Organ odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie, stwierdzając, iż z okoliczności sprawy wyraźnie wynika, że inwestorzy zaczęli użytkować budynek przed upływem wymaganego przepisami terminu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, do którego trafiła sprawa, skierował pytanie prawne do Trybunału. Twierdząc, że kwestionowany przepis przewiduje automatyzm w stosowaniu sankcji (nakazuje wymierzenie przez organ administracji publicznej kary pieniężnej, której wysokość zależy wyłącznie od kategorii i wielkości obiektu) i nie pozwala w żaden sposób zindywidualizować represji, powziął wątpliwość, czy w systemie prawnym demokratycznego państwa prawa jego funkcjonowanie jest zasadne. Trybunał Konstytucyjny uznał, że wprowadzenie do prawa budowlanego sankcji finansowej z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego miało na celu wyeliminowanie patologicznej sytuacji, w której ogromna liczba obiektów budowlanych, będących w sensie prawnym w trakcie budowy, była od dawna użytkowana. Kara pieniężna nie jest zatem wyłącznie represją za naruszenie prawa, ale swoistym zabezpieczeniem przed jego skutkami. Według Trybunału uprawnienie organów administracji do wymierzania kary administracyjnej mieści się w ramach porządku konstytucyjnego i nie wkracza w kompetencje wymiaru sprawiedliwości. Trybunał zgodził się z twierdzeniem WSA, że istotnie w przypadku kary za nielegalne przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego ma miejsce pewien automatyzm, niemniej jednak uniemożliwia to organom administracji uznaniowe kształtowanie sytuacji prawnej podmiotu zagrożonego sankcją.
ANNA NOSEK
redaktor newslettera Serwisu Budowlanego
Patronem Kalendarium jest Serwis Budowlany
http://www.serwisbudowlany.com/
ZAMÓW PRENUMERATĘ
Artykuł zamieszczony
w „Inżynierze budownictwa”,
luty 2007.
