Coraz większą popularność na świecie i w Polsce zyskuje kolarstwo szynowe – railbiking. Wyłączone już z użytku tory kolejowe stają się szlakiem wycieczkowym dla fanów dwóch kółek.
Piękne widoki wzdłuż greckiej plaży Kakia Skala (między miastami Megara i Kineta) można podziwiać, poruszając się po torach kolejowych specjalnymi drezynami, które działają jak rowery. Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe jest dotarcie do miejsc niedostępnych dla aut czy skuterów. To atrakcja dla miłośników sportu i ekologii. Zwiedzać w ten sposób mogą również osoby z niepełnosprawnościami.
Jak informuje redakcja www.raportkolejowy.pl, linia, którą aktualnie można przemierzać rowerami, została zbudowana pod koniec XIX w. Funkcjonowała do końca lat 90. XX w., a kiedy powstała inna, nowocześniejsza linia, sieć została porzucona. Dzięki firmie Railbiking in Greece, która zrzesza osoby pasjonujące się koleją oraz jazdą na rowerze, turyści mogą aktywnie spędzać czas i podziwiać piękne, nadmorskie widoki z poziomu skalistego wybrzeża. Stacja początkowa znajduje się przy starym dworcu kolejowym w Megarze. Budynek pochodzi z 1885 r. i ma szczególną wartość historyczną oraz architektoniczną. Cała trasa usiana jest przystankami, na których można zobaczyć stare stacje kolejowe i opuszczoną fabrykę. W obie strony trzeba pokonać odcinek o długości blisko 15 km, co zajmuje ok. 2 godzin.
Fot. archiwum Railbiking in Greece
Artemios Filatov, założyciel firmy Railbiking in Greece, twierdzi, że kolarstwo szynowe stanowi alternatywny rodzaj turystyki i pozwala zagospodarować opuszczone sieci kolejowe.
Podobną atrakcję kołowo-szynową można znaleźć w Stanach Zjednoczonych, np. w Kalifornii, Nevadzie, Pensylwanii, Oregonie. Niektóre rowery szynowe mają wspomaganie elektryczne.
W Polsce istnieje wiele ścieżek rowerowych budowanych po śladzie dawnych torów. Wyrównana droga położona z dala od ruchliwych jezdni to jedna z głównych zalet tego typu tras.
Obecnie w zasobach Polskich Kolei Państwowych S.A. jest blisko 2300 km nieczynnych linii kolejowych. Stanowią je przede wszystkim działki gruntowe, na których znajdowały się torowiska, oraz usytuowane przy nich budynki, budowle i inne elementy infrastruktury kolejowej. Po części zlikwidowanych linii zostały tzw. naniesienia, czyli stare szyny, podkłady, materiały podsypkowe itp., a inne nieczynne linie to po prostu wyodrębnione
geodezyjnie pasy terenu.
Część zlikwidowanych linii kolejowych, które były w zasobach Polskich Kolei Państwowych, została przekazana samorządom zagospodarowującym je m.in. na cele transportowe – wyjaśnia Michał Stilger, rzecznik prasowy PKP S.A. – Przykładowo, samorząd województwa dolnośląskiego po przejęciu takiej infrastruktury postanowił odbudować ją w celu przywrócenia ruchu pociągów. Wcześniej fragmenty takich linii również były przejmowane przez samorządy, które w śladzie dawnych torowisk budowały drogi rowerowe. Stało się tak z 20-kilometrowym odcinkiem trasy Tama Brodzka–Iława Główna. Od 2002 do 2022 r. na rzecz samorządów przekazanych zostało łącznie ponad 2900 km nieczynnych linii kolejowych.
Poza zlikwidowanymi liniami kolejowymi istnieją również linie nieczynne (na których nie jest prowadzony ruch kolejowy). Podobnie jak liniami czynnymi, zarządza nimi spółka PKP Polskie Linie Kolejowe. Przykłady wykorzystania dawnych linii kolejowych PKP, dzięki współpracy z podmiotami zewnętrznymi, to np. przewozy organizowane przez Górnośląskie Koleje Wąskotorowe (www.sgkw.eu) czy sezonowe przewozy turystyczne Jędrzejowskiej Kolei Dojazdowej (www.swietokrzyskakolejka.pl). Rodzinne przejazdy drezynami odbywają się w Regulicach (www.drezynyregulice.pl). W ramach ciekawej wycieczki można także odwiedzić skansen kolejowy na terenie dawnej lokomotywowni (www.skansenchabowka.pl).
Joanna Karwat
>>> Kładka pieszo-rowerowa do Portu Praskiego – opis realizacji
>>> Wybrane zasady projektowania tras rowerowych w miastach i ich okolicach
>>> Dlaczego rzymski beton jest ultrawytrzymały na trudne warunki
>>> Lekkie kruszywo kompozytowe wykonane z odpadów
