Zabezpieczenie antykorozyjne jest końcową operacją w procesie wytwarzania konstrukcji stalowych. Zdarza się, że decyzja o wyborze powłoki ochronnej podejmowana jest zbyt pochopnie i bez uwzględnienia jej skutków. W imię niewłaściwie pojmowanej oszczędności wybiera się rozwiązanie tańsze, nie licząc się z kosztami napraw, które mogą wystąpić już po kilkunastu miesiącach.
Zapewnienie skutecznej ochrony przed korozją powinno być przedmiotem znacznie wcześniejszych rozważań, podejmowanych przy warsztacie projektanta. Dlatego bardzo ważna jest znajomość różnych systemów antykorozyjnych wśród projektantów konstrukcji stalowych.
W praktyce często traktuje się zagadnienie ochrony przed korozją marginalnie i ogranicza do stosowania najpopularniejszych powłok malarskich. W ostatnich latach można zaobserwować pozytywną zmianę tego stanu, co wiąże się zapewne z wprowadzaniem standardów unijnych oraz jest wynikiem coraz większej wiedzy i świadomości korozyjnej inwestorów i projektantów konstrukcji. Coraz częściej sięga się do powłok metalicznych, a zwłaszcza cynkowych, które zapewniają najskuteczniejszą ochronę przed korozją w obojętnym chemicznie środowisku.
Cynkowanie ogniowe jest postrzegane jako proces uszlachetnienia stali, zapewniający wieloletnią trwałość konstrukcji. Jest sprawdzoną metodą ochrony stali przed korozją, jej zalety są jednak ciągle niedoceniane lub niewystarczająco znane. Ogniowa powłoka cynkowa, otrzymywana w procesie zanurzenia uprzednio chemicznie oczyszczonej konstrukcji w kąpieli ciekłego cynku, chroni przed korozją przez dziesiątki lat bez konieczności napraw oraz przy zachowaniu praktycznie niezmiennego wyglądu zewnętrznego.
Stosowanie konstrukcji stalowych ocynkowanych ogniowo zapobiega szybkiemu zużywaniu materiału i utracie jego właściwości nośnych, a więc przyczynia się do ochrony zasobów środowiska naturalnego. Poza tym ocynkowana stal podlega recyklingowi, nie zaśmieca środowiska i nie stanowi dla niego obciążenia.
Coraz częściej znany i akceptowany jest naturalny proces starzenia i matowienia początkowo srebrzystoszarej powłoki cynkowej. Decydujące znaczenie przy wyborze cynkowania odgrywa ekonomiczność i elastyczność tego rozwiązania w porównaniu do innych oferowanych na rynku zabezpieczeń antykorozyjnych. Jeśli występuje wymóg homogeniczności powierzchni lub trzeba zastosować powłokę o określonym kolorze, cynkowanie ogniowe doskonale można połączyć z malowaniem proszkowym lub hydrodynamicznym.
W przypadku obu tych procesów należy pamiętać, że warunkiem naniesienia powłoki malarskiej na podłoże ocynkowane jest jego jednorodność. Konieczne jest więc odpowiednie przygotowanie powierzchni ocynkowanej do malowania, na które składają się takie operacje, jak usunięcie nierówności i nadlewów cynku oraz wszelkich zanieczyszczeń.
Wymagania klienta są ekstremalnie duże, szczególnie w odniesieniu do systemów jednorodnych optycznie, jak powłoki malarskie natryskowe lub proszkowe. Wszelkie usterki, które mogą powstać w wyniku niewielkich uszkodzeń mechanicznych powłoki, są uznawane jako wizualne wady. Ich naprawy są widoczne i dewaluują wynik końcowy. Poza tym zmiana koloru powłoki malarskiej – szarzenie czarnych lub ciemnych odcieni, jak też blaknięcie odcieni błyszczących – uznawana jest za negatywne objawy starzenia.
{mospagebreak}
Odmiennie postrzegane są powłoki otrzymywane metodą cynkowania ogniowego. Powłoka cynkowa jest odporna na ścieranie, wysokie i niskie temperatury oraz promieniowanie UV i minimalizuje dzięki swoim właściwościom możliwość uszkodzeń. Usterki można łatwo naprawić i giną one w niejednolitej strukturze wyglądu powierzchni.
Wieloletnia trwałość powłoki bez konieczności renowacji oraz praktycznie niezmienny wygląd powodują, że cynkowanie ogniowe jest nie tylko najbardziej ekonomicznym wariantem ochrony antykorozyjnej, ale także stanowi ciekawy element architektoniczny, np. w przypadku wnętrz budynków wykonanych ze stali i szkła. Widoczne ocynkowane elementy stalowe, jak nośniki kabli, rury, kanały kablowe, elementy wsporcze i oddzielające, w istotny sposób kształtują atmosferę i charakter wnętrza.
Zastosowanie cynkowania ogniowego przynosi oszczędności rzędu 30% w stosunku do innych systemów antykorozyjnych przy zachowaniu ładnego wyglądu powłoki przez wiele lat. Naturalne matowienie początkowo błyszczącej szarej powłoki cynkowej nie narusza w sposób rzucający się w oczy wyglądu konstrukcji, ale raczej go uszlachetnia. Dobry projekt uwzględnia wiele aspektów, w tym przede wszystkim trwałość, skuteczność działania i wygląd, wskazując na konkretne materiały. W środowisku o umiarkowanym obciążeniu korozyjnym, jak np. atmosfera miejska, najkorzystniejszym wyborem okazuje się stal ocynkowana ogniowo.
Za cynkowaniem ogniowym jako dobrym rozwiązaniem antykorozyjnym przemawiają następujące fakty:
– wieloletnia trwałość powłoki antykorozyjnej bez potrzeby renowacji – średnio 30–50 lat,
– szybkość i precyzja – krótki czas wykonania powłoki, która zabezpiecza jednocześnie zewnętrzne i wewnętrzne powierzchnie wyrobu, krawędzie, wnęki i naroża,
– podwójna ochrona antykorozyjna – barierowa oraz elektrochemiczna,
– ochrona powierzchni stali przed uszkodzeniami mechanicznymi dzięki zróżnicowanej twardości poszczególnych warstw ogniowej powłoki cynkowej,
– nierozerwalne stopowe połączenie powłoki cynkowej ze stalą,
– technologia chroniąca środowisko naturalne,
– możliwość połączenia z powłokami malarskimi w tzw. systemie duplex.
MARIA SIEK
Polimex-Mostostal SA
Polskie Towarzystwo Cynkownicze
