In der zweiten Halfte des 20. Jahrhunderts sind Millionen Gastarbeiter zum Arbeiten nach Deutschland gekommen. Sie bringen eigene Traditionen mit. Den Einfluss der fremden Kultur kann man am besten in der Kuche beobachten.
Seit 50 Jahren verandert sich die deutsche Kuche immer noch. Doner-Kebab oder Kofte, Pizza, Pasta, Souvlaki, Tzatzik, Gyros und Pekingente, Carry-Wurst, Dim Sum oder Tapas, Tom Yam oder Borschtsch, Piroggen und Sushi sind schon keine Exotik in Restaurants und Kneipen in Deutschland. Jeder findet hier fur sich seine Lieblingskuche und Gerichte. Auch die deutsche Kuche ist stark reprasentiert (besonders in kleineren Stadten und auf Wein- und Bierfesten oder regionalen Jahrmarkten). Weisswurste und Maultaschen, Wiener Schnitzel, Kartoffelsalat, Leipziger Allerlei, Dresdner Stollen, Schwarzwalder Kirschtorte und naturlich deutsches Bier sind weltbekannt. Gerichte aus Schweinefleisch, Kartoffeln, Sauerkraut gelten als die traditionell deutschen.
SPEISEKARTE
VORSPEISEN (oder: VORGERICHTE/TAPAS) je 3,50 €
– Gegrillter Schafkase mit Zucchini, Oliven und Tomaten
– Weisswurstchen mit Kartoffelsalat
– Lachs mit Erbsen-Zitronen-Puree
– Feta Tasche: Fladenbrot mit Fetakase, Salat, Cherrytomaten und SoBe
– Hackepeter mit Eigelb, Butter und Brot SUPPEN
– Gulaschsuppe 3,90 €
– Nudelnsuppe mit Petersilie und Karotten 3,90 €
– Rindsuppe mit Maultaschen 3,90 €
– Zwiebelcremesuppe mit Weissbrotcroutons 3,70 €
HAUPTSPEISEN (oder: HAUPTGERICHTE)
– Schnitzel Wiener Art vom Schwein mit Reis oder Dillkartoffel 9,90 €
– Hahnchenbrustfilet in Gorgonzola-Sahnesauce mit Rosmarinkartoffeln 13,90 €
– Gebackene Zanderfiletspitzen auf Zitronen-Risotto 14,90 €
– Spinatgnocchi mit Schinkenstreifen und Grana Parmesan 9,50 €
DESSERTS (oder: NACHTISCH)
– Creme-Eisdessert mit Schokosauce 5,5, €
– Apfelstrudel im Glas, schwarze Johannisbeeren 5,90 €
Obstteller 4,90 €
Im Restaurant:
– Ich habe einen Tisch auf den Namen Nowak reserviert.
– Hier bitte! Ist der recht?
– Ja, gut. Ich mochte bitte sofort bestellen.
– Was wunschen Sie?
– Einen Teller Tomatencremesuppe und Wiener Schnitzel mit Fritten, dazu Hirtensalat.
– Etwas zu trinken? Wir haben eine groBe Auswahl an Biersorten auch Eigenmarken-Bier.
– Nein, danke. Ein Glas Mineralwasser mit Zitrone.
– Herr Ober, die Rechnung bitte!
– Das macht zusammen 17,90 Euro
– Hier bitte, das stimmt.
Trinkgeld ist in Deutschland eine freiwillige Zahlung, in Restaurants zahlt man gewohnlich ungefahr 10% des Rechnungsbetrages, moglicherweise in bar.
