Das richtige Werkzeug und die passende Ausrustung sind auf jeder Baustelle notig. Manche Werkzeuge andern sich seit tausenden Jahren fast nicht, andere entstehen erst mit der Fortentwicklung von Materialien und Bauprodukten.
Die ersten sind meistens nicht angetrieben, die zweiten brauchen Strom, Gas, Druckluft, Wasser. Wenn man angetriebene Werkzeuge verwendet, wird die Arbeit vielmehr leichter. Ohne Handwerkzeuge ist das Bauen kaum moglich.
|
Tragbare Werkzeuge (Handwerkzeuge) teilen sich in[1] |
|
|
angetriebene tragbare Werkzeuge. Anhand ihrer Energiequelle unterscheidet man: a. Elektrowerkzeuge (z. B. Kreissagen oder Bohrer), b. Druckluftwerkzeuge (z. B. Hammer, Druckluftpistolen), c. mit Flussigbrennstoff (Gas) betriebene Werkzeuge (z. B. Sagen), d. Hydraulikwerkzeuge (Hebebocke). |
nicht angetriebene tragbare Werkzeuge: Sagen, Hammer, Schraubendreher, Zangen, Axte usw. |
Heute besprechen wir die zweite Gruppe – nicht angetriebene tragbare Werkzeuge.
Die Arbeit auf Baustellen mit Handwerkzeugen ist gepragt von Tatigkeiten mit hohem Unfallrisiko. Man darf nicht vor allem unsachgemäße Modifizierungen vornehmen oder defekte Werkzeuge verwenden. Unbedingt muss man die Grundeigenschaften jedes Werkzeuges kennen und nach der Bedienungsanleitung ausnutzen.
Die meistgebrauchten Werkzeuge auf Baustellen und ihre Eigenschaften:
– Abziehlatte mit/ohne Handgriff.
– Axt, Holzaxt, Spaltaxt, Spalthammer: Beil aus Metall, Stiel aus Holz/Fieberglass, gummierter Griff.
– Baueimer, Mortelkubel, Mortelkasten, Malerrolle, Farbwanne, Pinsel, Deckenburste: aus Kunststoff/Metall.
– Bugelsage, Handsage, Feinsage, Multisage, Sagebogen, Universalsage und Ersatzsageblatt: mit geharteten Zahnen fur Metalle/Holz/Fliesen/Keramik/Stein/Ziegel/Gasbeton/ Gipskarton/Kunststoff/Acryl/Kabel.
– Glattekelle, Putzkelle, Maurerkelle, Fugenspachtel, Klebespachtel, Malerspachtel, Stuckateurspachtel, Wandspachtel: das Blatt aus Stahl, das Heft aus Holz/Bi-Material/Kunststoff.
– Reibebrett, Handschleifer: mit Klemmmechanimus zur Befestigung des Schleifmittels, Bugelgriff aus Bi-Material, Kunststoff, Holz.
– Schaufel, Spaten: Blatt gehartet und gesandstrahlt, Tritt- schutz.
– StoBscharre: Blattstarke (mm).
– Schraubendreher: Kopf – Kreuz/ Schlitz/ Torx T-Profil/Vierkant, Griff – Kunststoff, teilweise rutschfest gummiert, vollisoliert.
– Wendelruhrer, Mortelruhrer: Ruhrstab mit Wendeln und Schutzring fur den Mischbehalter.
– Zange, Kneifzange, Kombizange, Rabitzzange, Seitenschneider, Telefonzange, Vorneschneider, Wasserpumpenzange: schmale/lange/breite Bauart, 2-Komponenten Griffhullen, tauchisoliert.
