Pojęcie diagnostyki podłoża budowlanego zakłada podjęcie zaplanowanych, właściwych i skutecznych działań w zakresie procesu poznawczego, jakim jest rozpoznanie warunków gruntowo-wodnych, w celu zapewnienia niezawodności projektowanej konstrukcji w zadaniu posadowienia.
Postanowienia Eurokodu 7 [1, 2] są podstawą projektowania geotechnicznego w Polsce już od 15 lat, jednak sposób stosowania tych zapisów w praktyce jest ciągle często dyskusyjny, wybiórczy, a niewłaściwie powielany tworzy złe nawyki. Wynika to m.in. z uogólnień niektórych zapisów i wymagań oraz przyzwyczajeń związanych ze stosowaniem (nieraz w sposób nieuprawniony) dotychczasowych podejść z norm PN-B. Nieprawidłowa ocena warunków w podłożu to przewymiarowane rozwiązania (koszty), niekiedy błędy projektowe, skutkujące nierzadko awariami (czas), prowadzące do nieuzasadnionych roszczeń i konfliktów proceduralnych (koszty + czas). Prezentowane w artykule treści opierają się na sytuacjach rzeczywistych z budów, analizie treści opracowań i dokumentacji projektowych procedowanych w Instytucie Techniki Budowlanej oraz obserwacjach własnych. Podane wskazania i komentarze mają na celu przypomnienie i utrwalenie wymagań związanych z poprawnym rozpoznaniem i badaniem podłoża gruntowego według normy PN-EN 1997-2 [2] jako podstawa efektywnego projektowanie geotechnicznego.
>>> Projektowanie fundamentów na gruntach zanieczyszczonych organicznie
>>> Fundamentowanie w trudnych warunkach
>>> Rozpoznanie geotechniczne przed budową
dr hab. inż. Tomasz Godlewski, prof. ITB Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Konstrukcji Budowlanych, Geotechniki i Betonu
Planowanie i specyfikacja badań podłoża
Normy europejskie [1, 2] w zakresie badań podłoża (tzw. Eurokod 7) obejmują zagadnienia projektowania konstrukcji obiektów z uwagi na specyficzną grupę materiałów, jakimi są grunty będące podłożem budowlanym. Normy te mają delegację w Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane [3]. Po aktualizacji zapisów projekt techniczny powinien zawierać, w zależności od potrzeb, wyniki badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych. To stwierdzenie odsyła do dokumentu wykonawczego, jakim jest Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych [4], gdzie w zakresie rozpoznania warunków geotechnicznych podłoża jest bezpośrednie odwołanie do tych norm [1, 2].
W dalszej części artykułu:
Zakresy działań regulowanych przez Eurokod 7 (rozpoznanie oraz projektowanie)
Dobre praktyki w diagnostyce podłoża
Tab. Wskazówki praktyczne w zakresie poprawy jakości w procesie rozpoznania podłoża
Cały artykuł dostępny jest w numerze 11/2024 miesięcznika „Inżynier Budownictwa”.
dr hab. inż. Tomasz Godlewski, prof. ITB
Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Konstrukcji Budowlanych, Geotechniki i Betonu