Czy Polska będzie zielonym liderem Europy?

Obecnie w naszym kraju mamy 357 budynków [1] certyfikowanych w systemach LEED, BREEAM oraz 4 z francuskim odznaczeniem HQE. W ciągu roku odsetek zielonych budynków w Polsce zwiększył się o 32% [2]. Miano lidera należy do sektora biurowego, który obejmuje 70% takich budynków w kraju. Najlepiej widać to w stolicy, gdzie mamy 168 certyfikowanych obiektów. Na miasta regionalne przypada ich łącznie aż 189, co jest pozytywnym zjawiskiem [3]. Wiele wskazuje na to, że Polska w przyszłości może stać się liderem zrównoważonego budownictwa w tej części Europy.

Zielone budownictwo to już nie tylko moda. Wymogi rynku i oczekiwania konsumentów sprawiają, że postawa eco-friendly to nierzadko czynnik decydujący o wynajęciu lub zakupie przestrzeni. Zaplanowanie inwestycji zgodnie z najwyższymi standardami środowiskowymi i społecznymi przynosi wymierne korzyści nie tylko dla najemców, ale także dla najbliższego otoczenia – przy budowie ekologicznych obiektów tworzone są zielone przestrzenie zwiększające naturalną bioróżnorodność miejsca, stosowane są również materiały regionalne i surowce z recyklingu. Odpowiednie materiały budowlane dają m.in. gwarancję szczelności akustycznej i termicznej, przez co odczuwamy większy komfort. Zadbanie o zdrowie i wygodę dzięki najnowszym technologiom opłaca się wszystkim. Nie dziwi więc, że zielone budownictwo największą popularność zdobyło w segmencie biurowym. Produktywność i kreatywność pracowników przebywających w przestrzeniach biurowych z odpowiednim dostępem do światła dziennego i zieleni wzrasta nawet o 15% [4]. Odpowiednio dobrane materiały budowlane redukują także liczbę dni, w których pracownicy są nieobecni w pracy z powodu choroby. Co równie istotne, nie tylko specjaliści wyższej klasy wolą pracować w dobrze zaprojektowanych i przyjaznych przestrzeniach. Mając do wyboru standardowy obiekt zbudowany zgodnie z wymaganiami prawa budowlanego i zielony budynek, pracownicy wybiorą ten drugi, czyli certyfikowany, dający nawet o 30% więcej świeżego powietrza, większą powierzchnię z bezpośrednim dostępem do światła dziennego, wybudowany z poszanowaniem środowiska naturalnego. Z preferencji kadry dobrze zdają sobie sprawę pracodawcy – najemcy zielonych budynków. – Zdrowe i atrakcyjne środowisko pracy staje się przewagą umożliwiającą przyciągnięcie najlepszych talentów. Menedżerowie zauważają, że filozofia zrównoważonego rozwoju w miejscu pracy, w tym m.in. eko rozwiązania w budynku biurowym, pomaga im osiągać większą konkurencyjność na rynku, składającego się z wielu podobnych profilem pracodawców i docelowo przekłada się na lepszą kondycję finansową organizacji – podsumowuje Adam Targowski, menadżer ds. zrównoważonego rozwoju w Skanska Property Poland.

Fot. 1 Green Day – wrocławski projekt Skanska Property Poland, który otrzymał platynowy certyfikat LEED

Polska: po pierwsze, nie tylko Warszawa

Choć stosunkowo późno zaznajomiliśmy się w Polsce z pojęciem zrównoważonego budownictwa, to szybko nadrabiamy straty. Tylko w 2016 r. przybyło 108 inwestycji, które uzyskały certyfikat BREEAM lub LEED [5]. Tym samym Polska zajęła 4. miejsce wśród krajów europejskich pod względem liczby budynków poddawanych certyfikacji środowiskowej [6]. W badaniach Dodge Data & Analytics i United Technologies Corporation przeprowadzonych z udziałem World Green Building Council, spośród krajów regionu europejskiego zwrócono szczególną uwagę na Niemcy, Polskę oraz Wielką Brytanię. Szacuje się, że rozwój zielonego budownictwa będzie bardziej równomierny w Polsce niż w pozostałych dwóch krajach [7]. To zaskakująca informacja, głównie z uwagi na to, że to właśnie nasi zachodni sąsiedzi i Brytyjczycy są pomysłodawcami systemów certyfikacji ekologicznej (DGNB oraz BREEAM).

