Odpowiada Łukasz Smaga – radca prawny.
Zwracam się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienia, interpretację w świetle obowiązujących przepisów kwestii związanych z wydawaniem dziennika (dzienników)budowy.
Inwestor na podstawie projektu budowlanego uzyskał decyzję pozwolenia na budowę zakładu, składającego się z wielu obiektów budowlanych (obiekty kubaturowe, place, drogi, sieci
0 instalacje i in.]. Wszystkie obiekty wchodzące w skład zakładu zostały wymienione w decyzji pozwolenia na budowę (wydano jedną decyzję dla całego zamierzenia budowlanego). Zwracając się do organu wydającego dziennik budowy inwestor otrzymał informację, że powinien założyć dziennik dla każdego obiektu osobno (w przypadku przedmiotowego zakładu – 11 dzienników). Organ umotywował to faktem, że taki jest wymóg PINB właściwego rejonowo. PINB wyraził opinię, że toww organ decyduje o liczbie wydanych dzienników, jednak potwierdził, że jego zdaniem każdy obiekt powinien posiadać swój dziennik.
1. Czy właściwy jest nakaz założenia i prowadzenia dzienników budowy dla każdego obiektu budowlanego osobno?
2. Jeśli tak, czy oznacza to, że w przypadku decyzji pozwolenia na budowę obejmującej kilkadziesiąt i więcej obiektów budowlanych należy prowadzić tyle samo dzienników budowy?
3. Czy roboty przygotowawcze i roboty wspólne dla całego zamierzenia należy dzielić (czasem sztucznie) na poszczególne dzienniki, przyporządkowując je do wybranego obiektu budowlanego?
Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.), dalej: Pb, dziennik budowy stanowi urzędowy dokument przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót i jest wydawany odpłatnie przez właściwy organ.
Dziennik budowy związany jest nie tyle z robotami budowlanymi rozumianymi abstrakcyjnie, ile z konkretnymi robotami budowlanym będącymi przedmiotem określonego zamierzenia budowlanego. Zgodnie z art. 33 ust. 1 Pb pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego, obejmującego jeden obiekt, wybrane obiekty lub zespół obiektów budowlanych. Co istotne, dziennik budowy nie może obejmować więcej niż jednego zamierzenia budowlanego, realizowanego na podstawie różnych pozwoleń na budowę.
Rozwinięcie regulacji dotyczących dziennika budowy zawarte zostało w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. z 2002 r. Nr 108, poz. 953 z późn. zm.). Stosownie do treści § 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia dziennik budowy prowadzi się odrębnie dla obiektu budowlanego, wymagającego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, a dla obiektów liniowych lub sieciowych dziennik budowy prowadzi się odrębnie dla każdego wydzielonego odcinka robót.
Biorąc pod uwagę fakt, że dziennik budowy wiązany jest z określonym zamierzeniem budowlanym objętym pozwoleniem na budowę, przepis § 3 rozporządzenia nie może być rozumiany w ten sposób, że przewidziane w nim odrębne jego prowadzenie odnosi się do całego zamierzenia budowlanego ujętego w pozwoleniu na budowę, co oznaczać musiałoby w rezultacie, że odrębność dotyczy zamierzenia budowlanego, a nie obiektu budowlanego. Nie byłoby potrzeby wprowadzania § 3 rozporządzenia, gdyby miało z niego wynikać, że dziennik budowy jest przyporządkowany do robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę, a prowadzenie odrębnego dziennika budowy wiąże się z wykonywaniem robót budowlanych na podstawie innego pozwolenia na budowę.
Właściwa interpretacja § 3 rozporządzenia powinna skłaniać do wniosku, że odrębność prowadzenia dziennika budowy odnosi się do poszczególnych obiektów budowlanych objętych jednym zamierzeniem budowlanym usankcjonowanym w drodze jednego pozwolenia na budowę. Chodzi więc o odrębność obiektów budowlanych w ramach jednego zamierzenia budowlanego, a nie o odrębność całych zamierzeń budowlanych. W konsekwencji rację należy przyznać organom administracji publicznej twierdzącym, że w przypadku objęcia zamierzeniem budowlanym kilku obiektów budowlanych dla każdego z nich należy prowadzić odrębny dziennik budowy. Dotyczy to każdego obiektu budowlanego, dla którego wymagane byłoby pozwolenie na budowę albo zgłoszenie, gdyby miał być samodzielnie wybudowany.
Powyższa wykładnia jest właściwa również z tego powodu, że dziennik budowy zgodnie z art. 3 pkt 13 Pb wchodzi w skład dokumentacji budowy. Stosownie zaś do treści art. 60 Pb inwestor, oddając do użytkowania obiekt budowlany, przekazuje właścicielowi lub zarządcy obiektu m.in. dokumentację budowy, a on na podstawie art. 63 ust. 1 Pb jest obowiązany przechowywać otrzymaną dokumentację przez okres istnienia obiektu budowlanego. O ile zatem zamierzenie budowlane może obejmować wiele obiektów budowlanych, o tyle ich status prawny (stan własności) po wybudowaniu może ulegać zmianie. Zasadne jest wobec tego wiązanie dokumentacji budowy z konkretnym obiektem budowlanym, a nie z całym zamierzeniem budowlanym, szczególnie że uzupełnieniem dokumentacji budowy jest dokumentacja związana z użytkowaniem obiektu budowlanego, która nie dotyczy zamierzenia budowlanego objętego pozwoleniem na budowę, lecz konkretnego obiektu budowlanego.
W postawionym pytaniu chodzi wprawdzie o budowę zakładu, składającego się z wielu obiektów budowlanych, których być może inwestor nie zamierza obecnie wyodrębniać prawnie, lecz nie można w przyszłości i takiego scenariusza wykluczyć. Nie może być jednak tak, że przyszłe, niepewne zdarzenie ma wpływać na sposób prowadzenia dziennika budowy na etapie wykonywania robót budowlanych. Poza tym jak wskazano wyżej, odrębność w rozumieniu § 3 rozporządzenia odnosi się do obiektów budowlanych w znaczeniu nadanym przez art. 3 pkt 1 Pb.
Skoro dziennik budowy prowadzi się odrębnie dla obiektu budowlanego, wymagającego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, to w przypadku decyzji w przedmiocie udzielenia pozwolenia na budowę obejmującej kilkadziesiąt i więcej obiektów budowlanych należy prowadzić tyle samo dzienników budowy, odrębnie dla każdego obiektu budowlanego. Natomiast jeżeli chodzi o roboty przygotowawcze i roboty wspólne dla całego zamierzenia budowlanego, to nie ma potrzeby sztucznego dzielenia tych prac na poszczególne dzienniki, przyporządkowując je do wybranego obiektu budowlanego. Należy je natomiast uwzględnić (powtórzyć) w każdym z dzienników budowy. Przykładowo, jeżeli w danym terminie miało miejsce wytyczenie geodezyjne wszystkich obiektów w terenie, to w każdym z dzienników budowy może się znaleźć taki sam zapis, co będzie oznaczało, że obiekt budowlany, dla którego prowadzony jest dany dziennik budowy, został geodezyjnie wytyczony w podanym terminie. Podobnie w poszczególnych dziennikach budowy powinna się znaleźć wzmianka o wykonanej niwelacji terenu, jeżeli zachodziła potrzeba wykonania takich prac. Wspólne prace, jeżeli były wykonywane w tym samym czasie, mogą zostać powtarzane w odrębnych dziennikach budowy, które wcześniej czy później będą musiały wskazywać na indywidualność prac na etapie wznoszenia konkretnych obiektów budowlanych.