Pilna potrzeba inwestycji w zrównoważone, przystępne cenowo budynki.
Co czwarty Polak jest narażony na zagrożenia związane ze złymi warunkami panującymi w pomieszczeniach, a 12% Polaków o niskich dochodach nie jest w stanie ogrzać swoich domów. Co więcej 65% Polaków nie posiada wystarczających oszczędności, by utrzymać swój standard życia przez okres dłuższy niż trzy miesiące w przypadku utraty przychodów – wynika z VII raportu „Barometr zdrowych domów”, opublikowanego przez firmę VELUX. Czynniki te wpływają na kondycję psychiczną społeczeństwa. Ważne jest tworzenie zdrowych, efektywnych energetycznie i przystępnych cenowo mieszkań. Zrównoważone renowacje budynków niosą za sobą olbrzymie korzyści dla zdrowia ludzi, klimatu i gospodarki.
VII edycja Barometru skupia się na budynkach, w których mieszkamy i pracujemy. Wprowadza do debaty publicznej, fakty oraz dane dotyczące klimatu wewnątrz pomieszczeń, jego wpływu na zdrowie i samopoczucie mieszkańców, a także przedstawia argumenty za potrzebą przyspieszenia zrównoważonej renowacji oraz długofalowe korzyści ekonomiczne płynące z inwestowania w zdrowe i efektywne energetycznie budynki.
Złe warunki wewnętrzne wpływają na zdrowie Polaków
Jak wynika z Barometru jeden na czterech Polaków jest narażony na co najmniej jedno z czterech zagrożeń związanych z klimatem wewnątrz pomieszczeń, jak brak dostępu do światła dziennego, wilgoć i grzyb, chłód czy hałas. Dotyczy to 9,4 mln osób.
Gdy przyjrzymy się danym bliżej – 11% Polaków żyje w mieszkaniach, w których występuje wilgoć, 13% jest narażonych na hałas, a 4% nie jest w stanie utrzymać odpowiedniego ciepła w swoim domu. Wśród osób o niskich dochodach ten wskaźnik wynosi 12%. Przy obecnie rosnących cenach energii, grupa ta będzie się powiększać wraz ze wzrostem rachunków za ogrzewanie.
Jednocześnie osoby narażone na wszystkie cztery zagrożenia związane z klimatem wewnątrz pomieszczeń są prawie cztery razy bardziej podatne na negatywne skutki zdrowotne, takie jak astma, problemy z oddychaniem czy choroby układu krążenia, w porównaniu z osobami mieszkającymi w zdrowych domach. Ta liczba wzrasta jeszcze bardziej w przypadku dzieci.
Ponad 17% Polaków żyje w trudnych warunkach mieszkaniowych, a 65% nie posiada wystarczających oszczędności, aby utrzymać swój zwykły standard życia przez okres dłuższy niż trzy miesiące. To wszystko pokazuje, jak pilna stała się kwestia zdrowych, efektywnych energetycznie, przystępnych cenowo mieszkań.
W najnowszym Barometrze zdrowych domów zwracamy uwagę na problem ubóstwa energetycznego, które obejmuje coraz większe grono użytkowników budynków w Polsce. Skala tego zjawiska będzie coraz większa, gdyż obecnie weszliśmy w trwałą tendencję zwiększonych kosztów energii, co przekłada się na znaczny wzrost wydatków i problemy z dopięciem budżetów domowych – mówi Jacek Siwiński, prezes VELUX Polska.
Jednym ze środków zaradczych, który powinien zmniejszyć zapotrzebowanie na energię i koszty z tym związane, jest stopniowa ewolucja w kierunku Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) oraz zakrojona na szeroką skalę poprawa efektywności energetycznej budynków – zaznacza Remigiusz Nowakowski, Prezes zarządu Dolnośląskiego Instytutu Studiów Energetycznych we Wrocławiu.
W realiach kryzysu energetycznego, z którym mamy obecnie do czynienia oraz biorąc pod uwagę ostatnie komunikaty Komisji Europejskiej, należy podjąć wszelkie działania mające na celu zachęcanie społeczeństwa do zmian w sposobie użytkowania energii, które będą redukować popyt na paliwa, energię elektryczną i cieplną, co jednocześnie przyczyni się do obniżenia emisji – dodaje Remigiusz Nowakowski.
