Niedawno zapadł ciekawy wyrok NSA w temacie przylegania budynków. Warto jednak pamiętać, że dotyczy on poprzedniego stanu prawnego.
Na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego znajdziemy nie tylko interesujące statystyki odnośnie np. liczby rozebranych samowoli budowlanych lub oddanych do użytku budynków. Wspomniana instytucja regularnie zwraca również uwagę na ciekawe przykłady orzecznictwa sądowego, które dotyczą prawa budowlanego oraz różnych kwestii związanych z procesem budowlanym. Niedawno pracownicy GUNB opisali w skrócie Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 czerwca 2024 r. (sygnatura akt: II OSK 2269/21). Eksperci portalu RynekPierwotny.pl przyjrzeli się bliżej wyrokowi NSA dotyczącemu umiejscowienia budynku bezpośrednio przy granicy z sąsiednią działką budowlaną. Warto dodać, że niedawno zmieniły się przepisy w tej materii.
Usytuowanie budynku było zarzewiem długiego sporu.
Jeszcze przed zaprezentowaniem informacji o ubiegłorocznych zmianach prawnych, warto opisać okoliczności wspomnianego wyroku NSA z dnia 12 czerwca 2024 r. Dotyczył on budynku zaprojektowanego w granicy z sąsiednią działką budowlaną. Skarżący domagał się stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę tego budynku wydanego 29 października 2019 r. Osoba kwestionująca pozwolenie na budowę (najprawdopodobniej jeden z sąsiadów) najpierw zwróciła się do Wojewody Pomorskiego z wnioskiem o stwierdzenie nieważności tego pozwolenia. Po negatywnej decyzji wojewody, przyszły skarżący przed NSA odwołał się do Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (GINB).
Później spór prawny przeniósł się na etap Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ponieważ GINB nie podzielił argumentów z odwołania. Chodziło o zarzut naruszenia paragrafu 12 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie (w ówczesnym brzmieniu tego paragrafu). Osoba kwestionująca pozwolenie na budowę, konsekwentnie twierdziła, że budynek zaprojektowany w granicy z sąsiednią działką budowlaną, powinien przylegać całą powierzchnią ściany do ściany budynku, który stoi w sąsiedztwie, a częściowe przyleganie narusza przepisy rozporządzenia o warunkach technicznych.
>>> Domy dwulokalowe stwarzają prawne problemy?
>>> Inwestor się pospieszył – pozwolenie będzie nieważne?
>> Zmiana projektanta w trakcie wykonywania robót budowlanych
NSA oddalił skargę dotyczącą budynku w granicy
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 13 maja 2021 r. (sygnatura akt: VII SA/Wa 452/21) oddalił skargę na decyzję GINB. Warszawski WSA podobnie jak Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego zwrócił uwagę, że wymóg sytuowania budynku bezpośrednio przy granicy z sąsiednią działką budowlaną poprzez przyleganie całą powierzchnią ściany do ściany budynku istniejącego na sąsiedniej działce lub do ściany budynku projektowanego obowiązywał od 8 lipca 2009 r. do 31 grudnia 2017 r. Tymczasem kwestionowaną decyzję o pozwoleniu na budowę wydano 29 października 2019 roku, kiedy par. 12 ust. 3 rozporządzenia z 12 kwietnia 2002 r. nie mówił już o konieczności przylegania całą ścianą.
Taka argumentacja nie przekonała osoby kwestionującej pozwolenie na budowę, czego efektem była skarga kasacyjna od orzeczenia WSA. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 czerwca 2024 r. (II OSK 2269/21) również okazał się niekorzystny dla skarżącego. NSA przychylił się bowiem do interpretacji przepisów dokonanej przez wojewodę, Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego oraz wojewódzki sąd administracyjny. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że par. 12 ust. 3 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych obowiązujący podczas wydawania kwestionowanej decyzji, nie wymagał przylegania ściany projektowanego budynku całą swoją powierzchnią do ściany budynku istniejącego.
Od 1 sierpnia 2024 r. zmieniły się zasady dot. przylegania budynków
Co ciekawe, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego znajdziemy swoistą zapowiedź zmian prawnych. NSA przypomniał bowiem o niedokonanej jeszcze wówczas nowelizacji paragrafu 12 ustęp 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki oraz ich usytuowanie. Zmiana warunków technicznych obowiązująca od 1 sierpnia 2024 r. wprowadziła jednoznaczny wymóg przylegania całą długością ściany do ściany budynku istniejącego na sąsiedniej działce (w razie sytuowania budynku bezpośrednio przy granicy działki budowlanej). W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia z dnia 27 października 2023 r. (wprowadzającego nową zasadę) czytamy, że przepisy doprecyzowano, aby usunąć problemy interpretacyjne.
Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl
