Construction stakeout
Staking out a building should be entrusted to an authorized surveyor. Driving stakes and batter boards in the right place, he or she will mark all the corner points of the building as well as the axes of load-bearing walls. In addition, the surveyor will establish the so-called benchmark, that is the elevation point equivalent to the “0” level of the building. It is usually marked on the nearest fixed item on the plot (a pole, tree or fence level). In some cases it is enough to measure off the distance from the plot borders specified in the development plan. All the surveying work has to be entered in the construction logbook by the surveyor.
Earthworks
We start them with removing a fertile soil layer (the so-called humus) and, in case of an uneven plot, also from the levelling of the ground. If there are high bushes or tress on the plot, you should remove them. In some cases, a permit from your local authority for felling is required. Then you can proceed to conduct the excavation for the building, either with the use of mechanical equipment (excavators, bulldozers) or manually, using simple tools (a shovel, spade, pickaxe). Its depth depends on the depth of the foundations. There are wide excavations or trenches. To protect the bottom of the excavation against rain, you should cover it with construction membrane.
Laying foundations
Before commencing on the foundation work, the site manager or geologist shall accept subgrade in order to check whether it meets the requirements for strip foundation. Strip and spread footings can be done without shuttering, just manually in cohesive soil. Nevertheless, formwork – both engineered and timber one – is a better solution, as it makes it easier to apply insulation later on.
Strip footings can be either concrete or reinforced concrete. The reinforced concrete strip foundations are most frequently used and require the reinforcement consisting of steel rods and stirrups connected by rebar tie wire. One may also use reinforcing welded mesh. The type of reinforcement is defined by the construction project. What is very important is the way the reinforcement is installed on site. Special attention should be given to the following aspects, overlapping the bars alongside each other, tying rods in the corners, as well as providing adequate thickness of the reinforcement coating. The reinforcement also has to be cleaned of soil, grease and oily liquids.
The finished formwork should be filled up with lean concrete of appropriate class. Its function is to level and stabilize the subgrade, as well as prepare a base for horizontal damp proof course. Right before concreting, timber formwork need to be drenched with water, while system formwork should be spread with suitable adhesive. After pouring, the concrete has to be vibrated by a poker vibrator, and then cured for about 7–14 days. Next, one can dismantle formwork, insulate the foundations, and cover them, for example with soil from the excavation or sand.
Magdalena Marcinkowska
GLOSSARY:
earthwork, earthworks – roboty ziemne
foundation – fundament, posadowienie (obiektu bud.)
construction/building stakeout/staking (out) – wytyczenie budynku
to entrust sth to sb – powierzyć coś komuś
stake – tu: palik, słupek
batter board – ława, ławica
benchmark – tu: reper, punkt odniesienia/niwelacyjny
elevation point – tu: punkt wysokościowy
fertile soil – żyzna ziemia
levelling of the ground – niwelacja terenu
bush [also shrub] – krzak, krzew
felling [also logging] – wycinka
excavation – tu: wykop[wide excavation – wykop szerokoprzestrzenny]
pickaxe – kilof
trench – wykop liniowy/wąskoprzestrzenny
strip foundation/footing – ława fundamentowa
spread foundation/footing – stopa fundamentowa
shuttering/formwork – deskowanie, szalunek
reinforced concrete – żelbetowy
stirrup – strzemię
rebar tie wire – drut wiązałkowy
reinforcement welded mesh – siatka zbrojeniowa zgrzewana
coating – tu: otulina
lean concrete – chudy beton
damp proof course – izolacja/warstwa przeciwwilgociowa
to concrete/to pour concrete – betonować/wylewać beton
poker vibrator – buława wibracyjna
to dismantle – rozbierać, rozmontowywać
Fot. M. Marcinkowska
Tłumaczenie
Od projektu do użytkowania: roboty ziemne i fundamenty
Jeżeli minęło siedem dni od zawiadomienia właściwego organu nadzoru budowlanego o rozpoczęciu budowy, możemy wreszcie przystąpić do wykonywania pierwszych prac budowlanych: wytyczenia budynku, robót ziemnych oraz fundamentów.
Wytyczenie budynku
Wytyczenie zarysu budynku w terenie należy powierzyć uprawnionemu geodecie. Wbijając paliki lub ławice we właściwe miejsce, wyznaczy on wszystkie naroża budynku oraz osie ścian nośnych. Ponadto geodeta wyznaczy tzw. reper, czyli punkt wysokościowy odpowiadający poziomowi „0” budynku. Zwykle zaznacza się go na najbliższym stałym elemencie na działce (słup, drzewo, poziom ogrodzenia). Niekiedy wystarczy domierzyć odległości od granic działki określonych w planie zagospodarowania. Wszelkie prace geodezyjne muszą zostać wpisane do dziennika budowy przez geodetę.
Roboty ziemne
Rozpoczynamy je od usunięcia warstwy ziemi żyznej (tzw. humusu), a w przypadku nierównej powierzchni działki – także od niwelacji terenu. Jeżeli na działce występują wysokie krzewy lub drzewa, należy je usunąć. W niektórych przypadkach wymagane jest zezwolenie z gminy na wycinkę. Następnie można przystąpić do wykonania wykopu pod budynek – albo za pomocą sprzętu mechanicznego (koparki, spycharki) albo ręcznie przy użyciu prostych narzędzi (łopaty, szpadla, kilofa). Jego głębokość zależy od głębokości posadowienia budynku. Wyróżnia się wykopy szerokoprzestrzenne lub liniowe. Aby zabezpieczyć dno wykonanego wykopu przed deszczem, należy przykryć go folią budowlaną.
Wykonanie fundamentów
Przed przystąpieniem do robót fundamentowych kierownik budowy lub geolog dokonuje odbioru podłoża gruntowego celem sprawdzenia, czy spełnia wymogi do posadowienia ław fundamentowych. Ławy i stopy fundamentowe można wykonać bez deskowania, po prostu ręcznie w gruncie spoistym. Niemniej jednak szalunki – zarówno drewniane, jak i systemowe – są lepszym rozwiązaniem, jako że łatwiej wykonać jest później izolację.
Ławy fundamentowe mogą być betonowe lub żelbetowe. Ławy żelbetowe są najczęściej stosowane i wymagają zbrojenia składającego się z prętów stalowych oraz strzemion połączonych za pomocą drutu wiązałkowego. Stosuje się także siatkę zbrojeniową zgrzewaną. Rodzaj zbrojenia ściśle określa projekt konstrukcyjny. Bardzo ważny jest sposób montażu zbrojenia na budowie. Szczególną uwagę należy zwrócić na następujące aspekty: łączenie prętów na długości na zakładkę, łączenie prętów w narożach, a także zapewnienie odpowiedniej grubości otuliny zbrojenia. Zbrojenie musi być oczyszczone z ziemi, smarów i tłustych cieczy.
Gotowe szalunki należy wypełnić chudym betonem o odpowiedniej klasie. Jego zadaniem jest wyrównanie i stabilizacja podłoża, a także przygotowanie podłoża pod izolację przeciwwilgociową poziomą. Przed samym betonowaniem szalunki drewniane powinny być zlane wodą, zaś systemowe – posmarowane odpowiednim preparatem adhezyjnym. Po wlaniu beton należy zawibrować przy pomocy buławy wibracyjnej, a później pielęgnować przez ok. 7–14 dni. Następnie można rozebrać szalunki, zaizolować fundamenty i zasypać je, na przykład ziemią z wykopu lub piachem.