mgr germ., inż. ochr. środ. Inessa Czerwińska
dr inż. Ołeksij Kopyłow (ITB)
[1] Europaische Agentur Fur Sicherheit Und Gesundheitsschutz Am Arbeitsplatz, „E-fact 54: Sichere Instandhaltung tragbarer Werkzeuge auf Baustellen”, https://osha.europa.eu/de/tools-and-publications/publications/e-facts/efact54
Vokabeln:
die Abziehlatte,-n – łata tynkarska
der Axtstiel,-e – stylisko, trzonek
die Bedienungsanleitung,-en – instrukcja użytkowania
das Bi-Material,-ien – materiał dwukomponentowy
die Blattstarke,-n – grubość łopatki
der Bohrer,- – wiertarka; wiertło
der Eimer,- – wiadro
das Ersatzsageblatt-blatter – zapasowy brzeszczot
gehartet – hartowany
gesandstrahlt – piaskowany
der Griff-e – uchwyt, trzonek, rękojeść
der Hammer, Hammer – młotek
das Heft,-e – tu: uchwyt, trzonek
der Kasten, Kasten – pudło
die Kelle,-n – kielnia
der Kubel,- – kubeł
der Ruhrer,- – mieszadełko
die Sage,-n – piła
die Schaufel,-n – łopata szuflowa
der Schleifer,- – szlifierka
schmal – wąski
der Spachtel,- – szpachla
der Spaten,- – łopata
die StoGscharre,-n – skrobak
tauchisoliert – obciągnięty materiałem izolacyjnym
die Wendel,-n – skrętka
das Werkzeug,-e – narzędzie
die Zange,-n – szczypce
Tłumaczenie
Narzędzia przenośne (narzędzia ręczne)
Odpowiednie narzędzie i właściwy sprzęt są potrzebne na każdym placu budowy. Niektóre narzędzia prawie nie zmieniają się od tysięcy lat, inne dopiero pojawiają się wraz z dalszym rozwojem materiałów i produktów budowlanych. Pierwsze zazwyczaj nie są napędzane energią, drugie potrzebują energii elektrycznej, gazu, sprężonego powietrza, wody. Wraz z użyciem narzędzi napędzanych praca staję się znacznie lżejszą. Bez narzędzi ręcznych budowanie jest prawie w ogóle niemożliwe.
|
Narzędzia przenośne dzielą się na [1] |
|
|
Napędzane narzędzia przenośnie. Ze względu na źródło energii wyróżnia się: a. Narzędzia elektryczne (np. piły tarczowe albo wiertarki), b. Narzędzia pneumatyczne (np. młotki, pistolety pneumatyczne), c. Instrumenty napędzane paliwami ciekłymi (gaz) (np. piły), d. Narzędzia hydrauliczne (podnośnik). |
Nienapędzane narzędzia przenośne: piły, młotki, śrubokręty, szczypce, siekiery, itd. |
Dzisiaj omówimy drugą grupę – nienapędzane narzędzia przenośne.
Prace budowlane z użyciem narzędzi ręcznych nacechowane są wysokim ryzykiem wypadków. Nie należy dokonywać niewłaściwych modyfikacji, a przede wszystkim nie należy używać uszkodzonych narzędzi. Zdecydowanie trzeba znać podstawowe cechy każdego instrumentu i wykorzystywać zgodnie z instrukcją użytkowania.
Najczęściej stosowane narzędzia na budowach i ich właściwości:
– Łata tynkarska z uchwytem/bez niego.
– Topór, topór do drewna, siekiera rozłupująca, siekiera uniwersalna (z funkcją młotka): obuch metalowy, stylisko z drewna/włókien szklanych, z gumowym uchwytem.
– Wiadra, wanna do zaprawy, pudło do zaprawy, wałek, taca do farby, pędzel, szczotka do sufitu: tworzywo sztuczne/metal.
– Piła ramowa ręczna, piłka ręczna, piła grzbietnica, wielofunkcyjna piła, piła włosowa i piła uniwersalna, wymienny brzeszczot: z hartowanymi zębami do meta- li/drewna /płytek/ceramiki/kamienia/cegły/betonu komórkowego/gipsokartonu /plastiku/akrylu/kabli.
– Kielnia sztukatorska, kielnia tynkarska, kielnia murarska, szpachla do fugowania, szpachla malarska, do kleju, sztukatorska, szpachla do ścian: płytka z metalu, rękojeść z drewna/materiału dwukomponentowego/tworzywa sztucznego.
– Łopata szuflowa, łopata: blacha hartowana i piaskowana, zagięte krawędzie obok styliska – ochrona stopy.
– Skrobak: grubość ostrza (mm).
– Wkrętak: nacięcie łba wkrętu – krzyż/płaskie/Torx T-Profil/kwadratowe, uchwyt z tworzywa sztucznego, częściowo gumowany, antypoślizgowy, w pełni izolowany.
– Mieszadło spiralne, mieszadło do zapraw: mieszający pręt ze spiralami i pierścień do ochrony mieszalnika.
– Szczypce, obcęgi, szczypce kombinerki, kleszcze, szczypce boczne, kleszcze do cięcia przedniego, szczypce do kabli telefonicznych: wąskie/ długie/szerokie przyłożenie, uchwyty dwukomponentowe, uchwyty obciągnięte izolacyjnie.
[1] Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, „E-fact 54: Bezpieczna konserwacja przenośnych narzędzi w budownictwie”, https://osha.europa.eu/pl/publications/e-facts/efact54/view.
