Budowa Informatycznego Systemu Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami weszła w etap tworzenia szczegółowych map terenów zagrożonych powodzią.
Obecnie intensywnie pracujemy nad tworzeniem skomplikowanych modeli hydraulicznych rzek, aby „wlać” do nich wodę powodziową i wyliczyć, które tereny zostaną zalane, także w przypadku przerwania obwałowań. Prace są bardzo trudne, gdyż, aby je wykonać, musimy otrzymać dane geodezyjne. Ścisła współpraca z Głównym Urzędem Geodezji i Kartografii pozwala na realizację prac w zaplanowanych terminach. Zakończenie podstawowych prac nad mapami zagrożenia powodziowego planujemy do końca 2013 r., natomiast w pełni funkcjonalny system informatyczny będzie dostępny dla wszystkich zainteresowanych zgodnie z planem, czyli w grudniu 2014 r.– poinformował podczas spotkania z dziennikarzami Janusz Wiśniewski, p.o. prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej. KZGW jest liderem konsorcjum budującego system, który w ciągu kilku najbliższych lat zupełnie zmieni sposób podejścia do ochrony przed powodzią, ukierunkowując je na ograniczanie strat.
To jeden z najnowocześniejszych tego typu systemów w Europie. Po jego uruchomieniu, każdy uzyska łatwy i bezpłatny dostęp do informacji, w jakim stopniu jego okolica narażona jest na występowanie powodzi. Informacje te pomogą np.: w wyborze bezpiecznego miejsca do osiedlenia się. Dzięki systemowi władze lokalne będą dokładnie wiedzieć, gdzie na swoim terenie mogą spodziewać się sytuacji kryzysowych, będą mogły np.: ograniczać na nich możliwość zabudowy lub wprowadzić odpowiednie wymogi budowlane, ograniczające straty w przypadku powodzi. Władze i służby ratunkowe uzyskają też bezcenną wiedzę, gdzie w przypadku powodzi pomoc będzie najpotrzebniejsza – powiedział Janusz Wiśniewski.
Obecnie w ramach budowy systemu przygotowywane są specjalne, szczegółowe mapy zagrożeń dla rzek o dużym zagrożeniu powodziowym. Ich opracowanie wymaga zgromadzenia ogromnych ilości danych, szczególnie geodezyjnych, ale także z zakresu hydrologii, opracowania modeli matematycznych, przeprowadzenia odpowiednich symulacji, określenia wartości infrastruktury oraz wyliczenia strat w przypadku wystąpienia powodzi.
Fot. Adrian Richter
W pracach uczestniczą najlepsi eksperci w swoich dziedzinach. Dane hydrologiczne zebrał i opracowuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Budową modeli matematycznych i wykonaniem map zagrożeń powodziowych i map ryzyka powodziowego zajmują się centra modelowania powodziowego IMGW-PIB. Także mapy zagrożeń meteorologicznych i innych zagrożeń to dzieło Instytutu. Główny Urząd Geodezji i Kartografii odpowiada za pozyskanie i dostarczenie danych geodezyjnych – numerycznego modelu terenu, bazy danych topograficznych i ortofotomap. Instytut Łączności zinwentaryzował wszystkie systemy informatyczne, z którymi może lub powinien współpracować system ISOK. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa pełni rolę doradcy i konsultanta w sprawach bezpieczeństwa. Projektem zarządza i koordynuje prace oraz odpowiada za metodyki wykonania i konsultacje merytoryczne – Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej– wyjaśnił zadania poszczególnych uczestników konsorcjum prezes Janusz Wiśniewski.
Podstawowa część projektu zakończy się w grudniu 2013 r. Kolejny rok potrwa budowa i wdrożenie systemu informatycznego, który umożliwi skonsumowanie opracowanych w projekcie ISOK produktów. System będzie odpowiedzialny za udostępnienie tych produktów zarówno społeczeństwu, jak i decydentom i służbom operacyjnym ochrony przeciwpowodziowej– dodał Janusz Wiśniewski.
Produkty ISOK posłużą do wykonania następnej fazy strategicznej ochrony przeciwpowodziowej – opracowania szczegółowych planów zarządzania ryzykiem powodziowym dla dorzeczy (Wisły i Odry) oraz szczebla niższego – dla poszczególnych zlewni. Plany, zgodnie z dyrektywą UE i ustawą Prawo wodne, muszą być opracowane do końca 2015 r., i znajdą się także w systemie informatycznym ISOK.
Projekt „Informatycznego Systemu Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami (ISOK)” finansowany jest z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka kwotą w wysokości 204 mln zł. Budżet państwa finansuje budowę systemu w kwocie 36 mln zł, a Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył 60 mln zł. Łącznie wartość projektu to kwota w wysokości 300 mln zł.