Komfort akustyczny mieszkań

Komfort akustyczny w budynku wpływa na zwiększenie komfortu życia, a także atrakcyjność całego obiektu. W miejscach wyciszonych dobrze się żyje, pracuje i odpoczywa. Polskie wymagania minimalnych poziomów ochrony przed hałasem określone dla różnych przegród w obiektach nie są najbardziej restrykcyjne (w ujęciu europejskim), dlatego warto poszukiwać rozwiązań, które stanowią szczelną, ponadnormową ochronę przed hałasem. Jak zapewnić najwyższy poziom izolacyjności akustycznej, wykorzystując elementy wapienno-piaskowe, czyli silikaty?

Wysoka gęstość – znacząca zaleta bloczków silikatowych

Produkcję elementów silikatowych można określić jako przemysłowe odwzorowanie procesu powstawania piaskowca w warunkach naturalnych. Silikaty produkowane są z wapna, piasku oraz wody, mają zwartą strukturę wewnętrzną i wysoką gęstość dochodzącą nawet do 2200 kg/m³. Taka struktura powoduje, że materiał bywa nazywany sztucznym kamieniem.

To właśnie wysoka gęstość materiału ma bezpośredni wpływ na wysoką izolacyjność akustyczną przegrody, która zostanie wzniesiona przy jego wykorzystaniu. Wszystkie elementy silikatowe zapewniają komfort akustyczny, jednak najwyższy poziom ochrony przed hałasem dają klasy gęstości 1,8–2,2. Elementy tych klas w Systemie Budowy H+H nazywane są silikatami o podwyższonej izolacyjności akustycznej.

Prawo masy podstawą do szacowania izolacyjności akustycznej

Szacowanie przybliżonego poziomu izolacyjności akustycznej za pomocą gęstości materiału ściennego ma swoje uzasadnienie fizyczne – jedną z podstawowych zasad występujących w akustyce (dotyczących przegród jednomateriałowych) jest tzw. prawo masy, mówiące o tym, że izolacyjność akustyczna jest tym większa, im większa jest masa powierzchniowa analizowanej przegrody. Prawo to można streścić w stwierdzeniu: masywna ściana to cicha ściana.

Badania laboratoryjne oraz terenowe elementów silikatowych prowadzone na przestrzeni lat wykazały, że wzniesione z nich przegrody trudno wprawić w drgania. Są one odporne na wystąpienie zjawisk rezonansowych (nawet w przypadku wykorzystania elementów drążonych), przez co stanowią skuteczną zaporę przed przenoszeniem się niechcianych dźwięków.

Akustyka to nie tylko masa przegrody!

Mimo że masa wznoszonej z elementów silikatowych przegrody w największym stopniu determinuje jej wysoką izolacyjność akustyczną, nie tylko ona odpowiada za to, jak mocno wyciszone będą wnętrza obiektów mieszkalnych. Nie bez wpływu na komfort akustyczny pozostają takie czynniki, jak:

1. geometria elementów silikatowych;
2. dokładność wymiarowa bloczków;
3. otynkowanie przegród;
4. jakość wykonania prac murarskich, w tym także prowadzenie instalacji;
5. sposób połączenia ścian;
6. przyjęte rozwiązania projektowe (geometria pomieszczeń, rodzaj ścian dochodzących do analizowanej przegrody, rodzaj stropów: górnego i dolnego, rodzaj węzłów).

Geometria i tolerancja wymiarowa elementów murowych i ich wpływ na szczelność ścian

Od geometrii bloczków, a dokładniej od rodzaju powierzchni czołowej (występują powierzchnie czołowe profilowane oraz gładkie) zależy, czy murując należy wypełniać zaprawą murarską spoinę pionową czy też można uzyskać połączenie pionowe w murze na pióro-wpust. Poniżej w tabl. 1 zestawiono parametry elementów o podwyższonej izolacyjności akustycznej, znajdujących się w ofercie H+H. Elementy oznaczone jako „A” mają gładkie powierzchnie czołowe wymagające wypełnienia spoiny pionowej, taka geometria elementu jest celowa i ma zapewnić jak największą szczelność wznoszonej przegrody. Takie rozwiązanie montażu ścian powoduje, że są to elementy zapewniające najwyższy poziom ochrony przed hałasem (tj. mające najwyższe wartości wskaźników izolacyjności akustycznej). Elementy oznaczone jako „NA” mają profilowaną powierzchnię czołową oraz umożliwiają łączenie na pióro i wpust. Stanowi to znaczne ułatwienie wykonawcze, jednak jednocześnie jest to powód obniżonych deklarowanych wartości wskaźników izolacyjności akustycznej elementów „NA” w odniesieniu do elementów z grupy „A”.

Tabl. 1. Parametry elementów silikatowych H+H o podwyższonej izolacyjności akustycznej

Tolerancja wymiarowa elementów determinuje możliwość przeprowadzania prac murarskich przy użyciu zaprawy cienkowarstwowej. Cienka warstwa spoiny ułatwia i usprawnia prowadzenie prac, a także ma znaczenie dla zapewnienia szczelności przegrody (spoina niewielkiej grubości powoduje, że elementy w warstwie ściśle do siebie przylegają i jest mniejsze ryzyko wystąpienia osłabień muru). Wszystkie bloczki silikatowe Systemu Budowy H+H charakteryzują się kategorią odchyłek wymiarowych T2, która obejmuje elementy o dokładnych wymiarach przystosowane do łączenia na zaprawę cienkowarstwową.

