Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 października 2006 r. dotyczący samowoli budowlanej – obowiązku opłaty legalizacyjnej – sygn. P 27/05 (Dz.U. Nr 193, poz. 1430).
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 października 2006 r. dotyczący samowoli budowlanej – obowiązku opłaty legalizacyjnej – sygn. P 27/05 (Dz.U. Nr 193, poz. 1430).
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:
art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw w zakresie, w jakim wyłącza stosowanie art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane w brzmieniu obowiązującym do dnia 10 lipca 2003 r., do budowy obiektu budowlanego lub jego części, mimo że pięcioletni termin od zakończenia budowy upłynął do dnia 10 lipca 2003 r., jest niezgodny z art. 32 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 2 Konstytucji,
art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane w zakresie, w jakim wyłącza stosowanie art. 49 ust. 1 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, w brzmieniu obowiązującym do dnia 10 lipca 2003 r., do budowy obiektu budowlanego lub jego części, mimo że pięcioletni termin od zakończenia budowy upłynął do dnia
10 lipca 2003 r., jest niezgodny z art. 32 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 2 Konstytucji.
Art. 49 Prawa budowlanego w brzmieniu obowiązującym do 10 lipca 2003 r. umożliwiał legalizację samowoli budowlanej, bez obowiązku uiszczenia opłaty legalizacyjnej, jeżeli od zakończenia budowy upłynęło 5 lat, a istnienie obiektu nie naruszało przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym. Wówczas właściciel miał obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu. Kwestionowane przepisy ustawy nowelizującej wyodrębniły dwie grupy podmiotów spośród tych, którzy mogli przed 11 lipca 2003 r. uzyskać pozwolenie na użytkowanie samowolnie wybudowanego obiektu, z uwagi na spełnienie przesłanek art. 49.
Pierwsza grupa to osoby, wobec których wszczęto z urzędu postępowanie zmierzające do likwidacji samowoli i wobec których wydano decyzję ostateczną. Obowiązek tych osób sprowadzał się do uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego. Grupa druga to osoby, wobec których nie wszczęto postępowania i nie wydano decyzji ostatecznej. Mogą one starać się o pozwolenie na użytkowanie samowolnie wybudowanego obiektu, ale niezależnie od spełnienia warunku zgodności z przepisami o planowaniu przestrzennym są obligatoryjnie obciążane opłatą legalizacyjną. Jedynym kryterium tego rozróżnienia, istotnego z uwagi na znaczną wysokość opłat legalizacyjnych, jest data wszczęcia procedury prowadzonej z urzędu wobec sprawców samowoli budowlanych.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wszystkie podmioty, które przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. przed 11 lipca 2003 r., spełniały warunki uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu, powinny być traktowane w ten sam sposób w zakresie legalizacji samowoli budowlanej. Ustawodawca wprowadza różnicowanie podmiotów na te, wobec których wydano ostateczną decyzję o pozwoleniu na użytkowanie obiektu do 10 lipca 2003 r., oraz te, wobec których nie wydano takiej decyzji do 10 lipca 2003 r. Regulacja uzależnia zwolnienia od opłaty legalizacyjnej od etapu procedury administracyjnej. W praktyce o zwolnieniu od opłaty legalizacyjnej mogły zatem zadecydować rozmaite czynniki wpływające na szybkość procedury administracyjnej. Zdaniem Trybunału wprowadzone różnicowanie nie jest usprawiedliwione. Jednocześnie TK uznał za niezgodne z Konstytucją przepisy dotyczące nakładania opłat legalizacyjnych wobec osób, które przed 11 lipca 2003 r. spełniały przesłanki uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego.
ANETA MALAN-WIJATA
specjalista w zakresie prawa budowlanego
Pełna treść wyroku dostępna w Niezbędniku
Zamów
prenumeratę
Artykuł zamieszczony
w „Inżynierze budownictwa”,
grudzień 2006.
