Beton to podstawowy, produkowany masowo materiał konstrukcyjny w budownictwie. Polska jest czwartym producentem betonu towarowego w Europie.
Budownictwo w polskiej gospodarce generuje 10,5% PKB i daje pracę 1,2 mln ludzi. Dlatego też wytwarzanie betonu towarowego – podstawowego surowca w budowlance jest tak ważne. Jego roczna produkcja wynosi w Polsce ponad 26 mln. m3 – tyle, ile wystarczyłoby, żeby wypełnić 10 piramid Cheopsa. Liczby pokazują skalę: 592 producentów, 1075 wytwórni i ok. 3150 specjalistycznych pojazdów – betonomieszarek. Skala z kolei odzwierciedla wpływ branży na otoczenie. W 2020 roku budownictwo mierzy się z nową rzeczywistością – w produkcji, zatrudnieniu i transporcie.
Przed pandemią Stowarzyszenie Producentów Betonu Towarowego szacowało na 2020 rok wzrost produkcji na poziomie 2% (w porównaniu z 2019 rokiem). Po kilku miesiącach epidemii prognoza została skorygowana – prawdopodobnie nastąpi spadek produkcji o 5,9%.
Przedstawiciele branży wskazują też szanse i wyzwania na drodze rozwoju sektora budowlanego. Do zagrożeń można zaliczyć:
- niski poziom inwestycji publicznych finansowanych ze środków samorządów lokalnych
- mniejsza skłonność do ryzyka wśród inwestorów prywatnych, niska skłonność inwestycyjna w segmencie budownictwa kubaturowego
- niepewna przyszłość gospodarki w obliczu nawrotu obostrzeń dot. pandemii,
- transformacja sposobów funkcjonowania poszczególnych gałęzi gospodarki – praca zdalne, e-commerce.
Szanse to:
- realizacja do końca 2023 roku inwestycji z budżetu UE 2014-2020
- możliwość skorzystania ze środków przeznaczonych przez UE na walkę z negatywnymi efektami wpływu COVID-19 na gospodarkę,
- stabilny portfel zamówień z sektora budownictwa infrastrukturalnego (projekty drogowe i kolejowe) oraz szanse sektora magazynowo-logistycznego,
- przenoszenie do Europy zakładów produkcyjnych ulokowanych do tej pory na innych kontynentach zwiększy popyt na budownictwo przemysłowe i specjalistyczne,
- większa dostępność pracowników fizycznych spowodowana wzrostem bezrobocia; spadek presji płacowej.
Zobacz też: Rośnie wartość rynku wyrobów betonowych
Produkcja i transport betonu towarowego a środowisko naturalne
Priorytetem branży – oprócz efektywności i wdrażania nowoczesnych rozwiązań technologicznych jest ograniczenie negatywnego wpływu na ekosystem.
Kwestia redukcji CO2 jest kluczowa z punktu widzenia uczestników sektora. W ciągu minionych 20 lat zawartość CO2 w m3 betonu została zredukowana o ok. 60 proc. To rezultat wspólnej pracy wielu przedsiębiorstw i organizacji. W tym naszego stowarzyszenia. Przeprowadziliśmy także aktywne działania na rzecz poprawy efektywności transportu betonu. To kluczowa kwestia. Rezultatem jest zwiększenie limitu dopuszczalnej masy całkowitej dla 4-osiowych betonomieszarek z 32 t do 34 t, z zachowaniem maksymalnego nacisku 9,5 t/oś. To duży sukces branży – mówi Łukasz Żyła – wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Producentów Betonu Towarowego w Polsce.
Dzięki nowym wytycznym (wprowadzonym w 2019 roku) zmniejszyła się liczba ciężkich betonomieszarek na drogach, a więc ograniczono emisję CO2 i NOx o ok. 12 proc. i zaoszczędzono 12 mln dm3 paliwa/rok. Optymalizacja wykorzystania samochodów oznacza także podniesienie standardów pracy kierowców. Kryterium, jakie od lat wybrzmiewa najmocniej w komunikatach branży to bezpieczeństwo – w całym łańcuchu dostaw, w tym bardzo mocno w transporcie. Zwieńczeniem działań i dyskusji na ten temat było uruchomienie przez SPBT Kampanii „Dobry Transport”.
Zobacz: Ceny materiałów budowlanych w 2020 roku
„Dobry Transport” to bezpieczny transport
Kampania „Dobry Transport” skierowana jest do wszystkich producentów betonu oraz firm świadczących usługi w zakresie transportu i podawania mieszanek betonowych, które realizują te zadania zgodnie z wymogami bezpieczeństwa. Certyfikacja BHP środków transportu betonu jest wspólną inicjatywą SPBT i Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie. Porozumienie jest organizacją, która zrzesza największych generalnych wykonawców w Polsce (Budimex, ERBUD, Hochtief, Warbud, Unibep, Porr, Mostostal Warszawa, Mota-Engil, Karmar, Strabag, Skanska, Polimex Mostostal).
Beton towarowy nie powinien być kojarzony z betonozą
Przedstawiciele branży kładą nacisk na edukowanie uczestników rynku na temat takiego wykorzystania betonu, by maksymalnie proekologicznie planować przestrzeń publiczną. Beton jest materiałem, który można niemal w 100% recyklingować. Tymczasem sektor kojarzony jest jako inicjator tzw. „zabetonowania miast”. Dlatego też członkowie stowarzyszenia zalecają edukowanie przedstawicieli tych grup, które beton wykorzystują i planują jego wykorzystanie, czyli architektów, urbanistów, deweloperów i wykonawców.
Producenci betonu towarowego prognozują
Panuje opinia, że branża budowlana nie odczuła (jeszcze) skutków epidemii. Liczba wybudowanych mieszkań może potwierdzać tę teorię. Specjaliści z branży podkreślają jednak, że ze względu na dłuższy niż w innych branżach proces realizacji projektów, skutki mogą być odczuwalne za jakiś czas.
Na tym etapie możemy stwierdzić, że branża dzielnie „zniosła” czas epidemii. Szczególnie istotne okazało się poważne, odpowiedzialne podejście do tematu – od głównych „graczy” sektora, po małe firmy, a w końcu – samych pracowników. Branża działa, kontrakty są realizowane, podejmowane są plany i inwestycje. Należy jednak podkreślić, że czas, w którym będziemy mogli obiektywnie oszacować rezultaty pandemii, jest jeszcze przed nami. Budownictwo opiera się na kontraktach długoterminowych, dlatego dopiero liczby podsumowujące dłuższe okresy będą miarodajnie w kontekście wzrostów lub spadków nakładów inwestycyjnych – Daniel Grzegorski, Stowarzyszenie Producentów Betonu Towarowego.
Stowarzyszenie Producentów Betonu Towarowego w Polsce