Wpływ czynników wykonawczych na komfort akustyczny

Wybór materiału ściennego to dopiero początek, natomiast wykorzystanie w pełni możliwości izolacyjnych, które on daje, to odrębne zagadnienie. Aby osiągnąć pożądaną izolacyjność akustyczną, należy zadbać o jakościowe wykonawstwo. Murowanie ścian powinno przebiegać zgodnie ze sztuką budowlaną i wymaganiami norm z grupy PN-EN 1996. W ścianach o podwyższonej izolacyjności akustycznej nie powinno być żadnych osłabień, ubytków i nieszczelności, a sposób prowadzenia instalacji powinien być dokładnie zaplanowany i przeanalizowany – należy zadbać o takie przeprowadzenie instalacji, aby ich wykonanie nie spowodowało znacznego osłabienia przekroju muru, np. nie wolno umieszczać gniazd elektrycznych w tym samym miejscu po obu stronach ściany (powinny być one przesunięte względem siebie o minimum 50 cm).

W projektach wnętrz wciąż na popularności zyskuje surowość, dająca możliwość wykorzystania we wnętrzach industrialnego charakteru ściany murowanej. Zamysł ten może być realizowany np. poprzez pozostawienie ściany silikatowej jako nieotynkowanej. To atrakcyjne wizualnie rozwiązanie nie powinno być jednak stosowane w przypadku ścian, dla których izolacyjność akustyczna ma istotne znaczenie. Otynkowanie przegród zwiększa ich dźwiękoszczelność, dlatego w celu zwiększenia ochrony przed hałasem należy zakładać ich obustronne otynkowanie.

Nadrzędne znaczenie wyborów projektowych

Dla określania izolacyjności akustycznej niektórych przegród (np. ściany międzylokalowej w budownictwie wielorodzinnym) znaczenie ma również wiele innych, pozornie niezwiązanych wyborów dokonanych podczas etapu projektowania. Pomiędzy dwoma sąsiadującymi pomieszczeniami dźwięki przenoszą się nie tylko przez ścianę rozdzielającą, ale również wzdłuż ścian bocznych i stropów. Szereg różnych uwarunkowań geometrycznych i materiałowych (w tym także sposób połączenia elementów budynku) ma bardzo duży wpływ na izolacyjność akustyczną pomieszczeń. Jego wielkość określa tzw. poprawka K_a (poprawka z uwagi na przenoszenie boczne).

Sposób połączenia elementów budynku można rozumieć jako sposób wykonstruowania węzłów. Wybrany rodzaj konstrukcji węzłów może ułatwić przenoszenie dźwięków lub wręcz przeciwnie. Ze względu na izolacyjność akustyczną najskuteczniejsza jest realizacja połączenia za pomocą przewiązania murarskiego lub na tzw. przecięcie ściany zewnętrznej.

Rys. 1. Izolacyjność akustyczna – sposób połączenia ścian wzajemnie prostopadłych 

Asystent projektanta H+H – proste narzędzie do przeprowadzania skomplikowanych obliczeń

Aby ułatwić skomplikowane obliczenia (w tym także obliczenia akustyczne) oraz przyspieszyć czas wykonywania powtarzalnych czynności, w ostatnim czasie uruchomione zostało nowe narzędzie o przewrotnej nazwie: Asystent projektanta. Asystent jest programem, który przy pomocy przyjaznego interfejsu pomaga dobrać odpowiednie materiały, a także warstwy przegrody tak, by spełniły one odpowiednie wymagania akustyczne, cieplne i pożarowe. Narzędzie składa się z dwóch podstawowych modułów:

1. W module dobierz produkt, po określeniu rodzaju przegrody, typu budynku i wymaganych dla ściany parametrów technicznych, automatycznie wybierane są wszystkie dostępne rozwiązania, które mogą być następnie uporządkowane według grubości, współczynnika przenikania ciepła, wskaźników oceny izolacyjności akustycznej czy innych kryteriów.
2. W module zaprojektuj przegrodę występuje dodatkowa możliwość ręcznego wyboru oraz modyfikacji poszczególnych rozwiązań i zbadania parametrów projektowanego zestawu warstw. Opcja kalkulatora akustycznego oraz cieplnego pozwala na dodatkowe uwzględnienie wpływu innych przegród i rodzaju materiałów użytych do konstrukcji muru na uzyskane parametry.

Rys. 2. Asystent projektanta H+H

Konfigurator odnaleźć można pod adresem: https://bit.ly/narzedzia_do_projektowania
Zachęcamy do wypróbowania i wykorzystywania programu w celu ułatwienia wyzwań dnia codziennego.

Materiał promocyjny

Czytaj także:

Akustyka ścian wapienno-piaskowych (silikatowych)

Izolacyjność akustyczna stropów w budynkach mieszkalnych

Akustyka pomieszczeń szkolnych – problemy i wymagania

Izolacyjność akustyczna i związane z nią wymagania dotyczące budynków

Izolacyjność akustyczna – problemy, przepisy, rozwiązania