The stairs consist of two main parts, a flight with steps and a landing. Each step is composed of a tread and a riser. Depending on the number of flights of steps and their shape, there are one-, two- or multi-flight stairs, as well as arched, winder or spiral ones. There are also more complex staircase designs. In addition, the stairs can be classified according to:
– the static structure (e.g. freely sup- ported and cantilever stairs),
– the way they are done (e.g. stringer, slab, monolithic, prefabricated),
– the material they are made from (e.g. wood, steel, reinforced concrete).
Monolithic reinforced concrete stairs that are poured on site have many ad- vantages. They are stable, durable and one may simply adjust their design to their individual needs. They can be fin- ished with any type of facing materials such as gres, marble or ceramic tiles. The overall dimensions of the stairs are exactly defined by building regulations. Depending on the type and purpose of the building, they are as follows:
– the width of the flight – 0.80-1.40 m,
– the width of the landing – 0.80-1.50 m,
– the width of the step – 25-32 cm,
– the height of the step – 14-19 cm,
– the number of steps in a flight – 3-17 units.
A very important element of the stairs is a balustrade with handrails that has to be mounted steadily and cannot be lower than 1.20 m.
Columns serve as a structural support (usually vertical), that, like the load-bearing walls, transfer the loads of the building to the foundation. They are particularly important in buildings with the open and spacious interior, where there are generally not many partitions. The dimensions of the column and its shape (e.g. square, rectangular, round, T-shaped, lattice) depend on the load it is to bear, as well as on the type of material from which it is made (stone, brick, concrete, reinforced concrete, steel, wood). Columns are also decorative elements that function as an integral part of the interior creating shelves, alcoves, etc.
Binders and beams are the structural elements that may replace interior load- bearing walls. They transfer the loads directly from the roof and upper floors to walls and columns. Using binders, one can increase the span of the roof, thereby obtaining larger rooms. The cross section of the beams and binders depends on their load and span capacities. Beams and binders are made of wood, steel or reinforced concrete.
All the above-mentioned structural elements are usually made as prefabricated reinforced concrete units or are poured „wet” on site. Prefabrication allows us to shorten the time needed for constructing the building shell, eliminate shuttering and reinforcement work on site, as well as to get high-quality items. On the other hand, constructing these elements on site, we can design them individually, so that the beams and binders are hidden in the ceiling.
Magdalena Marcinkowska
GLOSSARY:
staircase [also stairway AmE, stairs] – schody
binder [also binding joist] – podciąg
span – tu: rozpiętość
storage hall – hala magazynowa
flight of stairs/steps – bieg schodów
step – tu: stopień
landing – tu: spocznik, podest
tread – tu: stopnica, podnóżek
riser – podstopnica
one-flight stairs [also straight/straight-flight stairs] – schody jednobiegowe
two-flight stairs [also half-landing stairs/dog-legged stairs] – schody dwubiegowe
arched stairs – schody wachlarzowe
winder stairs – schody zabiegowe
spiral stairs [also winding stairs] – schody kręte
cantilever stairs – schody wspornikowe
stringer – policzek schodów [stringer stairs – schody policzkowe]
to finish sth with sth – wykańczać coś czymś
facing material – materiał okładzinowy
gres tile [also milled rock tile] – płytka gresowa
balustrade [also banister/railing] – balustrada
handrail – poręcz
spacious – przestronny
T-shaped – teowy
lattice [also truss] – kratowy
alcove – wnęka
cross section – przekrój poprzeczny
prefabrication [also off-site fabrica- tion] – prefabrykacja
building shell – stan surowy
shuttering [also formwork] – prace szalunkowe, szalunki
reinforcement work – prace zbrojarskie, zbrojenie
Tłumaczenie
Od projektu do użytkowania: inne elementy konstrukcyjne budynku
Schody, słupy, belki i podciągi to elementy konstrukcyjne, które spełniają kluczową rolę w statyce i funkcjonalności budynku. Schody pełnią funkcję łącznika między poszczególnymi kondygnacjami. Słupy, belki i podciągi pozwalają na zwiększenie rozpiętości stropów, a tym samym wielkości pomieszczeń, ograniczając konieczność wykonania ścian nośnych.
Ma to szczególne znaczenie w przypadku wykonania różnego rodzaju hal (np. magazynowych, handlowych] oraz garaży [podziemnych, naziemnych, jedno- i wielokondygnacyjnych).
Schody składają się z dwóch głównych części: biegu ze stopniami oraz spocznika. Każdy stopień tworzy stopnica i podstopnica. Z uwagi na liczbę biegów oraz ich kształt wyróżniamy schody jednobiegowe, dwubiegowe, wielobiegowe, a także wachlarzowe, zabiegowe i kręte. Są też schody o bardziej złożonych układach. Schody klasyfikuje się dodatkowo w zależności od:
– układu statycznego (swobodnie podparte, wspornikowe),
– metody wykonania (policzkowe, płytowe, monolityczne, prefabrykowane, itp.),
– materiału, z którego są wykonane (drewniane, stalowe, żelbetowe, itp.).
Wiele zalet mają monolityczne schody żelbetowe, wylewane na budowie. Są stabilne, trwałe i mogą zostać zaprojektowane zgodnie z indywidualnymi potrzebami. Można wykończyć je dowolnymi materiałami okładzinowymi, jak choćby płytkami gresowymi, marmurowymi czy ceramicznymi. Zasadnicze wymiary schodów są ściśle określone przez normy prawa budowlanego. W zależności od rodzaju i przeznaczenia budynku są to:
– szerokość biegu – 0,80-1,40 m,
– szerokość spocznika – 0,80-1,50 m,
szerokość stopnia – 25-32 cm,
wysokość stopnia – 14-19 cm,
ilość stopni w 1 biegu – 3-17 szt.
Bardzo ważnym elementem schodów jest balustrada z poręczami, która musi być zamocowana stabilnie i nie może być niższa niż 1,20 m.
Słupy pełnią funkcję podpory konstrukcyjnej (najczęściej pionowej), która – podobnie jak ściany nośne – przenosi obciążenia budynku na fundamenty. Mają one szczególne znaczenie w budynkach z otwartym i przestronnym wnętrzem, gdzie na ogół nie ma wielu przegród. Wymiary słupa i jego kształt (np. kwadratowy, prostokątny, okrągły, teowy, kratowy) zależą od obciążenia, któremu ma on podlegać, a także od rodzaju materiału, z którego jest wykonany (kamień, cegła, beton, żelbet, stal, drewno). Słupy to także elementy dekoracyjne, które stanowią integralną część wnętrza, tworząc regały, wnęki, itp.
Podciągi i belki to elementy konstrukcyjne, które mogą zastąpić ściany nośne wewnętrzne. Przenoszą one obciążenia bezpośrednio ze stropu i wyższych kondygnacji na ściany i słupy. Dzięki zastosowaniu podciągów można zwiększyć rozpiętość stropu, uzyskując większe pomieszczenia. Przekrój poprzeczny belek i podciągów zależy od ich obciążenia oraz rozpiętości. Podciągi i belki wykonane są z drewna, stali lub żelbetu.
Wszystkie powyższe elementy konstrukcyjne wykonuje się najczęściej jako żelbetowe prefabrykaty lub też wylewane są „na mokro” na budowie. Prefabrykacja umożliwia skrócenie czasu realizacji stanu surowego, wyeliminowanie prac szalunkowych i zbrojarskich na budowie, a także uzyskanie wysokiej jakości elementów. Z drugiej strony, wykonanie tych elementów na budowie pozwala zaprojektować je indywidualnie tak, by belki lub podciągi były schowane w stropie.