>>> Transformacja energetyczna polskiej gospodarki potrwa co najmniej 20 lat
>>> Bariery rozwoju odnawialnych źródeł energii
>>> Rynek fotowoltaiki w Polsce 2022. RAPORT
Budynki mają wpływ na zdrowie psychiczne
Najnowszy Barometr pokazuje również, że budynki mają duży wpływ na naszą kondycję psychiczną. Nowe metody analizy, o których wspomina raport, umożliwiają obecnie udokumentowanie wpływu złego klimatu wewnętrznego na samopoczucie i satysfakcję z życia*. Jednym ze znaczących czynników jest życie w niedostatecznie ogrzanych budynkach. Dla Polaków o niskich dochodach, którzy nie są w stanie ogrzać swoich domów, potencjalny wpływ tego czynnika na ich samopoczucie jest znaczący. Co więcej, osoby dotknięte wszystkimi czterema zagrożeniami związanymi z klimatem wewnętrznym – brak światła dziennego, wilgoć i grzyb, hałas i chłód – są pięciokrotnie bardziej narażone na gorsze samopoczucie.
Budynki na liście priorytetów politycznych
Dane zawarte w nowym „Barometrze zdrowych domów” wyraźnie pokazują wartość renowacji dla zdrowia, dobrego samopoczucia obywateli, a także klimatu. Inwestując w renowację budynków, politycy mają okazję zadbać także o kondycję gospodarki. Według analiz ograniczenie zagrożeń związanych z klimatem wewnątrz budynków, jak zmniejszenie narażenia na wilgoć i pleśń oraz usunięcie problemu dostępu do światła dziennego w budynkach mieszkalnych w Polsce, przyniesie do 2050 r. korzyści gospodarcze w wysokości 17 mld euro.
Potrzebujemy ambitnych ram prawnych, nie tylko po to aby osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku, lecz także, aby zmienić sposób, w jaki patrzymy na budynki – musimy wyjść poza prostą ocenę charakterystyki energetycznej i uwzględnić także klimat wewnętrzny, środowisko naturalne i zdrowie ludzi – mówi Jacek Siwiński.
W raporcie podkreślone zostało również znaczenie i potrzeba gruntownej transformacji budownictwa mieszkaniowego, które odpowiada za 40% zużycia energii w UE. Sektor budowlany jest określany jako jeden z najbardziej emisyjnych zarówno w Unii Europejskiej, jak i w Polsce. Pozostaje nie tylko ogromnym odbiorcą energii, odpowiada również za zużycie wody, wykorzystanie surowców, a także emituje znaczne ilości odpadów.
Wyznaczone przez Unię Europejską cele związane z zieloną transformacją sektora budowlanego nie zostaną zrealizowane, jeśli nie zmienimy swojego podejścia do projektowania i budowania nowych budynków oraz modernizowania obecnie istniejących. Odpowiedzią na te problemy może być kompleksowe spojrzenie na kwestie zrównoważonego budownictwa i zrównoważonej architektury.
Ważne jest wdrażanie nowoczesnych technologii w celu podniesienia efektywności energetycznej budynków, zmiana zasad certyfikacji budynków, wspieranie rozwiązań na rzecz zmniejszenia poziomu szkodliwych substancji emitowanych przez budynki w procesie wznoszenia i użytkowania, finansowanie zielonych inwestycji, wprowadzenie rozwiązań minimalizujących straty ciepła z budynków w okresie zimowym i ograniczanie strat energii na chłodzenie budynków w miesiącach letnich. Ponadto, promowanie gospodarki obiegu zamkniętego oraz tworzenie zdrowej i przyjaznej mieszkańcom przestrzeni miejskiej – mówi Kamil Wyszkowski Przedstawiciel, Dyrektor Wykonawczy UN Global Compact Network Poland.
Partnerami VII edycji „Barometru zdrowych domów” są: UN Global Compact Network Poland oraz Dolnośląski Instytut Studiów Energetycznych.
Cały raport dostępny jest na stronie www.velux.pl/zdrowedomy
*Analiza poziomu dobrego samopoczucie WVA str. 25 „Barometr zdrowych domów VII edycja”.
____________
„Barometr zdrowych domów” to cykliczny, ogólnoeuropejski raport, oparty na badaniach i analizach, opisujący zależności pomiędzy warunkami mieszkaniowymi a zdrowiem ludzi. VII edycja Barometru dostarcza świeżych faktów, badań i spostrzeżeń na temat wpływu budynku na zdrowie mieszkańców, w tym również zdrowie psychiczne. Badania i analizy zostały przeprowadzone głównie przez RAND Europe, chyba że podano inne źródło. Każda edycja powstaje przy udziale znamienitych partnerów i wzbogacona jest wypowiedziami ekspertów.
>>> Energochłonność budynków spada
>>> Wpływ materiałów budowlanych na energooszczędność budownictwa
