Budynki samowystarczalne energetycznie, które przekraczają 800 m, czy obracające się za ruchem słońca domy pasywne stają się codziennością.
Wymogi prawne
Po raz pierwszy pojęcie zrównoważonego rozwoju pojawiło się w raporcie „Nasza wspólna przyszłość” opracowanym w 1987 r. przez Światową Komisję Środowiska i Rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych. Pod tym pojęciem określono „proces rozwoju, który dążąc do pełnego zaspokojenia potrzeb obecnego pokolenia, w żaden sposób nie zmniejszy potencjału rozwoju przyszłych pokoleń”.
Istotnym etapem w opracowaniu definicji zrównoważonego rozwoju była konferencja ONZ „Szczyt Ziemi” dotycząca środowiska i rozwoju w 1992 r. w Rio de Janeiro. Jednym z rezultatów konferencji było uchwalenie dokumentu określającego wytyczne związane z opracowywaniem i wdrażaniem lokalnych programów wprowadzających zasady zrównoważonego rozwoju.
W Polsce w 1990 r. został opracowany dokument „Polityka ekologiczna państwa”. Dokument ten został wprowadzony w życie uchwałą Sejmu RP z 10 maja 1991 r. W 2000 r. wprowadzono kolejny dokument – „Polska 2025 – Długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju”. W 2010 r. powstał komunikat „Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu”. Jednym z priorytetów tej strategii jest rozwój zrównoważony budownictwa. Obecnie w Polsce obowiązującym dokumentem jest „Polityka ekologiczna państwa w latach 2009–2012 z perspektywą do roku 2016”. Powołując się na zapisy w konstytucji, dokument ten zwraca szczególną uwagę na przestrzeganie zasad zrównoważonego rozwoju zgodnie z art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W dokumencie tym zostały opisane główne zasady i rozwiązania technologiczne w zakresie ochrony środowiska [1].
Rys. 1 Powiązanie budownictwa zrównoważonego z innymi dziedzinami (opracowanie własne)
Cechy budynków
Budynek zrównoważony pod względem ekologicznym powinno charakteryzować:
– ograniczenie materiałów budowlanych zmniejszających zasoby naturalne ziemi (zużycie zasobów naturalnych),
– ograniczenie zużycia energii przy wznoszeniu budynku oraz przy jego eksploatacji,
– przy wznoszeniu budynku użycie materiałów z recyklingu lub możliwość ponownego wykorzystania zastosowanych materiałów,
– maksymalne wykorzystanie światła dziennego do oświetlenia pomieszczeń,
– minimalizacja ingerencji (oddziaływania) na otoczenie,
– zastosowanie regionalnych materiałów,
– ograniczenie strat ciepła, np. przez zastosowanie nowoczesnych materiałów i technologii.
Ocenę zrównoważoności obiektów budowlanych można dokonywać na podstawie normy PN-EN 15643, która podaje wymagania techniczne, funkcjonalne oraz środowiskowe, socjalne i ekonomiczne budynków. Certyfikacja ekologiczna ma charakter dobrowolny, zakres oceny obejmuje przede wszystkim charakterystykę ekologiczną budynku i zazwyczaj składa się z wielu kryteriów.
W celu realizacji budynków spełniających wymagania zrównoważonego rozwoju podstawowe założenia należy uwzględnić już na etapie wstępnych analiz. Zarówno w fazie projektowania, jak i wykonawstwa należy spełnić wymagania stawiane budynkom zrównoważonym pod względem ekologicznym.
Rys. 2 Różnice w klasyfikacji budynków wysokich na świecie (opracowanie własne)
Podział budynków wysokich
Nie ma w literaturze jednoznacznego określenia, czym jest budynek wysoki – ponadto nazewnictwo to stosuje się w różnorodnie w zależności od rejonu świata.
W Polsce za budynek wysoki uznaje się taki sięgający 25–55 m, a powyżej 55 m jako wysokościowy. W pozostałej części Europy budynek wysoki wyróżnia się po przekroczeniu 90–100 m, w Ameryce zaś od 100 do 120 m wysokości [2].
