I Kongres Żeglugi Śródlądowej

W wydarzeniu organizowanym przez wojewodę opolskiego Adriana Czubaka udział wzięło ponad 500 osób. Warto dodać, że kongres uzyskał znaczne wsparcie prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego, a całość była organizowana we współpracy z ministrem gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Markiem Gróbarczykiem. Ważnymi uczestnikami byli przedsiębiorcy opierający biznes na żegludze śródlądowej, a także ci, którzy mają to dopiero w planach. Organizatorzy ogromne znaczenie przykładali także do zainteresowania tą tematyką osób młodych bądź kształcących się w poszczególnych kierunkach powiązanych z transportem śródlądowym.

– Jesteśmy opóźnieni wiele lat w działaniach na rzecz rzeki. Potrzebne jest bardzo kierunkowe działanie w zakresie rozwoju dróg śródlądowych. Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej posiada obecnie niezwykle szerokie kompetencje w zakresie zarządzania zasobami wodnymi. Pierwszy raz mamy w naszym kraju sytuację, kiedy wszystkie kompetencje znajdują się w jednym ministerstwie. To olbrzymia szansa, ale także przede wszystkim – ogromna odpowiedzialność. Pierwszym efektem są studia wykonalności dotyczące Odrzańskiej Drogi Wodnej i Wiślańskiej Drogi Wodnej. W ramach rozwoju ODW Wody Polskie ogłosiły postępowanie przetargowe na budowę stopni wodnych w Ścinawie i Libiążu. Wierzymy, że Odrzańska Droga Wodna będzie pierwszą, która zostanie zrealizowana – mówił minister Marek Gróbarczyk.

– Na przełomie lat 80. i 90. XX w. żeglowność na Odrze zaczęła podupadać. Wiele miast leżących nad rzeką zaczęło tracić na znaczeniu. Od 18 listopada 2015 roku i expose pani premier Beaty Szydło to myślenie się zmieniło. Nagle okazało się, że potencjał żeglugowy wśród Polaków jest wielki. Powstało ministerstwo, które nareszcie ma w nazwie frazę „żeglugi śródlądowej”. 14 lutego 2017 roku Rada Ministrów przyjęła Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), w której także została zawarta żegluga śródlądowa. Zaledwie kilka tygodni później, 6 marca 2017 roku, prezydent RP Andrzej Duda podpisał akt ratyfikacyjny „Europejskie porozumienia w sprawie głównych śródlądowych dróg wodnych o znaczeniu międzynarodowym AGN”. Rok temu prawie wszystkie nadodrzańskie samorządy z terenu naszego województwa, a także niezwykle poważne przedsiębiorstwa podpisały Deklarację Odrzańską, w której wszyscy zadeklarowaliśmy prace na rzecz rozwoju Odry i uwolnienia jej potencjału – powiedział Adrian Czubak.

Przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oświadczyli, że trwają starania o włączenie polskich, śródlądowych dróg wodnych do europejskiej sieci TEN-T, co pozwoli na pozyskanie funduszy z UE. Potwierdzili również, że trwają intensywne prace przygotowawcze związane z budową stopni wodnych Ścinawa, Lubiąż (Odra) i Siarzewo (Wisła) oraz nad przekopem Mierzei Wiślanej. Trwają również prace projektowe i wykonawcze na Odrze oraz Kanale Gliwickim.

W kongresie uczestniczyli zaproszeni goście z Czech i Słowacji. Inż. Martina Bártová, przedstawiciel Ministerstwa Transportu Republiki Czeskiej, omówiła koncepcje budowy kanału Odra-Dunaj.

Przedstawiciele stoczni śródlądowych mają zamówienia na kilka lat, ale nie z Polski, i duże problemy ze spławianiem statków do morza ze względu na suszę.

Terminale multimodalne są już budowane, ale napotykają na nieuzasadnione opory np. ze strony PKP. Przykładem jest terminal w Kędzierzynie-Koźlu, gdzie PKP nie wydały zgody na remont z funduszy inwestora 500 m torowiska.

Inwestycje na rzekach i kanałach wymagają uzyskania decyzji środowiskowych oraz w przypadku modernizacji obiektów zabytkowych – decyzji konserwatorskich. Ważne więc było wystąpienie Violetty Porowskiej (wicewojewoda opolski), zapowiadającej powstanie Muzeum Odry gdzie będą gromadzone i eksponowane zabytkowe elementy śluz i jazów, oraz wystąpienie przyrodników, którzy podali przykłady wyginięcia cennych przyrodniczo obiektów, chronionych z powodu zmian klimatycznych (suszy). Przyrodnicy przedstawili również możliwości identyfikacji i przenoszenia gatunków chronionych ze stref inwestycyjnych. Mądra modernizacja naszch dróg wodnych nie musi się wiązać z utratą wszelakich obiektów chronionych, a wręcz przeciwnie – może się przyczynić do powrotu wielu gatunków przyrodniczych do rzek i zachować dla potomności zabytki techniki.