mgr germ., inż. ochr. środ. Inessa Czerwińska
dr Ołeksij Kopyłow
Vokabeln:
bestellen – zamawiać
bezahlen – opłacać
das Bier-e – piwo
das Brot-e – chleb; Fladenbrot – pita
die Butter – masło
der Dill-e – koper
das Ei-er – jajko
das Eis – lody
die Ente-n – kaczka
die Erbse-n – groszek
essen – jeść
gegrillt – grillowany
die Fritten (Pommes frites) – frytki
das Hahnchen – kurczak
die Hauptspeise-n – danie główne
die Johannisbeere-n – pożeczka
der Kase – ser żółty; Schafkase – ser owczy
der Lachs-e – łosoś
die Maultasche-n – pierożek z nadzieniem
der Nachtisch-e (auch: die Nachspeise-n, das Dessert-s) – deser
die Petersilie – pietruszka
die Rechnung-en – rachunek
der Reis-e – ryż
das Rind – wołowina
die Sauce-n (auch: die Sosse-n) – sos
das Sauerkraut – kiszona kapusta
das Schwein – wieprzowina
stimmen – zgadzać się; das stimmt – reszty nie trzeba
trinken – pić
die Vorspeise-n (auch: das Vorgericht-e, die Tapa-s) – przystawka, przekąska
der Wein-e – wino
die Wurste – kiełbasa
der Zander – sandacz
die Zwiebel-n – cebula
der Zucchino, die Zucchini (Pl) – cukinia
Tłumaczenie
Kuchnia gastarbeiterów
W drugiej połowie XX wieku miliony zagranicznych pracowników przybyły do pracy w Niemczech. Oni przywieźli ze sobą swoje własne tradycje. Wpływ kultury zagranicznej najlepiej widać w kuchni. Od 50 lat niemiecka kuchnia ciągle się zmienia. Kebab lub kefte[1], pizza, pasta, suw- laki[2], tzatziki, gyros i kaczka po pekińsku, kiełbasa w sosie carry, dim sum[3] lub tapas[4], tom yam[5]lub barszcz, pierogi i sushi nie są już egzotyką w restauracjach i pubach w Niemczech. Każdy znajdzie dla siebie swoją ulubioną kuchnię i potrawę. Kuchnia niemiecka również jest szeroko reprezentowana, zwłaszcza w mniejszych miastach i na festiwalach wina albo piwa lub targach regionalnych. Białe kiełbaski i pierożki, schabowy po wiedeńsku, sałatka ziemniaczana, Leipzi- ger Allerlei[6], strucla z Drezna, tort wiśniowy ze Schwarzwaldu i, oczywiście, piwo niemieckie są znane na całym świecie. Potrawy z wieprzowiny, ziemniaków, kapusty kiszonej są uważane za tradycyjne niemieckie.
MENU
PRZYSTAWKI każda 3,50 €
Grillowany ser kozi z cukinią, oliwkami i pomidorami Kiełbaski białe z sałatką ziemniaczaną Łosoś z puree z grochu i cytryny
Kieszonka z fetą: pita z serem feta, sałatą, pomidorkami cherry i sosem
Tatar z żółtkami jaj, masłem i chlebem
ZUPY
Zupa gulaszowa 3,90 €
Zupa z makaronem z pietruszką i marchewką € 3,90 Zupa wołowa z pierożkami € 3,90 Zupa cebulowa z grzankami € 3,70 GŁÓWNE DANIA
Sznycel a la wiedeński[7] z wieprzowiny z ryżem lub ziemniakami z koperkiem € 9,90
Pierś z kurczaka w sosie śmietanowym z gorgonzolą z ziemniakami w rozmarynie € 13,90
Pieczony filet z sandacza na cytrynowym risotto € 14,90
Nadziewane szpinakiem gnocchi[8] z szynką i grana parmezanem € 9,50
DESERY
Deser lodowy z sosem czekoladowym 5,5 €
Strudel jabłkowy w pucharku[9] z czarnymi porzeczkami € 5,90 Talerz owoców € 4,90
W restauracji:
– Mam zarezerwowany stolik na nazwisko Nowak.
– Tu poproszę. Czy ten stolik może być?
– Tak, dobrze. Chciałbym od razu złożyć zamówienie.
– Czego Pan sobie życzy?
– Talerz zupy pomidorowej, sznycel wiedeński z frytkami, do tego sałatka pasterska.
– Coś do picia? Mamy duży wybór piwa, również własną markę piwa.
– Nie, dziękuję, poproszę wodę mineralną z cytryną.
– Kelnerze, poproszę o rachunek.
– Za to wszystko będzie 17,90 euro.
– Tu proszę, reszty nie trzeba.
Napiwek w Niemczech jest dobrowolną opłatą, zazwyczaj w restauracji wynosi około 10% sumy na rachunku, najlepiej płacony gotówką.
[1]Greckie pulpeciki z jagnięciny.
[2]Greckie szaszłyki z marynowanego w soku cytrynowym z pieprzem i oregano mięsa z baraniny lub kurczaka.
[3]Różnorodne chińskie przekąski, często smażone w głębokim tłuszczu albo zapiekane.
[4]Hiszpańskie przekąski do napojów, przyrządzane z warzyw, mięs, owoców morza, jajek.
[5]Tajska ostro-kwaśna zupa, zazwyczaj z krewetkami lub kurczakiem.
[6]Warzywne danie z Saksonii, podstawą jest zielony groszek, szparagi, grzyby smardze lub piestrzyce. Często dodają masło rakowe, inne warzywa, jak kalafior czy bób.
[7]Wiener Schnitzel może być tylko z cielęciny i jest zastrzeżonym daniem regionalnym, dlatego sznycle z wieprzowiny nazywają się Schnitzel Wiener Art.
[8]Rodzaj włoskich klusek na kształt kopytek.
[9]Rodzaj deseru składający się z kremu waniliowego, kompotu jabłkowego i kawałków strucli jabłkowej.