Jednak wszystkie te granice są umowne. Rozróżnia się wiele rodzajów konstrukcji budynków wysokich, w zależności od sposobu przekazywania obciążeń, sztywności przestrzennej oraz schematu statycznego. Zostaną one wymienione i zilustrowane przykładami wg [2]:
– Układ ramowy – stworzony przez elementy płaskie lub przestrzenne, które składają się z belek sztywno połączonych ze słupami, może być wykonywany zarówno ze stali, jak i z żelbetu. W takim układzie każdy element pod obciążeniem współpracuje z innymi, a sztywność przestrzenna budynku zachowana jest dzięki sztywnym połączeniom w węzłach ram. Przykładem konstrukcji o systemie ramowym jest Tokio Marine Plaza w Osace.
– Układ trzonowy – projektowany w budynkach mających najwyżej 60 kondygnacji. Trzon w konstrukcji budynku wysokiego pełni bardzo ważną funkcję zarówno użytkową, jak i konstrukcyjną i ze względu na to najczęściej umieszczany jest symetrycznie, w sercu budynku, a jego geometria jest zbliżona do tej reprezentowanej przez budynek. Zdarzają się jednak projekty przewidujące niesymetryczne ułożenie trzonu, jego podział na kilka części, a czasami nawet umieszczenie go poza obrysem budynku. Wszystko zależy od wizji architekta i konstruktora, który będzie umiał wcielić tę wizję w życie. Systemy trzonowe mogą być żelbetowe lub stalowe, ale coraz częściej stosuje się rozwiązania mieszane. Przykładem budynku o konstrukcji trzonowej jest Turning Torso w Malmo.
– Układ typu „trzon w trzonie” – układ przejściowy pomiędzy trzonowym a powłokowym, konstrukcja powłoki zewnętrznej jest połączona z trzonem wewnętrznym, tworząc tym samym jeden układ przestrzenny. Takie systemy są najczęściej stosowane w budynkach o wysokościach sięgających 180–300 m [2]. Zadaniem tego układu jest zwiększenie sztywności budynku (zmniejszenie wychyleń) dzięki rozłożeniu obciążeń na elementy składowe, czyli trzon i powłokę zewnętrzną. W budynkach wysokich trzon jest bardzo wiotki i nie jest w stanie przenieść wszystkich obciążeń poziomych, dlatego tak ważne jest, aby mogła je przenieść konstrukcja znajdująca się w ścianach zewnętrznych. Przykładem budynku o takim układzie jest First Interstate World Center w Los Angeles.
– Układ powłokowy – struktury, w których główne obciążenia przenosi powłoka zewnętrzna budynku, której trzon nie jest w stanie w znacznym stopniu odciążyć, bo jest zbyt wiotki – takie rozwiązania stosuje się w budynkach o 60–100 kondygnacji [2]. Bardzo często założenie, że powłoka zewnętrzna będzie głównym ustrojem nośnym, skutkuje koniecznością jej usztywnienia – przykładem może być dodatkowe skratowanie pól zewnętrznych, zastosowanie sztywnych połączeń i słupów lub zagęszczenie siatki słupów w obszarze rzutu. Wadą takiego rozwiązania jest to, że nie wpływa ono korzystnie na wygląd budynku i może ograniczać dopływ naturalnego światła – dlatego w czasach, gdy królują całkowicie przeszklone ściany osłonowe, taki układ konstrukcyjny nie jest zbyt popularny. Przykładem budynku o takim systemie konstrukcyjnym były bliźniacze wieże World Trade Center w Nowym Jorku.
– Megastruktura – ustrój złożony z bloków modularnych, wykonywanych jako konstrukcje stalowe o zagęszczonej siatce słupów. Charakterystyczna dla tych systemów jest rezygnacja z wewnętrznych trzonów, co skutkuje znacznym powiększeniem rozpiętości i grubości stropów. Taki układ konstrukcyjny wykonywany jest w najwyższych wieżowcach i ma na celu znaczne usztywnienie konstrukcji. Modelowym przykładem takiego rozwiązania jest budynek Sears Tower w Chicago.