W Warszawie znajduje się aż 47% wszystkich certyfikowanych polskich budynków, a w samym województwie mazowieckim do 2016 r. powstało 165 takich projektów [8]. Nie oznacza to, że miasta regionalne pozostają w tyle. Drugie miejsce zajmuje Kraków z 34 certyfikowanymi budynkami. Trzecie należy ex aequo do Poznania i Wrocławia. W obu tych miastach są 22 zielone biurowce. Wrocławski budynek biurowy Green Day to jeden z trzech obiektów biurowych w stolicy Dolnego Śląska, który otrzymał platynowy certyfikat LEED, podobnie jak poznański Malta House. Przykładem godnym naśladowania jest Szczecin, pierwsze miasto w Polsce, które zdecydowało się na wprowadzenie ulgi podatkowej dla projektowanych zielonych obiektów (muszą one osiągnąć minimum poziom Gold w przypadku LEED lub Very Good dla BREEAM) [9].

Cieszy także to, że certyfikacją budynków zaczyna się interesować sektor publiczny. Krakowskiemu zespołowi budynków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego został przyznany certyfikat BREEAM na poziomie Excellent [10] -najwyższa klasa w tym systemie.

Fot. 2 Osiedle Mickiewicza – Skanska Residential Development Poland

Polska: po drugie biura, ale także mieszkania

249 certyfikowanych budynków w Polsce to obiekty biurowe [11]. Drugie miejsce zajmuje sektor magazynowy (25) [12]. Zdecydowanie rzadziej decydują się na ten krok właściciele przestrzeni hotelowych. Nowością w Polsce jest przyznawanie zielonych oznaczeń budynkom mieszkalnym – w tej chwili w kraju mamy tylko pięć takich osiedli. Tendencja jest odwrotna za granicą, gdzie czołowe organizacje certyfikujące przyznają nawet nagrody dla certyfikowanych inwestycji mieszkaniowych. W zestawieniu podsumowującym 2016 r. organizacja BREEAM wyróżniła londyński kompleks wiktoriańskich hali magazynowych, zlokalizowany w północnej części miasta, przekształcony w 15 mieszkań. W projekcie doceniono pomysły na oszczędność energii cieplnej i prądu. Budynek w swojej funkcjonalności i przystosowaniu do potrzeb osób niepełnosprawnych przewyższa ponadto standardowe wymogi względem m.in. osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Nad Wisłą pierwszą jak dotąd inwestycją mieszkaniową posiadającą certyfikat BREEAM jest warszawskie Osiedle Mickiewicza. – Wśród wymogów, jakie musiała spełnić inwestycja, by zdobyć certyfikat, było użycie materiałów budowlanych z niską zawartością lotnych związków organicznych, zastosowanie izolacji oraz oświetlenia umożliwiającego ograniczenie zużycia energii, montaż centralnego systemu zmiękczającego wodę i szereg innych funkcjonalnych rozwiązań, które wpłyną pozytywnie na komfort użytkowania obiektów. – mówi Agnieszka Luty-Wysiecka, menadżer zespołu zielonego i zrównoważonego budownictwa w spółce Skanska S.A., będącej generalnym wykonawcą inwestycji. Osiedle Mickiewicza spełniło też 100% wymogów certyfikacji pod kątem dostępności transportu – dodaje. Wszystko wskazuje na to, że takich osiedli będzie przybywać. Przedstawiciele Skanska Residential Development Poland zapowiadają, że poddadzą certyfikacji wszystkie swoje przyszłe inwestycje mieszkaniowe.

Budynki biurowe, hotele, nowoczesne osiedla – certyfikaty ekologiczne zdobywają coraz większą popularność w kolejnych sektorach rynku nieruchomości i, co cieszy szczególnie, także w mniejszych miastach poza Warszawą. Jeżeli za przykładami takich miast, jak Szczecin, pójdą inne aglomeracje, Polska ma szansę stać się zielonym liderem Europy. Musimy pamiętać o tym, że ulgi podatkowe dla inwestorów zwracających się ku zrównoważonemu budownictwu to nie jedyne korzyści płynące z tego podejścia do budowania. Przebywanie w zdrowych biurach czy mieszkaniach to wygrana nas wszystkich.