– System megakolumn – ze względu na to, że układ powłokowy może wpływać niekorzystnie na wygląd elewacji, a megastruktury potrzebują stosunkowo dużej powierzchni zabudowy, konstruktorzy starali się wymyślić nowy układ konstrukcyjny dla najwyższych budynków. Tak powstał układ megakolumn umieszczonych na obrysie zewnętrznym budynku, współpracujących z masywnym trzonem – daje on możliwość przeszklenia elewacji przy jednocześnie dużej sztywności. Megakolumny mają najczęściej konstrukcję skrzyń stalowych dużych rozmiarów, które za pomocą pasów kratownicowych są połączone z trzonem budynku i ze sobą nawzajem. Przykładem budynku zbudowanego w takim systemie konstrukcyjnym jest Taipei 101 na Tajwanie.
– Systemy niekonwencjonalne – istnieje wiele budynków, których układ konstrukcyjny nie wpisuje się w żaden z wymienionych wyżej – mówimy wtedy o układzie niekonwencjonalnym. Czasami wynika on z pomysłu architekta, do którego konstruktor musi dopasować układ konstrukcyjny, a czasami z uwarunkowań na miejscu budowy.
Poniżej przykłady budynków zrealizowanych według zasad budownictwa zrównoważonego.
Shanghai Tower
Shanghai Tower to wieżowiec, którego budowa rozpoczęła się w 2009 r., a kończy w tym roku w Szanghaju w dzielnicy Luijazui. Shanghai Tower (650 m) jest trzecim z tria wysokich budynków usytuowanych w sercu Szanghaju – jego sąsiadami są Jin Mao Tower oraz Shanghai World Financial Center.
Wieża ma 121 pięter i różnorodne przeznaczenie mające uczynić ją „wertykalnym miastem” [5], co oznacza, że w jej wnętrzu znajdą się biura, hotele, restauracje i sklepy, a także podniebne ogrody, które mają zbliżyć użytkowników do natury. Warto wspomnieć, że tereny zielone w Shanghai Tower zajmują aż 33% miejsca (taki był wymóg postawiony twórcom przez samorząd Szanghaju), co ma sprawiać, że krajobraz będzie nawiązywał do historii Chin, gdzie główną rolę odgrywały świątynie, wieże i pałace otulone ogrodami. W zamyśle architektów ogrody mają zachęcić użytkowników do przebywania w otoczeniu natury [5].
Fot. 1 BudowaShanghai Tower, marzec 2014 r. Budynek kryje dziewięć wewnętrznych atriów (Wikipedia, fot. Qilei Cai)
Główną ideą, która przyświecała projektantom Shanghai Tower, było maksymalne zrównoważenie projektu, a także osiągnięcie oceny Gold wg certyfikacji LEED oraz trzech gwiazdek wg China Green Building [6]. W budynku zaplanowano zmniejszenie zużycia wody o 40% oraz zużycia energii o 21% [6], dużym osiągnięciem zrównoważonych strategii przewidzianych w Shanghai Tower jest redukcja emisji dwutlenku węgla o 34 000 ton rocznie [6]. System HVAC oferuje zewnętrzne monitorowanie dostaw powietrza, poziomu dwutlenku węgla oraz stężenia dymu tytoniowego.
Pierwszym ważnym pomysłem zrealizowanym przez projektantów jest skręcenie fasady wieży, tak aby zredukować obciążenie od wiatru, który jest w tych rejonach bardzo porywisty, a często występują nawet tajfuny. Badano wiele możliwości skrętu, ale testy w tunelu aerodynamicznym jako najbardziej optymalny wykazały skręt o 120o [6].
Poza skrętem i asymetrią wieży zastosowano formę zwężającą się ku górze, a także zaokrąglone narożniki, co również pomogło w redukcji obciążeń od wiatru (ostatecznie o 24%). Pomysły te pozwoliły na 32-procentowe zmniejszenie [5] kosztów materiałów dzięki prostszej i lżejszej konstrukcji wieży.
Druga kwestia to stacja uzdatniania wody, która poddaje recyklingowi „szarą wodę”, oraz używanie wody opadowej (zbieranej w dużej mierze z parapetów w kształcie lejków i transportowanej kanalikami do zbiorników retencyjnych) do nawadniania oraz spłukiwania toalet. System posiada stacje uzdatniania wody w wieży, części handlowo-usługowej (podium) oraz na poziomie piwnicy w celu zmniejszenia energii potrzebnej do pompowania wody.
Następny ważny pomysł na zrównoważenie energetyczne to dwie instalacje chłodnicze umiejscowione na dwóch wysokościach budynku, co również znacznie redukuje energię wymaganą do transportu wody lodowej przez pompy obiektu.
Kolejne rozwiązanie to systemy kogeneracjio mocy 2200 kW wykorzystujące jako paliwo gaz ziemny, zapewniające zarówno energię elektryczną, jak i ciepło w obszarze niskich stref. System zapewnia miejscowo generowaną moc, co ma tę zaletę, że zmniejsza zużycie energii źródła, a także emisję dwutlenku węgla dzięki wykorzystywaniu czystego spalania gazu ziemnego zamiast węgla o wysokiej zawartości siarki. Do zasilania ogrzewania i systemu podgrzewania wody wykorzystywana jest para pod wysokim ciśnieniem wytwarzana w instalacjach.
Bahrain World Trade Center
Bahrain World Trade Center to kompleks dwóch bliźniaczych wieżowców wybudowanych w 2008 r. w centralnej dzielnicy biznesowej miasta Manama w Bahrajnie. Dwie 46-kondygnacyjne wieże biurowe w kształcie żagli o wysokości 240 metrów każda obsługują trzy turbiny wiatrowe o średnicy 29 m. [4] Budynek uzyskał w 2008 r. nagrodę dla „Najlepszego budynku wysokiego Środkowego Wschodu i Afryki” od organizacji CTBUH (Council on Tall Buildings and Urban Habitat) i był pierwszym budynkiem na świecie, w którego konstrukcji umieszczono turbiny wiatrowe.
Trzy turbiny wiatrowe zostały zintegrowane w budynku do produkcji energii elektrycznej, a ich osie poziome są montowane słupowo i obrócone w kierunku wiatru, zwiększając tym samym wydajność energetyczną. Kształt wieży został zaprojektowany do przechwytywania i przelewania wiatru pomiędzy wieżami, aby prawidłowo ukierunkowywać wiatr.
Fot. 2 Bahrain World Trade Center (Fotolia, fot. philipus)
Bahrain World Trade Center nie był planowany jako budynek o niskiej emisji dwutlenku węgla (według europejskich i światowych standardów). Jednak, niezależnie od turbin wiatrowych, zawiera wiele rozwiązań, które powodują zmniejszenie tej emisji oraz działanie budynku przyjazne środowisku. Najważniejsze z nich wg [4]:
– Przestrzenie buforowe pomiędzy środowiskiem zewnętrznym a powietrzem wewnętrznym, które mają wpływ na zmniejszenie temperatury powietrza i ograniczenie przegrzewania pomieszczeń.
– Zastosowanie na dachu głębokiego pokrycia żwirem, co zapewnia ochronę przed promieniowaniem ultrafioletowym i nagrzewaniem się powierzchni dachu.
– Balkony na pochyłych elewacjach ze zwisem (strop balkonu przedłużony i zagięty) dla zapewnienia zacienienia.
– W przypadku gdy cień nie jest zapewniony, zastosowano wysokiej jakości szkło o niskim współczynniku przepuszczania, żeby zminimalizować zyski słoneczne.
– Otwierane okna o niskiej przenikalności, aby umożliwić wentylację naturalną zamiast mechanicznej zimą.
– Zwiększona izolacja cieplna nieprzezroczystych elementów.
– Zmiana objętości pompowanej zimnej wody, tak aby można było pompować ją przy znacznie mniejszej mocy pompy niż w przypadku konwencjonalnych systemów, w których pompuje się wodę o stałych objętościach.
– Energooszczędne, wysoko efektywne i o wysokiej częstotliwości oświetlenie fluorescencyjne ze sterowaniem obszarowym.
– Dwa systemy odwadniające, które segregują odpady i nieczystą wodę, a także pozwalają na recykling „szarej wody”.
– Podwójny strumień wody w WC i elektroniczne krany z ogranicznikami przepływu nadmiaru wody.
– Baseny odbijające promienie słoneczne przy wejściach do budynku, aby zapewnić lokalne chłodzenie wilgotnym powietrzem.
– Rozległy krajobraz zmniejszający poziom albedo (wielkość wskazująca, jaka część padającego światła zostaje przez powierzchnię ciała odbita wg [7]), redukuje emisję dwutlenku węgla i zacienia parking.
– Zasilane energią słoneczną latarnie oświetlające drogi wewnętrzne oraz chodnikowe oprawy świetlne.
Pearl River Tower
Pearl River Tower to 310-metrowy budynek, którego budowa zakończyła się w 2012 r., po sześciu latach od rozpoczęcia. Wieżowiec znajduje się w południowych Chinach w mieście Kanton, które jest najbardziej zanieczyszczonym miastem w Chinach i stanowi główny cel inicjatyw proekologicznych rządu [10]. Wieżowiec został zaprojektowany przez pracownię SOM (Skidmore, Owings & Merill) na zlecenie jednej z największych firm w Kantonie, a mianowicie Guadong Tobacco Company, która jest częścią Chinese National Tobacco Company.
Projektanci postawili sobie za cel stworzenie najbardziej energooszczędnego na świecie, superwysokiego budynku. Chcieli to osiągnąć, trzymając się „nettozerowego” zużycia energii przez budynek, co oznacza, że nie będzie on wymagał wzrostu wspólnotowych potrzeb wytwarzania energii podczas swej eksploatacji [3].
Ostatecznie względy ekonomiczne i wyzwania regulacyjne spowodowały modyfikacje pierwotnego projektu i nie spełnia on „nettozerowego” standardu energetycznego. Mimo to całokształt technologii wykorzystywanych w Pearl River Tower stawia ten budynek, wg wielu źródeł, nadal na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o najbardziej energooszczędne wolno stojące, superwysokie budynki na świecie, a przewidywana redukcja zapotrzebowania na energię w porównaniu z równoważnym budynkiem bez tych technologii wynosi 58% [3].
Fot. 3 Pearl River Tower (Wikipedia, fot. Bradwilkins)
Pierwszym z innowacyjnych pomysłów projektantów, który został zaniechany w ostatecznym projekcie, to mikroturbiny. W projekcie było założone wykorzystanie 50 mikroturbin o ponad 80% sprawności, spiętych w łańcuchy, aby wytwarzać ponad 3 MW mocy.
Technologie użyte w budynku to m.in. obudowa zewnętrzna od strony północnej i południowej, którą jest wentylowany od wewnątrz system ściany składający się z podwójnie szklonego izolowanego zestawu szybowego. W jego wnęce jest bezsilnikowa 50-milimetrowa perforowana srebrna żaluzja pionowa, której położenie ustalane jest za pomocą fotokomórki śledzącej pozycję słońca i podłączonej do systemu zarządzania budynkiem (BMS), który tak aktywuje jej pozycję, aby zapewnić komfort użytkowania. Ściana ta będzie wewnętrznie wentylować mechanicznie każde piętro. Co ciekawe, fasada na stronach wschodniej i zachodniej różni się od północnej i południowej – jest wykonana z potrójnie oszklonej szyby, pomagającej izolować wnętrze budynku. Tak zintegrowany zespół fasad zapewnia wyjątkową wydajność cieplną i wysoką przenikalność wizualną. Duża przenikalność wizualna umożliwia zwiększenie zbiorów światła dziennego, co pozwala na zmniejszenie ilości sztucznego oświetlenia przestrzeni oraz zachowanie rozległej widoczności, nawet wtedy gdy rolety są całkowicie zamknięte (dzięki perforacjom w strukturze).
Kolejnym pomysłem było dopuszczenie przepływu powietrza w budynku, dzięki czemu zmniejszone zostały obciążenia konstrukcji: uzyskano zmniejszenie zużycia ilości stali i betonu w celu zapewnienia stateczności budynku. Budynek posiada cztery duże otwory, ok. 3 x 4 m [8], które funkcjonują jako odciążające zawory dla budynku i w których mieszczą się pionowe turbiny wiatrowe zdolne do wykorzystania efektu obu dominujących kierunków wiatru z nieznaczną utratą sprawności.
Ostatnim kluczowym pomysłem wykorzystanym przy projektowaniu budynku było włączenie ogniw fotowoltaicznych w jego konstrukcję, dzięki czemu są one integralną częścią obudowy budynku, a nie tylko elementem dodatkowym. Takie rozwiązanie nazywane jest zintegrowanym budowaniem fotowoltaicznym (BIPV) i jest coraz bardziej rozpowszechniane na świecie. Moduły fotowoltaiczne na Pearl River Tower mają podwójną funkcję na elewacji budynku – jako spandrele i generator prądu. Na podstawie badań stwierdzono, że zastosowanie komórek PV może być wydajne, jeżeli są stosowane tylko na niektórych częściach powłoki budynku. Rozkład BIPV jest bezpośrednio powiązany z tym, gdzie można zoptymalizować energię słoneczną oferowaną przez słońce.W Pearl River Tower ogniwa znajdują się asymetrycznie na poziomie dachu w celu osiągnięcia jak najlepszych wyników. Warto dodać także, że system zapewnia nie tylko zasilanie dla budynku, ale również działa jako ochrona przed słońcem dla części budynku najbardziej narażonej na negatywne skutki promieniowania słonecznego.
Green Towers – Polska, Wrocław
Pierwszym biurowcem w Polsce, który otrzymał certyfikat ekologiczny LEED na poziomie Platinum, jest Green Towers we Wrocławiu. Wszystkie rozwiązania łącznie z lokalizacją obiektu, transportem i składowaniem materiałów wykonywane były zgodnie z założeniami systemu certyfikacji LEED.
Jest to kompleks biurowy składający się z dwóch budynków o wysokości 30 m. Powierzchnia użytkowa wynosi ok. 23 000 m2. Wprowadzono w nim nowoczesne technologie, zastosowano między innymi:
– System zarządzania budynkiem BMS.
– Maksymalne wykorzystanie światła dziennego (większość fasad stanowi wysokiej jakości oszklenie doświetlające wnętrza, ale zapobiegające ich przegrzaniu).
– Nowoczesny system okablowania w podłodze.
– Nowoczesne systemy wentylacji i ogrzewania zapewniające optymalną wilgotność i komfort użytkowników.
– System klimatyzacji oparty na czterorurowych klimakonwektorach wyposażonych w energooszczędne silniki.
– Materiały wysokiej jakości.
– Wprowadzono indywidualną kontrolę temperatury i nawiewu powietrza.
– Kontrolę wilgotności.
– System stałego monitoringu.
– Rozwiązanie polegające na wykorzystaniu ciepła z biurowca w celu ogrzania garaży.
– Energooszczędny system oświetlenia.
Fot. 4 GreenTowers, Wrocław
Ważnym aspektem ekologicznym było wykorzystanie odpowiedniej flory, która nie wymaga intensywnego podlewania, co pozwala m.in. na oszczędność wody. Zgodnie z wymogami systemu budynek zrealizowany został w jasnej kolorystyce umożliwiającej ograniczenie nagrzewania obiektu, są to kolory odbijające promienie słoneczne.
Andersia Tower – Polska, Poznań
Andersia Tower to ponad 100-metrowy obiekt biurowo-usługowo-hotelowy z przestrzenią biurową klasy A stanowiący część zabudowy na placu Andersa w Poznaniu. W sąsiedztwie Andersia Tower stoi kolejny wieżowiec Poznań Financial Center oraz 4-piętrowy Poznań Business Center.
Inwestor oraz projektanci budynku nie postawili sobie za cel wysokiego stopnia zrównoważenia i ekologicznych rozwiązań, mimo to jednak budynek spełnia wiele wymogów współczesnego budownictwa zrównoważonego.
Najważniejszym elementem energooszczędnym tego budynku jest specjalny system kurtynowych szkieletowych ścian osłonowych z profili aluminiowych. Zostały one specjalnie zaprojektowane przez firmę Hueck Polska dla celów tej inwestycji, aby spełnić wymagania konstrukcyjne, technologiczne oraz obniżyć koszty budowy. Zastosowane przeszklenie elementowe osiąga izolacyjność termiczną rzędu Ur = 1,1 [W/m2 · K], a specjalny system uszczelnienia wykonywany na sucho zachowuje te parametry, ponadto pozwalał na prowadzenie prac niezależnie od pogody bez utraty jakości uszczelnień [12]. Ważna jest też minimalizacja odpadów produkcyjnych na skutek optymalizacji profili, co przyczynia się do mniejszego zanieczyszczenia środowiska.
Fot. 5 AndersiaBusiness Center, Poznań (fot. B. Ksit)
Ponadto budynek zaopatrzony jest w nowoczesne systemy monitoringu, ochrony przeciwpożarowej oraz elektrycznego dozoru kluczy. Także w trakcie eksploatacji budynku wprowadzane są ulepszenia związane z ekologiczną polityką, a mianowicie zastosowany został system uzdatniania wody pozwalający na picie wody bezpośrednio z ujęć oraz zapobiegający powstawaniu osadów i bakterii w instalacjach, co obniżyć ma koszty eksploatacji instalacji oraz podgrzewania ciepłej wody. Obsługa stosuje także biodegradowalne torby na pranie oraz oferuje przyjazne środowisku kosmetyki. Wszystkie te działania składają się w spójną całość polityki proekologicznej zarządcy biurowca.
Podsumowanie
Niezaprzeczalnie budownictwo wysokie zrównoważone ekologicznie to przyszłość budownictwa. W miastach jest coraz mniej przestrzeni, więc trzeba piąć się w górę, a środowisko naturalne jest w ten sposób chronione. W Polsce budynki wysokie wyposażone w nowoczesne technologie nie są tak spektakularnymi rozwiązaniami i tak przyjazne środowisku jak np. w Chinach.
dr inż. Barbara Ksit
inż. Magdalena Waltrowska
Politechnika Poznańska
Bibliografia
1. T. Błaszczyński, B. Ksit, B. Dyzman, Budownictwo zrównoważone z elementami certyfikacji energetycznej, Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne, Wrocław 2012.
2. I. Cała, A. Pawłowski, Budynki wysokie, Oficyna Wydawnicza PWN, Warszawa 2006.
3. R.E. Frechette, R. Gilchrist, Towards Zero Energy: A case study of the Pearl River Tower, CTBUH Journal, 2008.
4. Sh. Killa, R.F. Smith, Harnessing Energy in Tall Buildings: Bahrain World Trade Center and Beyond, CTBUH Technical Paper, 2008.
5. J. Xio, D. Poon, D.C. Mass, Case Study: Shanghai Tower, CTBUH Journal, 2010, Issue III.
6. Gensler, Gensler Design Update: Shanghai Tower, Gensler Publications, 2010.
7. Słownik wyrazów obcych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980.
8. http://arkideias.files.wordpress.com/2012/04/bahrain-wtc.jpg
9. http://dolny-slask.org.pl/foto/3571/3571375.jpg
10. http://www.iaacblog.com/selfsufficientbuilding/files/2011/01/Yashaswini-Case-studies.pdf
11. http://skyscrapercenter.com/shanghai/shanghai-tower/
12. http://www.swiat-szkla.pl/konferencja-techniczna1/5376-andersia-tower-poznan.html
13. http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Pearl_River_Tower_ (Guangzhou,_China)_indexxrus.JPG
